Konsultacja z E-receptą 49.99 zł już w 15 minut!
Trądzik piorunujący - jak wygląda, czemu powstaje i jak go leczyć?
Trądzik piorunujący to najcięższa odmiana trądziku pospolitego, w której poza występowaniem charakterystycznych zmian skórnych obecne są również objawy ogólne. Jest chorobą o gwałtownym przebiegu, występującą bardzo rzadko i niemal wyłącznie u nastoletnich chłopców. Jakie są przyczyny tego schorzenia? Jakie metody stosuje się w leczeniu trądziku piorunującego?
Autor: Redakcja Erecept.pl
25.07.2024
Jak wygląda trądzik piorunujący?
Trądzik piorunujący (Acne fulminans) charakteryzuje się nagłym początkiem i powstawaniem bolesnych zmian skórnych pod postacią zapalnych guzków o żywoczerwonej barwie, torbieli i zlewających się ropni. Ropnie ulegają następnie martwicy krwotocznej i powstają owrzodzenia wypełnione masami galaretowatymi i martwiczymi.
Zmiany skórne najczęściej zlokalizowane są na twarzy, szyi i plecach.
Do trądziku piorunującego podobny jest trądzik skupiony. Nie obserwuje się w nim jednak objawów ogólnych, tak gwałtownego przebiegu ani martwicy.
Zobacz także: Trądzik - rodzaje trądziku, charakterystyka i leczenie
e-Recepta Express
Do 1 godziny roboczej* Antykoncepcja stała, leki stałe, przedłużenie terapii w chorobach przewlekłych, leki na potencję.
59.99 zł
Rozpocznij konsultację
Antykoncepcja awaryjna
Do 1 godziny roboczej* Tabletka 'po', tabletka dzień po, tabletka do 72h, pigułka po.
59.99 zł
Rozpocznij konsultację
Jakie są pozaskórne objawy trądziku piorunującego?
Poza typowymi objawami skórnymi, trądzik piorunujący charakteryzuje występowanie objawów ogólnoustrojowych, takich jak gorączka, osłabienie, utrata masy ciała, bóle mięśniowe, zapalenie wielostawowe i wynikające z niego bóle stawów. Zazwyczaj zajęte są stawy kolanowe, biodrowe i krzyżowo-biodrowe.
Możliwe jest nawet jałowe zapalenie szpiku kostnego z częstym zajęciem stawu mostkowo-obojczykowego oraz pojawienie się rumienia guzowatego. Czasami dochodzi również do bolesnego powiększenia wątroby i śledziony (hepatosplenomegalii).
W badaniach laboratoryjnych stwierdza się wzrost wykładników stanu zapalnego – OB, CRP, leukocytozę, neutrofilię, a także niedokrwistość chorób przewlekłych, podwyższone stężenie aminotransferaz i białkomocz.
U kogo występuje trądzik piorunujący?
Trądzik piorunujący jest schorzeniem rzadkim. Pojawia się on najczęściej u chłopców i młodych mężczyzn rasy białej, w wieku od 13 do 22 lat.
Typowe jest wcześniejsze występowanie u nich łagodnego lub umiarkowanego trądziku pospolitego. Istnieją również pojedyncze doniesienia o przypadkach trądziku piorunującego u dziewcząt w okresie dojrzewania.
Jakie są przyczyny trądziku piorunującego?
Mechanizmy prowadzące do rozwinięcia trądziku piorunującego nie są do końca poznane. Postuluje się udział czynników hormonalnych, immunologicznych i genetycznych.
Zaburzenia hormonalne
Do rozwoju trądziku piorunującego może przyczyniać się podwyższone stężenie testosteronu i steroidów anabolicznych we krwi (co tłumaczyłoby różnice w częstości występowania w zależności od płci). Te hormony powodują wzrost sekrecji łoju i namnażanie bakterii Cutibacterium acnes, która jest jedną z przyczyn trądziku pospolitego.
Znane są również przypadki gwałtownego rozwoju trądziku piorunującego u kulturystów stosujących steroidy anaboliczne.
