Fortrans – informacje o leku, dawkowanie oraz przeciwwskazania

Czym jest Fortrans?

Lek Fortrans to biały proszek do sporządzania roztworu doustnego o działaniu przeczyszczającym, który należy rozpuścić w określonej ilości wody.

Jest dostępny wyłącznie na receptę i nie podlega refundacji.

Głównym składnikiem preparatu jest makrogol 400.

Skład leku Fortrans

Substancją czynną zawartą w preparacie Fortrans jest polimer z grupy makrogoli (występuje także pod nazwą PEG, glikol polietylenowy) – makrogol 4000, sodu siarczan bezwodny, sodu wodorowęglan, sodu chlorek oraz potasu chlorek.

Substancją pomocniczą jest sacharyna sodowa.

Jedna dawka leku zawiera 2,890 g sodu, co odpowiada 144,5% zalecanej maksymalnej dobowej dawki sodu, która u osób dorosłych wynosi 2 g na dzień.

Wskazania do stosowania

Lek Fortrans należy stosować w trakcie przygotowywania do badań endoskopowych (np. kolonoskopii czy sigmoidoskopii) lub badań radiologicznych (np. enterografii).

Jest on również używany w celu oczyszczenia okrężnicy u osób zakwalifikowanych do zabiegów chirurgicznych w obrębie jelita grubego.

Mechanizm działania preparatu

Produkt leczniczy Fortrans wykazuje działanie osmotyczne, ponieważ w swoim składzie zawiera makrogole, które wiążą się z cząsteczkami wody i powodują zwiększony napływ płynów do światła jelita. W efekcie dochodzi do rozluźnienia mas kałowych.

Zwiększona objętość stolca powoduje pobudzenie mięśni okrężnicy, co ułatwia wydalenie miękkiego stolca i skutkuje szybkim opróżnieniem jelita grubego.

Dodatkowo, elektrolity zawarte w leku Fortrans zapobiegają niepożądanej utracie sodu, potasu i wody.

Jak stosować produkt leczniczy Fortrans?

Lek przeznaczony jest do przyjęcia doustnego.

Zawartość saszetki należy rozpuścić w jednym litrze wody. Następnie mieszać aż do całkowitego rozpuszczenia proszku i spożyć od razu po przygotowaniu.

Jak dawkować lek u dorosłych?

Zwykle zaleca się, aby pacjent przyjmował jeden litr płynu na każde 15-20 kilogramów masy ciała.

Roztwór może być podawany w jednej lub dwóch dawkach, ale w obu przypadkach powinna być przyjęta cała objętość, która wynosi średnio 3-4 litry, w zależności od wagi pacjenta.

W dwóch dawkach podzielonych należy przyjąć odpowiednio 2 litry wieczorem w dniu poprzedzającym zabieg, następnie 1-2 litry następnego dnia rano lub 3 litry wieczorem i 1 litr rano w dniu badania.

Najczęściej zaleca się, aby ostatnią porcję roztworu przyjąć na 3-4 godziny przed badaniem lub zabiegiem.

W przypadku pojedynczej dawki, pacjent powinien wypić 3-4 litry płynu w dniu poprzedzającym badanie, z możliwą 1-godzinną przerwą po wypiciu pierwszych 2 litrów. 

Najlepiej spożywać od 1 do 1,5 litra roztworu na godzinę, czyli 250 ml co 10 do 15 minut.

Preparat powinien być przyjmowany zgodnie z zaleceniami lekarza, który może dostosować zalecaną dawkę płynów w zależności od stanu zdrowia pacjenta i chorób towarzyszących.

Jak dawkować lek u dzieci?

Lek jest przeznaczony do stosowania wyłącznie u osób dorosłych. 

Nie określono bezpieczeństwa stosowania ani skuteczności preparatu Fortrans u dzieci, dlatego przeciwwskazane jest przyjmowanie produktu przez osoby poniżej 18 roku życia.

Działania niepożądane preparatu

Do często występujących skutków ubocznych leku Fortrans zaliczamy zaburzenia żołądkowo-jelitowe tj. nudności, wymioty, ból czy rozdęcie brzucha. 

Mogą również pojawić się reakcje nadwrażliwości pod postacią wstrząsu anafilaktycznego, obrzęku naczynioruchowego, pokrzywki, wysypki oraz świądu.

