Leki na depresję na receptę i bez recepty. Poradnik 2024
Leki na depresję stanowią ważny element terapii zaburzeń psychicznych. Najczęściej stosowane leki na depresję to SSRI czy SNRI.
Najskuteczniejsze leki na depresję
Coraz więcej osób zdaje sobie sprawę, że depresja jest chorobą. Na szczęście współczesna medycyna daje nam szereg narzędzi do walki z zaburzeniami psychicznymi, w tym także różnymi rodzajami depresji. Jedną ze skutecznych metod leczenia depresji jest farmakoterapia. Grupy leków, które stosuje się w leczeniu zaburzeń depresyjnych to:
selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI),
selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny (SNRI),
trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne (TCA),
inhibitory monoaminooksydazy (MAO-I),
antagoniści receptorów serotoninowych (SARI),
noradrenalinowe i specyficzne serotoninowe leki przeciwdepresyjne (NaSSA),
inhibitory wychwytu zwrotnego noradrenaliny (SNRI),
agomelatyna (agonista receptorów melatoninowych i antagonista receptorów serotoninowych),
stabilizatory nastroju (np. lit),
atypowe leki przeciwpsychotyczne (stosowane w depresji dwubiegunowej).
e-Recepta Express
Do 1 godziny roboczej* Antykoncepcja stała, leki stałe, przedłużenie terapii w chorobach przewlekłych, leki na potencję.Antykoncepcja awaryjna
Do 1 godziny roboczej* Tabletka 'po', tabletka dzień po, tabletka do 72h, pigułka po.Najskuteczniejsze leki na depresję na receptę
W Polsce leki na zaburzenia depresyjne dostępne są wyłącznie za okazaniem recepty od lekarza. Podstawowym sposobem na jej otrzymanie jest wizyta u lekarza psychiatry. Niektóre leki stosowane w leczeniu zaburzeń depresyjnych to:
Fluoksetyna - np. Prozac, około 10-30 zł za 30 kapsułek 20 mg;
Sertralina - np. Zoloft, około 20-50 zł za 28 tabletek 50 mg;
Escitalopram - np. Depralin, około 25-60 zł za 28 tabletek 10 mg;
Paroksetyna - np. Rexetin, około 20-40 zł za 30 tabletek 20 mg;
Citalopram - np. Citabax, około 20-40 zł za 28 tabletek 20 mg.
Najskuteczniejsze leki na depresję bez recepty
Leczenie depresji wymaga specjalistycznej wiedzy, dlatego w czasie jego trwania konieczna jest opieka lekarska. W związku z tym leki przeciwdepresyjne są dostępne wyłącznie na receptę. Na rynku farmaceutycznym znaleźć jednak można kilka dostępnych bez recepty preparatów o działaniu uspokajającym, przeciwlękowym, czy poprawiającym nastrój, które mogą stanowić element wspomagający leczenie depresji i pomóc w łagodzeniu jej objawów. Przykładowe preparaty zawierające "naturalne antydepresanty" to:
Persen - zawiera wyciągi z kozłka lekarskiego, melisy i mięty pieprzowej, kosztuje około 15-30 zł za 20 kapsułek;
Deprim - zawiera wyciąg z dziurawca zwyczajnego, kosztuje około 15-30 zł za 30 tabletek;
Neospasmina - zawiera wyciągi z kozłka lekarskiego i melisy, kosztuje około 15-25 zł za 125 ml syropu;
Melisal Forte - zawiera wyciąg z melisy lekarskiej, poprawia nastrój, kosztuje około 10-20 zł za 30 tabletek;
Stress Control - zawiera ekstrakt różeńca górskiego, kosztuje około 30-50 zł za 60 kapsułek.
Leki na depresję nowej generacji
W ostatnich dekadach opracowano wiele tzw. antydepresantów nowej generacji. Leki te są preferowane ze względu na lepszy profil bezpieczeństwa, gdyż powodują mniej skutków ubocznych niż starsze preparaty. Należą do nich:
esketamina,
mirtazapina,
mianseryna,
trazodon,
tianeptyna,
nefazodon.
