Spirala antykoncepcyjna - jak działa?

Czym jest spirala antykoncepcyjna?

Spirala antykoncepcyjna (określana też czasem jako wkładka wewnątrzmaciczna lub wkładka antykoncepcyjna) jest jedną z najskuteczniejszych metod antykoncepcji. Swoją nazwę zawdzięcza kształtowi, w jakim dawniej występowała, pomimo że obecne wkładki domaciczne nie mają już kształtu spirali, a litery T. Jest to więc niewielkie urządzenie, które umieszcza się w macicy. Usunięcie spirali antykoncepcyjnej jest natomiast możliwe za pomocą dwóch specjalnie przymocowanych do niej w tym celu nitek. Warto też pamiętać, że na rynku istnieją dwa rodzaje spirali antykoncepcyjnych - hormonalna oraz miedziana, które różnią się nieco między sobą działaniem.

Jak działa spirala antykoncepcyjna? Czy każda wkładka hamuje uwalnianie komórki jajowej?

Spirala antykoncepcyjna przez jakiś czas wzbudzała kontrowersje jako metoda antykoncepcji, ponieważ niewłaściwe rozumiano jej działanie. Uważano, że głównym zadaniem wkładek antykoncepcyjnych jest uniemożliwienie zagnieżdżenia zarodka w macicy. W istocie jednak w przypadku wkładki domacicznej (i to zarówno zawierającej jony miedzi, jak i należącej do grona antykoncepcji hormonalnej) działanie jest inne.

Wkładki domaciczne z miedzią wywołują jako ciało obce stany zapalne szyjki macicy, która w konsekwencji zwalcza wszystkie drobnoustroje, w tym plemniki. Taka spirala antykoncepcyjna ma więc działanie plemnikobójcze, a zdecydowanie nie wczesnoporonne. Spirala hormonalna uwalnia natomiast bezpośrednio do szyjki macicy progesteron. Jej działanie jest więc podobnie do innych preparatów hormonalnych. Obejmuje zagęszczenie śluzu, (wkładki te zmniejszają ruchliwość plemników), a także zapobieganie uwolnienia komórki jajowej.

Koszt spirali antykoncepcyjnej - od czego zależy?

Spirala antykoncepcyjna to metoda antykoncepcji długoterminowej. Oznacza to, że nie trzeba pamiętać o niej codziennie, a raz założona wkładka wewnątrzmaciczna może pozostać w organizmie kobiety nawet przez kilka lat. Stosowanie spirali antykoncepcyjnej jest więc bardzo wygodne, jednak należy liczyć się z poniesieniem jednorazowo dość dużych kosztów.

Dokładna cena wkładki antykoncepcyjnej będzie zależeć od jej rodzaju. Spirala antykoncepcyjna z miedzią kosztuje zwykle ok. 100 zł, natomiast hormonalna wkładka wewnątrzmaciczna od 400 do nawet 600 zł. Do ceny samej wkładki wewnątrzmacicznej należy również doliczyć koszty wizyty lekarskiej, gdyż w założeniu spirali musi brać udział ginekolog, nie można założyć jej samemu. Warto jednak pamiętać, że koszt ten rozkłada się na kilka lat korzystania z tej metody antykoncepcji, a więc jej stosowanie może okazać się w dłuższej perspektywie opcją bardziej ekonomiczną niż korzystanie z innych zabezpieczeń.

Skuteczność spirali antykoncepcyjnej a antykoncepcji doustnej

Przy stosowaniu spirali antykoncepcyjnej jednym z pierwszych pytań, jakie zadają pacjentki, jest nie tylko to, jak działa spirala antykoncepcyjna, ale również, jaka jest jej skuteczność w zapobieganiu ciąży. Spiralę zdecydowanie można jednak określić mianem wysoce skutecznej metody antykoncepcji.

Wkładka hormonalna ma wskaźnik Pearla na poziomie 0,1–0,2, zaś przy wkładce miedziowej wynosi on nieco więcej, jednak wciąż pozostaje niski, przyjmując wartość 0,6–0,8. Jest to więc druga najskuteczniejsza metoda antykoncepcji po tabletkach antykoncepcyjnych, dla których wskaźnik Pearla przy idealnym stosowaniu wynosi 0,1.

Zalety i wady spirali antykoncepcyjnej

Dużą zaletą spirali antykoncepcyjnej z pewnością jest długoterminowe działanie tej metody antykoncepcyjnej. W zależności od rodzaju możliwe jest pozostawienie spirali w macicy na okres od 3 do aż 10 lat. Warto zwrócić też uwagę na możliwość bezpiecznego stosowania spirali przez kobiety karmiące. Co więcej, podczas stosowania spirali zaobserwowano hamowanie rozrostu mięśniaków macicy.

Spirala antykoncepcyjna nie jest jednak oczywiście pozbawiona efektów ubocznych i pewnych innych minusów. Cześć kobiet za wadę spirali antykoncepcyjnej uznaje fakt, że nie można założyć jej samodzielnie. W założeniu spirali musi brać bowiem udział lekarz. Podczas nieumiejętnego założenia wkładki może dojść do przebicia macicy lub uszkodzenia pęcherza moczowego. Spirala antykoncepcyjna nie chroni też przed chorobami przenoszonymi drogą płciową, a infekcje intymne mogą obniżać jej skuteczność.

Założenie spirali nie będzie też możliwe, jeśli występują konkretne przeciwwskazania. Wkładka wewnątrzmaciczna nie będzie mogła zostać zastosowana m.in. w przypadku pacjentek cierpiących na nowotwory narządów rodnych, niektóre choroby serca czy mających nietypową budowę macicy lub wady wrodzone macicy. Nie można używać jej również w przypadku ciąży, gdyż zwiększa ryzyko poronienia.

Czy spirale antykoncepcyjne wywołują skutki uboczne?

Kwestia bezpieczeństwa antykoncepcji hormonalnej w tym hormonalnej spirali antykoncepcyjnej, a także wkładek z miedzią, bywa szeroko dyskutowana. Należy podkreślić, że przy braku błędów w jej założeniu oraz przeciwwskazań do jej stosowania, spirala antykoncepcyjna to bezpieczna metoda zapobiegania ciąży. Może jednak wywołać skutki uboczne o różnym nasileniu i czasie trwania.

Bezpośrednio po aplikacji można często zauważyć krwawienia przypominające bolesne krwawienia miesiączkowe, a także bóle głowy, tkliwość piersi i wahania nastrojów. Powinny jednak ustąpić w przeciągu pół roku od założenia wkładki. Jeżeli tak się nie dzieje lub pojawiają się inne niepokojącej objawy, m.in. gorączka, ból podczas współżycia lub upławy o nieprzyjemnym zapachu, należy skontaktować się z lekarzem.

Wkładka domaciczna a recepta od lekarza

Spirala antykoncepcyjna to jedna z metod zapobiegania ciąży, której zastosowanie bezwzględnie wymaga kontaktu z lekarzem. Nie tylko do samego jej zakupu konieczna jest recepta, ale także założona musi zostać przez specjalistę. W innym przypadku wkładka mogłaby uszkodzić narządy wewnętrzne podczas procesu wprowadzania jej do dróg rodnych przez niedoświadczoną osobę. Jeśli więc myślisz o rozpoczęciu korzystania z tej metody antykoncepcji, umów się na konsultację do wykwalifikowanego lekarza ginekologa.