Gdzie można zgłaszać działania niepożądane leku?

Jeśli pacjent podejrzewa u siebie występowanie objawów niepożądanych preparatu powinien powiadomić o tym jak najszybciej wyspecjalizowany personel medyczny.

Informacje o ewentualnych działaniach ubocznych są przekazywane do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych.

Przedawkowanie leku

W razie przyjęcia większej dawki preparatu niż zalecana mogą pojawić się nudności, biegunka oraz zaburzenia elektrolitowe. Rekomendowane jest wówczas leczenie zachowawcze, czyli doustna terapia nawadniająca.

W rzadkich sytuacjach przedawkowanie powoduje ciężkie zaburzenia metaboliczne wymagające podawania płynów dożylnie.

Jakie są przeciwwskazania do stosowania produktu Fortrans?

Leku Fortrans nie należy przyjmować, jeśli występuje nadwrażliwość na jakąkolwiek substancję zawartą w preparacie.

Przygotowanie do badania za pomocą tego preparatu jest niewskazane u osób z ciężką niewydolnością serca, w ciężkim stanie ogólnym, w przypadku zaawansowanej choroby nowotworowej lub innych chorób okrężnicy, które mogą prowadzić do nadmiernej kruchości błony śluzowej jelita, a także u osób z ryzykiem perforacji przewodu pokarmowego, niedrożności lub jego zwężenia.

Choroby zapalne jelit (choroba Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego) w okresie zaostrzenia oraz zaburzenia opróżniania żołądka (np. gastropareza), również stanowią przeciwwskazania do stosowania tego preparatu. 

Ze względu na brak danych dotyczących bezpieczeństwa, lek Fortrans nie jest zalecany u osób poniżej 18 roku życia.

Interakcje z innymi produktami leczniczymi

Biegunka wywołana podaniem leku Fortrans może wpłynąć na wchłanianie równolegle stosowanych leków. Dotyczy to szczególnie substancji o krótkim okresie półtrwania tj. digoksyna, lamotrygina czy acenokumarol. 

Należy również zachować ostrożność, jeśli równolegle przyjmowane są preparaty wywołujące zaburzenia elektrolitowe, przede wszystkim pod postacią hiponatremii lub hipokaliemii.

Z tego względu należy poinformować lekarza o wszystkich stosowanych lekach, aby przygotowanie do procedury medycznej było bezpieczne.

Fortrans a ciąża

Nie dysponujemy wystarczającymi informacjami na temat bezpieczeństwa przyjmowania leku Fortrans w okresie ciąży, dlatego stosowanie preparatu jest dopuszczalne jedynie w sytuacji, gdy lekarz uzna to za absolutnie konieczne.

Fortrans a okres laktacji

Nie można wykluczyć, że substancja zawarta w preparacie przenika wraz z mlekiem do organizmu noworodka, dlatego nie zaleca się stosowania leku u kobiet karmiących piersią.

Podsumowanie informacji dotyczących leku Fortrans

Substancja czynna: makrogol 4000.

Wskazania: przygotowanie do zabiegów chirurgicznych oraz badań endoskopowych.

Zastosowanie: doustne.

Dawkowanie: 1 litr roztworu na 15-20 kg masy ciała w pojedynczej dawce lub dwóch dawkach podzielonych.

Główne przeciwwskazania: zaostrzenie chorób zapalnych jelit, choroba nowotworowa okrężnicy, ciężka niewydolność serca, ryzyko perforacji lub niedrożności jelit, nadwrażliwość na substancję czynną zawartą w preparacie, dzieci i młodzież poniżej 18 roku życia.

Główne działania niepożądane: nudności, ból i rozdęcie brzucha, wysypka, świąd, wstrząs anafilaktyczny.

Należy pamiętać, by przed użyciem leku zapoznać się z treścią ulotki dołączonej do opakowania lub skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą, ponieważ każdy lek niewłaściwie stosowany może zagrażać życiu lub zdrowiu. Dokładne informacje dotyczące charakterystyki produktu znajdują się w ulotce dołączonej do opakowania preparatu.

Dane zamieszczone w artykule mają charakter jedynie informacyjny, nie zastępują przepisów prawnych i nie mogą zostać podstawą do jakichkolwiek roszczeń.