Leki na depresję - skutki uboczne
Leki przeciwdepresyjne nie są wolne od skutków ubocznych. Najczęściej zgłaszane przez pacjentów działania niepożądane to:
nudności i wymioty,
biegunki lub zaparcia,
bezsenność lub nadmierna senność,
zmniejszenie apetytu,
suchość w ustach,
zawroty głowy,
zwiększone pocenie,
zmniejszenie libido i zaburzenia seksualne (np. problemy z erekcją, opóźniony orgazm),
lęk lub nerwowość (szczególnie na początku terapii),
przyrost masy ciała.
Jeżeli występuje któreś z powyższych działań niepożądanych, warto skonsultować się z lekarzem psychiatrą w celu zmiany dawki bądź zamiany na inny lek.
Leki na depresję a alkohol
Podczas zażywania leków przeciwdepresyjnych należy bezwzględnie powstrzymać się od picia alkoholu. Antydepresanty mogą wzmacniać wpływ alkoholu na ośrodkowy układ nerwowy, a alkohol może osłabiać działanie leków lub nasilać ich działania niepożądane.
Leki na depresję lękową
Najczęściej stosowanymi lekami na depresję lękową są selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), takie jak paroksetyna i fluoksetyna oraz selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny (SNRI), którymi są wenlafaksyna i duloksetyna.
W niektórych przypadkach, szczególnie przy mocnym nasileniu objawów, lekarz może również zalecić stosowanie benzodiazepin. Warto jednak pamiętać o ich potencjale uzależniającym, ze względu na który są one stosowane z dużą ostrożnością i tylko przez krótki czas (do 3-4 tygodni).
Leki na depresję w ciąży
Leczenie depresji u pacjentek w ciąży wymaga szczególnej ostrożności. Większość leków, które stosuje się do leczenia zaburzeń psychicznych zgodnie z podziałem przyjętym przez amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków jest kwalifikowanych do kategorii C i D. Oznacza to, że badania na zwierzętach wykazały możliwy negatywny wpływ na rozwój ciąży i zdrowie płodu, natomiast brak jest wystarczających badań na ludziach.
Lecząc na depresję ciężarną pacjentkę, należy zawsze rozstrzygnąć, na ile objawy jej choroby zagrażają życiu i czy korzyści z leczenia przewyższają ewentualne ryzyko wad płodu, a także wybrać dobrze znany lek oraz zastosować go w najniższej możliwej dawce. Tego typu decyzje powinny być podejmowane wspólnie przez pacjentkę, ginekologa i psychiatrę.
Leki na depresję przy karmieniu piersią
Większość antydepresantów będzie przenikać do mleka matki, jednak w niewielkiej ilości. Nie ma konieczności przerywania karmienia piersią ze względu na rozpoczęcie leczenia przeciwdepresyjnego. Za najbezpieczniejszy wybór dla matek karmiących uważa się sertralinę, paroksetynę, citalopram i escitalopram, należące do grupy SSRI.
Leki na depresję dla młodzieży
W leczeniu depresji u młodzieży w pierwszej kolejności zaleca się psychoterapię, a jeśli objawy nie ustępują, wdraża się leczenie farmakologiczne. Najczęściej w tym przypadku stosowane będą leki z grupy inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny (SSRI), takie jak fluoksetyna.
Leki na depresję dla dzieci
W przypadkach łagodnej do umiarkowanej depresji dziecięcej pierwszą linią leczenia zawsze jest psychoterapia. Jeśli jednak okazuje się niewystarczająca lub objawy mają nasilenie od umiarkowanego do ciężkiego, można włączyć terapię selektywnymi inhibitorami zwrotnego wychwytu serotoniny, takimi jak fluoksetyna i sertralina.
