Wpływ bezsenności na samopoczucie. Zaburzenia snu a zdrowie psychiczne

Długotrwały niedobór snu a jakość życia. Sprawdź podstawowe informacje

Zaburzenia snu prowadzą do upośledzenia czynności organizmu na wielu polach - są więc groźne w równym stopniu dla zdrowia psychicznego, jak i fizycznego.

Występowanie zaburzeń psychicznych ma związek z zaburzeniami snu. Czasami bezsenność jest ich przyczyną, a innym razem skutkiem.

Występowanie zaburzeń snu przez dłuższy czas początkowo utrudnia wykonywanie codziennych czynności, a z czasem może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych.

Jak rozpoznać czy to już bezsenność?

Zaburzenia snu mogą przyjmować u różnych pacjentów zróżnicowaną formę. Typowe objawy bezsenności to zarówno typowe problemy z zasypianiem, jak i niemożność utrzymania snu, nienaturalne zbyt wczesne budzenie się czy płytki sen, po którym wcale nie czujemy się zregenerowani, za to odczuwamy nadmierną senność w ciągu dnia.

Aby rozpoznać bezsenność, wcale nie jest konieczne zmierzenie ilości snu za pomocą specjalistycznych narzędzi. Wystarczy subiektywne odczucie pacjenta, że ma on trudności z utrzymaniem snu. Odrębną kwestią jest natomiast określenie charakteru zaburzeń snu jako krótko- lub długotrwałych.

Czy niedobór snu ma skutki tylko w sferze fizycznej?

Nie jest dla nikogo zaskoczeniem, że brak snu negatywnie wpływa na organizm. Prawidłowy sen jest niezbędny, by mógł się on właściwie zregenerować. Zła jakość snu zaburza więc pracę układu nerwowego, obniża odporność i może prowadzić do rozwoju chorób sercowo-naczyniowych (m.in. choroby serca, nadciśnienie tętnicze).

Problem zaburzeń snu jest częsty też u osób starszych, które zmagają się dodatkowo z wieloma innymi problemami zdrowotnymi (np. choroba Parkinsona). Niedobory snu mają jednak konsekwencje również dla psychiki - zaczynając od obniżenia nastroju, a kończąc na rozwoju poważnych zaburzeń psychicznych, takich jak zaburzenia lękowe czy depresja.

Długotrwałe zaburzenia snu a zdrowie psychiczne

Konsekwencje długotrwałego braku snu dla zdrowia psychicznego są z reguły widoczne nawet szybciej, niż te czysto somatyczne. Pacjenci szybko zauważają u siebie chroniczne zmęczenie, a wraz z nim brak motywacji do działania, ciągłe bóle głowy i obniżony nastrój.

Szybko więc da się zauważyć, że zła jakość snu w ciągu nocy sprawia, że następnego dnia czujemy się źle i gorzej nam radzić sobie z wyzwaniami dnia codziennego. Jeśli sytuacja złej jakości snu trwa dłużej, może to doprowadzić do dalszego pogorszenia samopoczucia i zdrowia w sferze psychicznej.

Wpływ snu na codzienne funkcjonowanie

Ograniczanie snu szybko doprowadza do zaburzeń funkcji poznawczych. Niewłaściwa ilość godzin snu w ciągu doby sprawia, że myślimy mniej logicznie, mamy trudności z koncentracją czy zauważamy pogorszenie pamięci. Prowadzi to do utrudnienia, a nawet uniemożliwienia prawidłowego funkcjonowania, m.in. prowadzenia samochodu czy wykonywania obowiązków zawodowych.

Związek pomiędzy bezsennością a zaburzeniami psychicznymi

W przypadku bezsenności nie trudno więc również o zaburzenia nastroju, apatię czy trudności z wykonywaniem zwykłych codziennych czynności. Bezsenność podwyższa też poziom kortyzolu, ma więc podobny efekt do bycia narażonym na przewlekły stres. W wyniku braku snu obniża się więc nasza odporność psychiczna i mogą rozwinąć się stany lękowe, skłonność do nadużywania substancji psychoaktywnych czy też myśli samobójcze.

Nie możesz zasnąć? To może być depresja

Problemy ze snem są ściśle powiązane z depresją . Gdy cierpimy na bezsenność, trudno o dobre samopoczucie, za to często dopadają nas zmiany nastroju. Nietrudno więc zachorować na depresję. Z drugiej strony problemy ze snem mogą być również nie przyczyną, a oznaką depresji, a sytuacja taka występuje u wielu pacjentów z tą chorobą.

Jeśli więc dotyczy Cię problem braku snu, a dodatkowo zauważasz u siebie długotrwałe pogorszenie nastroju, warto skonsultować się nie tylko z lekarzem rodzinnym, ale również psychiatrą. Być może konieczne okaże się wsparcie farmakologiczne lub psychoterapia, np. terapia poznawczo-behawioralna (CBT).

Domowe sposoby na zdrowy sen

W przypadku problemów ze snem pomocne może być wdrożenie zasad higieny snu . Należy do nich zarówno zmiana stylu życia na zdrowszy (m.in. regularna aktywność fizyczna), jak i wprowadzenie nawyków kojarzących się typowo z zasypianiem (wietrzenie sypialni przed snem, niekorzystanie z urządzeń elektronicznych emitujących światło niebieskie na godzinę przed położeniem się do łóżka).

Niektórzy sięgają też po dostępne bez recepty preparaty ziołowe lub leki nasenne. Warto jednak pamiętać, że stosowanie źle dobranych leków nasennych, tym bardziej przez dłuższy okres, może wręcz pogłębiać negatywny wpływ braku snu na organizm, dlatego zdecydowanie lepiej przyjmować tego typu środki pod kontrolą lekarza.

Leczenie bezsenności - jak robić to skutecznie?

Niedobory snu, a tym bardziej całkowity brak snu mogą mieć poważne konsekwencje dla zdrowia psychicznego. Na szczęście obecnie mamy dostępnych wiele metod skutecznego leczenia bezsenności, które pozwalają problemy ze snem pokonać.

Warto więc poszukać rozwiązania podczas wizyty u lekarza, w pierwszej kolejności internisty, nie tylko po to, aby brak snu nie doprowadził do dalszych problemów, ale również w celu poprawy jakości życia na co dzień. Umów się na konsultację i pokonaj problemy ze snem skutecznie oraz przede wszystkim w sposób w pełni dla Ciebie bezpieczny.