Skrzepy podczas okresu. Czy ich obecność jest powodem do niepokoju?

Co to są skrzepy miesiączkowe?

Miesiączka to cykliczne krwawienie z dróg rodnych, spowodowane złuszczaniem błony śluzowej macicy (endometrium) pod wpływem hormonów.

Złuszczanie błony śluzowej powoduje krwawienie z małych naczyń krwionośnych. Wydobywająca się z pochwy podczas miesiączki wydzielina składa się w dużej mierze z krwi i tkanki błony śluzowej.

W trakcie typowego krwawienia miesiączkowego kobieta traci zwykle od 30 do 80 ml krwi.

Proces powstawania skrzepów jest reakcją obronną organizmu przed nadmierną utratą krwi. Wówczas czynniki krzepnięcia zawarte w osoczu oraz płytki krwi ulegają aktywacji i rozpuszczalne białko znajdujące się osoczu (fibrynogen) zmienia się w białko nierozpuszczalne (fibrynę) pod wpływem trombiny i tworzy skrzep.

Skrzepy podczas miesiączki pojawiają się, gdy krew zamiast stale wypływać, zalega w drogach rodnych. Silniejsze skurcze macicy powodują uwolnienie zarówno świeżej krwi, jak i krwi w skrzepniętej postaci.

Jak wyglądają skrzepy podczas miesiączki?

Skrzepy podczas okresu mogą przybierać różne rozmiary i kształty, ale zwykle mają postać zbitych kawałków krwi o nieregularnym kształcie i konsystencji.

Skrzepy mogą być małe, podobne do ziarenka grochu lub większe o barwie od ciemnoczerwonej do brunatnej, ponieważ krew zalega w drogach rodnych przez pewien czas i ulega częściowemu skrzepnięciu.

Obecność skrzepów podczas miesiączki, o ile występują w umiarkowanych ilościach, nie powinno powodować niepokoju ani dyskomfortu. Jednak w przypadku wystąpienia bardziej obfitych krwawień lub większej ilości skrzepów w krwi miesięcznej niż standardowo, należy skonsultować się z lekarzem.

Skrzepy krwi podczas okresu — przyczyny

Podczas miesiączki kobiety często zauważają obecność skrzepów krwi, zwłaszcza jeśli ich krwawienie jest obfite i trwa długo.

Podczas nadmiernego krwawienia miesiączkowego antykoagulanty (substancje hamujące krzepnięcie krwi) ulegają szybszemu zużyciu, co może prowadzić do powstawania skrzepów.

Na obecność skrzepów krwi wpływają również zaburzenia hormonalne pod postacią wzmożonej produkcji estrogenów lub niedoboru progesteronu. Najczęściej dotyczy to młodych dziewcząt, które dopiero zaczynają miesiączkować.

Zwiększona ilość estrogenów w organizmie powoduje również przerost błony śluzowej macicy i może przyczynić się do rozwoju polipów endometrialnych. Polipy wywołują nieprawidłowe, obfite, przedłużające się miesiączki i plamienia międzymiesiączkowe. Skutkuje to występowaniem skrzepów zarówno podczas miesiączki, jak i w innych dniach cyklu.

Inną przyczyną skrzepów krwi w wydzielinie miesiączkowej może być endometrioza - choroba, w której obserwuje się obecność ognisk endometrium poza jamą macicy. Endometrioza objawia się w postaci dolegliwości tj. ból podczas stosunku (dyspareunia), zaburzenia cyklu miesiączkowego, w tym bolesne miesiączkowanie oraz problemy z płodnością.

Kolejną przyczyną skrzepów podczas okresu może być nieprawidłowe krzepnięcie krwi np. choroba von Willebranda lub hemofilia czy nieprawidłowości anatomiczne tj. tyłozgięcie macicy (nadmierne odgięcie trzonu macicy do tyłu w kierunku kręgosłupa).

Skrzepy podczas okresu to częsty objaw mięśniaków macicy, czyli niezłośliwego nowotworu narządu rodnego. Są one najczęściej bezobjawowe, jednak mogą wywoływać nieprawidłowe skurcze macicy podczas miesiączki, co skutkuje opóźnieniem zamknięcia naczyń krwionośnych. Mięśniaki mogą powodować również obfite miesiączki.

Kiedy należy udać się do lekarza?

Skrzepy krwi podczas okresu to normalne zjawisko i zwykle nie powinno być powodem do niepokoju, oczywiście jeśli występują w ograniczonej ilości oraz nie towarzyszą im dodatkowo nieprzyjemne objawy np. silny ból brzucha czy krwawienia śródcykliczne.

Jeśli zauważysz jakiekolwiek odstępstwa od dotychczasowego cyklu miesiączkowego np. większa ilość utraconej krwi lub większe skrzepy w trakcie okresu, dolegliwości mogą być objawem choroby. W takich okolicznościach należy jak najszybciej rozpocząć diagnostykę.

Wówczas zalecana jest wizyta u lekarza ginekologa, który przeprowadzi dokładny wywiad oraz najpewniej zleci badania krwi, badanie cytologiczne oraz USG dopochwowe.

Jak leczyć obfite miesiączki?

Jeśli skrzepy podczas okresu powstały na skutek zaburzeń hormonalnych, zalecana jest terapia doustnymi środkami antykoncepcyjnymi . Tabletki dwuskładnikowe przyczyniają się do zmniejszenia objętości utraconej krwi menstruacyjnej, a dodatkowo zmniejszają dolegliwości bólowe towarzyszące miesiączce.

Leczenie endometriozy u młodych kobiet, dla których priorytetem jest macierzyństwo, opiera się na leczeniu operacyjnym. Kuracją hormonalną objęte są pacjentki po nieskutecznej interwencji laparoskopowej, kobiety starsze i młodsze w ramach leczenia zachowawczego.

Gdy skrzepy krwi miesiączkowej wynikają z obecności mięśniaków macicy, leczenie objawowe polega na stosowaniu leków tj. progestageny oraz dwuskładnikowe tabletki antykoncepcyjne. Preparaty te mogą wpływać na zmniejszenie obfitości krwawienia, jednak nie powodują zniknięcia mięśniaków.

Trwałą strategią leczenia mięśniaków są metody operacyjne np. miomektomia (chirurgiczne usunięcie mięśniaków macicy). W przypadku niewielkich (do 3 cm) mięśniaków podśluzówkowych zmianę można usunąć w trakcie histeroskopii.

Podobnie w przypadku polipów endometrialnych, tu leczeniem z wyboru jest wycięcie zmian podczas histeroskopii z jednoczesnym wyłyżeczkowaniem jamy macicy.

Lekarz może przepisać również kwas traneksamowy, który jest syntetycznym aminokwasem o działaniu przeciwkrwotocznym. Jeśli obfite krwawienie przyczyniło się do anemii z niedoboru żelaza, lekarz zaleci doustne preparaty żelaza.