Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego - zwiększanie świadomości społeczeństwa na temat zaburzeń psychicznych

Od kiedy jest obchodzony Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego?

Początki obchodów Światowego Dnia Zdrowia Psychicznego sięgają 1992 roku, kiedy to został on wprowadzony przez Światową Federację Zdrowia Psychicznego (ang. World Federation for Mental Health - WFMH).

WFMH to międzynarodowa organizacja non-profit, której celem jest poprawa opieki nad zdrowiem psychicznym na całym świecie oraz walka ze stygmatyzacją i dyskryminacją osób z zaburzeniami psychicznymi.

Jaki jest cel Światowego Dnia Zdrowia Psychicznego?

Głównym celem Światowego Dnia Zdrowia Psychicznego jest zwiększenie świadomości społecznej na temat zdrowia psychicznego oraz podkreślenie jego ogromnego znaczenia dla ogólnego dobrostanu jednostek i społeczeństwa jako całości.

To międzynarodowe wydarzenie ma zrealizować kilka kluczowych zadań:

• zmniejszenie stygmatyzacji i dyskryminacji. Światowa Federacja Zdrowia Psychicznego ustanowiła walkę z negatywnymi stereotypami i uprzedzeniami związanymi z osobami z zaburzeniami psychicznymi jako jeden z głównych celów Światowego Dnia Zdrowia Psychicznego. Poprzez edukację społeczeństwa i podnoszenie świadomości dzień ten przyczynia się do redukcji stygmatyzacji i do poprawy jakości życia osób z problemami psychicznymi;

• zachęcanie do otwartej rozmowy. Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego zachęca do rozmawiania na temat zdrowia psychicznego. Poprzez otwartą i bezpieczną przestrzeń do wyrażania uczuć oraz doświadczeń, społeczeństwo może zrozumieć, że wszyscy doświadczamy trudności emocjonalnych, a rozmowa może pomóc w rozwiązaniu problemów;

• podkreślenie znaczenia opieki nad zdrowiem psychicznym. Ten dzień ma na celu podkreślenie ważności opieki nad zdrowiem psychicznym i zachęcenie ludzi do dbania o swój psychiczny dobrostan. Poprawa zdrowia psychicznego przekłada się na jakość życia, sukces w pracy i satysfakcję z codziennego funkcjonowania;

• promocja zdrowia psychicznego oraz metod radzenia sobie z jego zaburzeniami. Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego to okazja do dostarczenia informacji o różnych aspektach zdrowia psychicznego, w tym o różnych zaburzeniach psychicznych, dostępności usług psychiatrycznych i psychoterapeutycznych oraz technik radzenia sobie ze stresem;

• mobilizacja społeczeństwa. To również dzień, w którym organizacje, instytucje i jednostki na całym świecie podejmują działania na rzecz zdrowia psychicznego. Są organizowane kampanie, wydarzenia, warsztaty i konferencje, których celem jest propagowanie dbania o zdrowie psychiczne, gdyż powinno stać się ono globalnym priorytetem.

W rezultacie społeczeństwo staje się bardziej świadome problemów związanych ze zdrowiem psychicznym, wykazuje się większym zrozumieniem i wsparciem wobec osób z zaburzeniami psychicznymi, a także jest bardziej zaangażowane w dbanie o swoje własne zdrowie psychiczne i dobrostan emocjonalny.

Co oznacza tegoroczne hasło przewodnie Światowego Dnia Zdrowia Psychicznego?

Hasło "Zdrowie psychiczne jest powszechnym prawem człowieka" jest mottem przewodnim Światowego Dnia Zdrowia Psychicznego w 2023 roku i ma na celu podkreślenie fundamentalnego znaczenia zdrowia psychicznego dla każdej jednostki.

Oznacza to, że każdy człowiek, niezależnie od wieku, płci, pochodzenia czy statusu społecznego, ma prawo do opieki nad swoim zdrowiem psychicznym, tak samo jak ma prawo do opieki nad swoim zdrowiem fizycznym.

To hasło wyraża ideę, że zdrowie psychiczne nie jest luksusem, ale podstawowym prawem człowieka. Ma ono na celu przeciwdziałanie stygmatyzacji i dyskryminacji osób z zaburzeniami psychicznymi oraz promowanie równego dostępu do opieki nad zdrowiem psychicznym.

