BMI kalkulator online - wzrost, waga, płeć

BMI - obliczać czy nie? Zalety i wady współczynnika masy ciała

Jednym z najchętniej używanych, a równocześnie bardzo często krytykowanych sposobów na ocenę odżywienia organizmu jest BMI. Choć pomysł na ten współczynnik sięga aż XIX wieku, BMI wciąż pozostaje w użyciu. Czy słusznie?

Jak obliczyć BMI?

BMI obliczamy, dzieląc masę ciała (w kilogramach) przez kwadrat wzrostu podany w metrach.

Jak obliczyć BMI - wzór

Wzór na obliczanie BMI jest następujący:

• Masa ciała (w kilogramach)/wzrost (w metrach) do kwadratu - jednostką jest zatem kg/m2

Jak obliczyć BMI - przykład

Przykładowo mamy następujące dane: masa ciała wynosząca 78 kg, a wzrost 186 cm, czyli 1,86 m.

BMI = 78 kg/1,86 m^2,

BMI = 22,5 kg/m^2

Czym jest BMI?

BMI to inaczej indeks masy ciała (angielska nazwa body mass index). Obliczany jest w wyniku podzielenia masy ciała podanej w kilogramach przez wzrost w metrach do kwadratu.

BMI jest wykorzystywany do określenia stanu odżywienia ciała - możemy dzięki temu sprawdzić, czy mamy do czynienia z niedowagą, nadwagą czy wręcz otyłością. BMI nie jest doskonałym wskaźnikiem stanu zdrowia, ponieważ nie uwzględnia proporcji tkanek w ciele. Na przykład u sportowców z dużą masą mięśniową, ale niską zawartością tłuszczu, BMI może wskazywać wartości poza normą. Ponadto, wzrost wpływa na wyniki – u wysokich osób BMI może być zawyżone, a u niskich niedoszacowane.

Zdarza się również, że osoby z wysoką zawartością tkanki tłuszczowej i małą masą mięśniową mają prawidłowe BMI, mimo niekorzystnego składu ciała. Dotyczy to często osób starszych lub o sylwetce typu „skinny fat”. BMI nie sprawdza się też u osób po amputacjach. Nie rozróżnia ono także typów sylwetki u osób o podobnym wzroście i masie ciała. Ważny jest zarówno procentowy udział tkanki tłuszczowej, jak i jej rozmieszczenie. Tłuszcz zgromadzony w rejonie brzucha niesie większe zagrożenie chorobami związanymi z otyłością niż ten ulokowany wokół bioder.

Dodatkowo BMI nie uwzględnia różnic płci, wieku ani czynników stylu życia, takich jak aktywność fizyczna czy poziom cholesterolu. Dlatego warto korzystać z różnych wskaźników, aby kompleksowo ocenić stan zdrowia.

Zalety BMI

• Łatwość obliczania - nie wymaga specjalistycznych urządzeń ani badań

• Przydatność w badaniach populacyjnych - pozwala określić ogólne tendencje dotyczące masy ciała w populacji

• Prosta diagnostyka - może być wstępnym narzędziem do identyfikacji problemów z masą ciała i dalszej diagnostyki

Jakie jest prawidłowe BMI?

Prawidłowe BMI powinno zawierać się w przedziale 18.5-24.99.

BMI - normy

Określając wskaźnik masy ciała BMI bazujemy na odpowiednich normach, które są następujące:

• wygłodzenie - BMI poniżej 16,,

• wychudzenie - BMI 16-16.99,

• niedowaga - BMI 17-18.49,

• prawidłowa masa ciała - BMI 18.5-24.99,

• nadwaga - BMI 25-29.99,

• I stopień otyłości - BMI 30-34.99,

• II stopień otyłości - BMI 35-39.99,

• III stopień otyłości - BMI 40 i wyższe.

Można także wysunąć zalecenia w zależności od wieku, jednak są one rzadziej stosowane:

• osoba w wieku 19-24 lat powinna utrzymywać BMI 19-24,

• w wieku 25-34 lat - BMI 20-25,

• w wieku 35-44 lat - BMI 21-26,

• w wieku 45-54 lat - BMI 22-27,

• w wieku 55-64 lat - BMI 23-28,

• w wieku ponad 64 lat - BMI 24-29.

Jak obliczyć BMI z wiekiem?

BMI oblicza się zawsze w ten sam sposób, niezależnie od wieku:

• Masa ciała (w kilogramach)/wzrost (w metrach) do kwadratu.

Określenie prawidłowej masy ciała jest niezwykle istotne, ponieważ nadmierna masa ciała wielokrotnie została powiązana z ryzykiem chorób, takich jak schorzenia układu sercowo-naczyniowego (choroby serca i układu krążenia), nowotwory (pęcherzyka żółciowego, jelita grubego, piersi), co przekłada się na wyższą śmiertelność. Ponadto zwiększone jest ryzyko udaru mózgu.

Z kolei osoby z bardzo niskim BMI również narażone są na poważne schorzenia, które wiążą się z wysokim ryzykiem zgonu. Wyznaczenie odpowiedniej masy ciała jest więc zarówno konieczne, jak i wyjątkowo wymagające.

U osób w podeszłym wieku (powyżej 65 lat) normy BMI mogą być nieco szersze. BMI w granicach 24–29 jest często uznawane za korzystne ze względu na zmniejszoną masę mięśniową i inne zmiany związane z wiekiem.

Pamiętajmy, że BMI to jest tylko sugestia, że dana osoba cierpi na nadwagę lub otyłość. Istotne są także inne pomiary jak np. zawartość tkanki tłuszczowej.