Nadmierna odpowiedź immunologiczna
Przypuszcza się, że kluczowym czynnikiem wywołującym trądzik piorunujący jest niewłaściwa odpowiedź układu odpornościowego na antygeny bakterii Cutibacterium acnes.
Przeciwciała skierowane przeciwko antygenom C. acnes powodują także uszkodzenie skóry i tkanki kostnej, co odpowiada za wyżej opisane objawy.
Czynniki genetyczne
Rolę w rozwoju tego typu trądziku odgrywają również predyspozycje genetyczne, choć sposób dziedziczenia komponenty genetycznej nie jest znany.
Trądzik piorunujący może występować w przebiegu zespołu SAPHO, w którym poza trądzikiem występują także zapalenie błony maziowej stawów, łuszczyca krostkowa dłoni i stóp, nadmierny rozrost kości i ich zapalenie.
Może być również częścią zespołu PAPA (ropne zapalenie stawów, piodermia zgorzelinowa i trądzik), zespołu PASH (piodermia zgorzelinowa, trądzik pospolity i trądzik odwrócony) oraz zespołu PAPASH (ropne zapalenie stawów, piodermia zgorzelinowa, trądzik pospolity i trądzik odwrócony).
Trądzik piorunujący a izotretynoina
W leczeniu trądziku pospolitego, zwłaszcza w jego ciężkich postaciach, włącza się doustne leczenie izotretynoiną, należącą do grupy leków zwanych retinoidami.
Mechanizm działania retinoidów polega głównie na zmniejszeniu wydzielania łoju. Terapia izotretynoiną w niektórych przypadkach może przyczyniać się do rozwoju trądziku piorunującego (mimo to jest standardowym elementem leczenia tego schorzenia).
Izotretynoina powoduje zmiany w obrębie gruczołów łojowych, przez które dochodzi do rozpadu Cutibacterium acnes, uwalniania licznych antygenów tych bakterii i mediatorów zapalnych oraz pobudzenia nieswoistej odpowiedzi układu odpornościowego.
Warto zdawać sobie sprawę z możliwości takiego powikłania terapii trądziku, lecz należy pamiętać, że jest ono bardzo rzadkie. Leczenie zawsze powinno odbywać się pod kontrolą lekarza.
Jak wygląda leczenie trądziku piorunującego?
Leczenie trądziku piorunującego opiera się przede wszystkim na glikokortykosteroidach doustnych (np. prednizon) w dużej dawce, którą w ciągu kilku tygodni się zmniejsza. Następnie dołącza się izotretynoinę doustnie. Przy konsekwentnym przyjmowaniu leków terapia jest skuteczna, a nawroty rzadkie. Leki są dostępne na receptę.
Znaczenie ma również postępowanie miejscowe: chirurgiczne opracowanie zmian i zastosowanie substancji o działaniu antyseptycznym. Antybiotyki, mimo że z powodzeniem stosowane są w innych postaciach trądziku, w przypadku acne fulminans nie są skuteczne.
Inne metody leczenia obejmują zastosowanie leków biologicznych (np. infliksymab), dapson, cyklosporynę i impulsowy laser barwnikowy.
Jakie są następstwa i powikłania trądziku piorunującego?
Trądzik piorunujący prowadzi do powstawania blizn i przebarwień. Mogą one być rozległe i szpecące, dlatego bardzo ważne jest szybkie włączenie leczenia oraz utrzymanie go przez zalecane 2-4 miesiące.
Zobacz także: Przebarwienia po trądziku – czy można im zapobiec? Jak je leczyć?
Bibliografia
Inni czytali również
- Spis treści
- Jak wygląda trądzik piorunujący?
- Jakie są pozaskórne objawy trądziku piorunującego?
- U kogo występuje trądzik piorunujący?
- Jakie są przyczyny trądziku piorunującego?
- Trądzik piorunujący a izotretynoina
- Jak wygląda leczenie trądziku piorunującego?
- Jakie są następstwa i powikłania trądziku piorunującego?
- Bibliografia