Każda osoba ma prawo do wsparcia, zrozumienia i pomocy w przypadku problemów związanych z jej zdrowiem psychicznym.

Hasło to zachęca do budowania społeczeństwa, w którym wszyscy są świadomi znaczenia zdrowia psychicznego i angażują się w dbanie o swoje oraz innych dobre samopoczucie emocjonalne.

Warto podkreślić, że promowanie zdrowia psychicznego nie oznacza tylko zapobiegania problemom psychicznym, ale to także tworzenie warunków sprzyjających rozwojowi i dobrostanowi psychicznemu każdej jednostki.

W ten sposób Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego przypomina nam, że zdrowie psychiczne jest nieodłączną częścią naszego ogólnego zdrowia i zasługuje na naszą uwagę oraz troskę przez całe życie.

Zdrowie psychiczne w Polsce - jak wyglądają statystyki?

Problem zdrowia psychicznego w naszym polskim społeczeństwie wciąż nie jest wystarczająco nagłośniony i brany na poważnie. Nadal spotykamy się z lekceważącym traktowaniem osób cierpiących na depresję czy inne choroby psychiczne, przez co często pacjenci czują, że nie mają wsparcia i wstydzą się zgłosić o pomoc, co może prowadzić do katastrofalnych konsekwencji.

Dlatego też tak kluczowe w naszym kraju są inicjatywy takie jak Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego, które próbują zwiększyć świadomość społeczeństwa na wspomniane tematy.

Warto pokazać parę danych statystycznych, aby zrozumieć, jak ważne jest zwiększenie świadomości na temat zdrowia psychicznego w Polsce:

• co czwarty Polak przynajmniej raz w życiu cierpiał na jakieś zaburzenie psychiczne;

• szacuje się, że w Polsce około 1,2 mln osób choruje na depresję;

• najczęstszym zaburzeniem psychicznym, na które chorują Polacy to zaburzenia nerwicowe (16%);

• blisko 50% Polaków doświadczyło pogorszenia stanu psychicznego podczas pandemii COVID-19;

• obserwuje się wzrost problemów ze zdrowiem psychicznym oraz prób samobójczych wśród dzieci i nastolatków;

• jeden psychoterapeuta przypada na 2,7 tys. Polaków, a jeden psychiatra - na 7,5 tys. Polaków.

Powyższe dane wskazują, że depresja oraz inne choroby psychiczne w naszym kraju są naprawdę częstym zjawiskiem, dlatego tak ważne jest, aby osoby nimi dotknięte nie bały się rozmawiać o swoich problemach oraz nie wstydziły się poprosić o pomoc.

Osobom cierpiącym na depresję często wydaje się, że ich przypadek jest beznadziejny i nie ma szansy na poprawę - nic bardziej mylnego. Istnieje bardzo wiele dostępnych metod, które mogą prawdziwie pomóc takim ludziom - podstawą jest leczenie farmakologiczne (leki dostępne są na receptę) oraz psychoterapia.

Trzeba tylko wykonać ten pierwszy, najtrudniejszy krok i zgłosić się po pomoc.

Co zrobić, jeśli podejrzewam u siebie zaburzenia psychiczne?

Jeśli podejrzewasz u siebie depresję, skontaktuj się z lekarzem. Na wizytę u psychiatry nie potrzebujesz skierowania. Możesz skorzystać też z pomocy dostępnej przez telefon:

• Antydepresyjny Telefon Forum Przeciw Depresji (środa, czwartek 17:00-19:00) tel. 22 594 91 00, koszt zgodnie ze stawką operatora,

• Telefon zaufania dla osób dorosłych w kryzysie emocjonalnym (poniedziałek-piątek, 14:00-22:00) tel. 116 123, bezpłatny,

• Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży (czynny 24 h) tel. 116 111.

Bibliografia

Portal GOV [online], [dostęp: 21 października 2023], dostępny w internecie:

https://www.gov.pl/web/wsse-warszawa/swiatowy-dzien-zdrowia-psychicznego

Portal WFMH [online], [dostęp: 21 października 2023], dostępny w internecie:

https://wmhdofficial.com/about-the-world-mental-health-day/

Portal Pokonaj Lęk [online], [dostęp: 21 października 2023], dostępny w internecie:

https://www.pokonajlek.pl/zdrowie-psychiczne-polakow/