Jak obliczyć BMI dla dorosłych?

BMI dla osób dorosłych to iloraz masy ciała w kilogramach i wzrostu do kwadratu (w metrach), a następnie umieszczony w odpowiednim przedziale:

• 18,5–24,9 – waga prawidłowa,

• 25–29,9 – nadwaga,

• 30-34,9 – otyłość I stopnia,

• 35-39,9- otyłość II stopnia,

• ≥40 - otyłość III stopnia.

BMI u dzieci

U dzieci i młodzieży nie stosuje się standardowych przedziałów BMI, lecz odnosi się je do wartości odpowiednich dla wieku i płci, przedstawionych na siatkach centylowych. Na podstawie centyla, w którym mieści się wynik dziecka, ocenia się jego stan odżywienia.

Jak czytać siatki centylowe?

Na każdej siatce centylowej wykreślone są krzywe (zazwyczaj jest ich siedem). Pokazują one, jaki procent dzieci w całej populacji osiąga daną wielkość pomiaru (masę ciała, wzrost, obwód głowy). Linie wyznaczają tzw. kanały centylowe.

W każdej książeczce zdrowia dziecka znajdują się siatki centylowe. Dzięki oznaczaniu na nich kolejnych pomiarów, lekarz może monitorować przebieg wzrastania oraz ustalić, czy mieści się on w normie między 3. a 97. percentylem.

Ile powinna ważyć 3-latka?

Powołując się na siatki centylowe 3-latka powinna ważyć między 12 a 18 kg.

Ile powinien ważyć 3-latek?

Masa ciała 3-latka zgodnie z siatkami centylowymi mieści się w zakresie 12-19 kg.

Ile powinna ważyć 4-latka?

Masa ciała 4 latki powinna wynosić od 13 do 21 kg.

Ile powinna ważyć 5-latka?

5-latka zgodnie z siatkami centylowymi powinna ważyć między 15 a 25 kg.

Ile powinien ważyć 5-latek?

Masa ciała 5-latka w zakresie normy wynosi od 15,5 kg do 25 kg.

Ile powinna ważyć 6-latka?

Powołując się na siatki centylowe 6-latka powinna ważyć między 16 a 29 kg.

Ile powinien ważyć 6-latek?

Masa ciała 6-latka zgodnie z siatkami centylowymi mieści się w zakresie 17-29 kg.

Ile powinna ważyć 7-latka?

7-latka zgodnie z siatkami centylowymi powinna ważyć między 18 a 34 kg.

Ile powinien ważyć 7-latek?

Masa ciała 7-latka zgodnie z siatkami centylowymi mieści się w zakresie 19-34 kg.

Ile powinna ważyć 8-latka?

Masa ciała 8-latki powinna wynosić od 20 do 39 kg.

Ile powinien ważyć 8-latek?

8-latek powinien ważyć między 20 a 42 kg.

Ile powinna ważyć 9-latka?

Masa ciała 9-latki powinna oscylować w granicach 22-45 kg.

Ile powinien ważyć 9-latek?

9-latek zgodnie z siatkami centylowymi powinien ważyć między 22,5 a 48 kg.

Ile powinien ważyć 10-latek?

Znajdująca się w granicach normy masa ciała 10-latka to 25-53 kg.

Alternatywy dla BMI

• Waist-to-Height Ratio (WHtR): Proporcja obwodu pasa do wzrostu, która lepiej odzwierciedla ryzyko związane z otyłością brzuszną.

  • Wynik:

    • 0,4–0,49: brak ryzyka zdrowotnego.

    • 0,5–0,59: umiarkowane ryzyko.

    • ≥0,6: wysokie ryzyko.

• Modyfikacje BMI:

  • Indeks Rohrera – stosowany w badaniach pediatrycznych, gdzie wzrost podnosi się do potęgi 3.

  • Wzór Nicka Trefethena – poprawia dokładność BMI u osób bardzo niskich lub wysokich.

• Metody analizy składu ciała:

  • Bioimpedancja elektryczna (BIA) – pomiar proporcji tłuszczu, mięśni i wody w organizmie.

  • Fałdomierz – ocena grubości fałdów skórnych.

Jak obliczyć zapotrzebowanie kalorii?

W celu obliczenia zapotrzebowania kalorycznego (BMR) potrzebujemy następujących parametrów:

• płeć;

• masa ciała;

• wzrost;

• wiek.

Następnie obliczamy zapotrzebowanie korzystając ze wzoru Mifflin-St Jeor'a:

• Mężczyźni: (10 x masa ciała w kg) + (6,25 x wzrost w cm) – (5 x wiek w latach) + 5

• Kobiety: (10 x masa ciała w kg) + (6,25 x wzrost w cm) – (5 x wiek w latach) – 161

W sieci znajdziemy mnóstwo kalkulatorów uwzględniających powyższe dane i pozwalających wyliczyć naszą podstawową przemianę materii (BMR), czyli tak naprawdę zapotrzebowanie na kalorie.

Jak obliczyć deficyt kaloryczny?

Deficyt kaloryczny (CPM) obliczamy zgodnie ze wzorem poniżej:

• CPM = BMR x współczynnik aktywności fizycznej

Wyróżniamy trzy typy współczynnika aktywności fizycznej:

• niski (1,4-1,69) - siedzący tryb życia lub lekka aktywność fizyczna;

• umiarkowany (1,7-1,99) - treningi kilka razy w tygodniu o umiarkowanym natężeniu;

• wysoki (2,0-2,4) - codzienny trening, bardzo intensywny np. sportowcy zawodowi.

Bibliografia