Leki ziołowe na depresję
W leczeniu łagodnych objawów depresji lub jako wsparcie tradycyjnej terapii mogą być stosowane ziołowe leki i suplementy. Najczęściej używane naturalne składniki wspierające zdrowie psychiczne to:
dziurawiec zwyczajny
ashwagandha
kozłek lekarski
melisa
lawenda
szafran
Warto jednak zachować ostrożność przy stosowaniu ziołowych leków i suplementów na depresję, zwłaszcza jeśli pacjent przyjmuje już inne leki, gdyż niektóre zioła mogą wchodzić z nimi w interakcje.
Leki na depresję maskowaną
Depresja maskowana, nazywana też ukrytą lub utajoną, jest trudna w diagnostyce ze względu na dawanie objawów przypominających inne schorzenia niż klasyczna depresja. W jej leczeniu stosuje się przede wszystkim inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny oraz trójpierścienne i czteropierścienne leki przeciwdepresyjne.
Ashwagandha a leki na depresję
Ashwagandha wykazuje pozytywny wpływ na zdrowie psychiczne, dlatego może pomóc w łagodzeniu objawów depresji o mniejszym nasileniu. Nie należy jednak łączyć jej z lekami przeciwdepresyjnymi, gdyż może wchodzić z nimi w interakcje.
Leki na depresję i bulimię
Leki z grupy selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny są czasami stosowane również w terapii zaburzeń odżywiania. Należy do nich np. Bioxetin, którego substancja czynna to fluoksetyna.
Refundowane leki na depresję
Niektóre leki na depresję są refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Należą do nich m.in. Brintellix (wortioksetyna) i Trevicta (paliperidon). Pełną listę sprawdzić można w Obwieszczeniu Ministra Zdrowia z dnia 20 października 2023 r. w sprawie wykazu refundowanych leków.
Chińskie leki na depresję
Tradycyjna medycyna chińska opiera się w większości na akupunkturze, a także naturalnych składnikach o działaniu uspokajającym. Wśród nich wymienić można np. cordyceps - grzyb leczniczy, który może wspomagać energię i poprawiać nastrój, ashwagandhę, która pomaga w redukcji stresu i poprawie nastroju oraz reishi - inny grzyb leczniczy, który ma działanie adaptogenne, pomaga w redukcji stresu i wspiera zdrowie psychiczne.
Leki homeopatyczne na depresję
Skuteczność leków homeopatycznych w leczeniu depresji nie jest potwierdzona, jednak podobnie jak w przypadku ziołowych suplementów, niektórzy stosują je jako uzupełnienie tradycyjnych metod leczenia. Do preparatów z tej grupy należą np. granulki Ignatia amara stosowane w łagodzeniu nerwic, lęków, depresji, migreny i dolegliwości związanych ze stresem.
Leki na depresję a erekcja
Leki przeciwdepresyjne, zwłaszcza selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) i inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny (SNRI) mogą negatywnie wpływać na sprawność seksualną. Pacjenci wśród skutków ubocznych wymieniają m.in. obniżenie libido, trudności w osiągnięciu orgazmu, opóźniony wytrysk czy zaburzenia erekcji. Dzieje się tak, ponieważ leki przeciwdepresyjne wpływają na poziom serotoniny i dopaminy, które mają kluczowy wpływ na regulację funkcji seksualnych. Jeśli pacjent zauważa negatywny wpływ leczenia depresji na sferę seksualną, powinien porozmawiać o tym z lekarzem, który może rozważyć modyfikację terapii.
Leki na depresję a palenie marihuany
Substancje zawarte w marihuanie mogą wchodzić w interakcje z antydepresantami i zwiększać ich stężenie w organizmie pacjenta. Konsekwencją tego jest nasilenie działań niepożądanych leków, dlatego nie zaleca się palić marihuany podczas leczenia przeciwdepresyjnego.
Źle dobrane leki na depresję
Jeśli skutki uboczne po zastosowaniu leków na depresję są wyjątkowo nasilone lub zastosowana terapia nie przynosi efektów po upływie 12 tygodni, może zachodzić konieczność zmiany leków. O modyfikacji leczenia farmakologicznego zawsze powinien decydować lekarz po ocenie wszystkich okoliczności, m.in. upewnieniu się, że pacjent zażywał leki regularnie i w odpowiednich dawkach.
Leki wywołujące depresję
Niektóre leki mogą jako działanie niepożądane obniżać nastrój, a nawet zwiększać ryzyko rozwoju depresji. Dotyczy to np. niektórych beta-blokerów stosowanych w leczeniu nadciśnienia, indometacyny działającej przeciwzapalnie i przeciwreumatycznie oraz izotretynoiny, będącej jednym z najskuteczniejszych remediów na trądzik.
FAQ Leki na depresję
Wbrew pewnym mitom, które utarły się w świadomości społecznej, antydepresanty nie wykazują potencjału uzależniającego. Jednym z możliwych źródeł tego przekonania jest fakt, że po nagłym odstawieniu leków mogą pojawić się negatywne objawy. Nie należy więc odstawiać leków na depresję nagle ani na własną rękę, a stopniowo zmniejszać dawkę pod kontrolą lekarza.
W większości przypadków nie jest konieczne branie leków do końca życia. Standardowy czas terapii wynosi od 6 do 12 miesięcy. Decyzję o jej zakończeniu podejmuje się wspólnie z lekarzem, zwykle po ustabilizowaniu stanu pacjenta. Konieczność brania leków do końca życia może zaistnieć w przypadku depresji nawracającej.
Tak, lekarz rodzinny może wypisać leki na depresję. W praktyce jednak dzieje się tak w przypadkach o łagodnym nasileniu, jeśli natomiast istnieje konieczność zaawansowanej diagnostyki i leczenia, lekarz pierwszego kontaktu skieruje pacjenta do specjalisty z dziedziny psychiatrii.
Pierwszych efektów leków na depresję można spodziewać się po około 2-4 tygodniach, a na pełne ustabilizowanie stanu pacjenta należy zwykle poczekać od 6 do 8 tygodni.
Jeśli leki na depresję nie działają, skontaktuj się z lekarzem i powiadom go o braku poprawy. Może być konieczna zmiana leku, modyfikacja dawki lub zastosowanie innych form terapii.
Niektóre leki na depresję mogą powodować przyrost masy ciała, dotyczy to zwłaszcza niektórych trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych (TCA) i niektórych leków z grupy SSRI, takich jak paroksetyna.
Bibliografia
Inni czytali również
- Spis treści
- Najskuteczniejsze leki na depresję
- Najskuteczniejsze leki na depresję na receptę
- Najskuteczniejsze leki na depresję bez recepty
- Leki na depresję nowej generacji
- Leki na depresję - skutki uboczne
- Leki na depresję a alkohol
- Leki na depresję lękową
- Leki na depresję w ciąży
- Leki na depresję przy karmieniu piersią
- Leki na depresję dla młodzieży
- Leki na depresję dla dzieci
- Leki ziołowe na depresję
- Leki na depresję maskowaną
- Ashwagandha a leki na depresję
- Leki na depresję i bulimię
- Refundowane leki na depresję
- Chińskie leki na depresję
- Leki homeopatyczne na depresję
- Leki na depresję a erekcja
- Leki na depresję a palenie marihuany
- Źle dobrane leki na depresję
- Leki wywołujące depresję
- Czy leki na depresję uzależniają?
- Czy leki na depresję trzeba brać do końca życia?
- Czy lekarz rodzinny może wypisać leki na depresję?
- Kiedy zaczynają działać leki na depresję?
- Co robić, gdy leki na depresję nie działają?
- Czy leki na depresję powodują tycie?
- Bibliografia