Choroby tarczycy u mężczyzn - jak wyglądają?

Gdzie znajduje się tarczyca i jaka jest jej funkcja?

Tarczyca jest gruczołem dokrewnym, który wydziela w organizmie 3 niezwykle ważne hormony, takie jak:

• T4 - tyroksyna;

• T3 - trójjodotyronina;

• kalcytonina.

U mężczyzn narząd ten waży ok. 30 g, położony jest na dole szyi i bezpośrednio przylega do tchawicy. Tarczyca jest odpowiedzialna za prawidłowe funkcjonowanie całego organizmu, wpływając na odpowiednie działanie układu nerwowego, pokarmowego, krwionośnego, mięśniowego czy płciowego. Hormony tarczycy wpływają na prawidłowe utrzymanie temperatury ciała oraz przemiany materii.

Tarczyca również wpływa u mężczyzn na libido i jakość nasienia.

Jakie choroby tarczycy mogą występować u mężczyzn?

Choć choroby tarczycy często są kojarzone z kobietami, warto zwrócić uwagę, że mężczyźni mogą również się zmagać z tymi dolegliwościami. Tarczyca pełni kluczową rolę w regulacji metabolizmu, a jej dysfunkcje mogą prowadzić do różnorodnych schorzeń. Do najczęstszych chorób tarczycy u mężczyzn należą:

• choroba Hashimoto - choroba, która jest znana jako autoimmunologiczne zapalenie tarczycy. Schorzenie jest zazwyczaj diagnozowane u mężczyzn później niż u kobiet, a najczęstsze objawy obejmują zmęczenie, przyrost masy ciała, zmniejszone libido, osłabienie siły mięśni, depresję, problemy z koncentracją, chrapanie i suchość skóry. Nieleczona choroba Hashimoto u mężczyzn negatywnie wpływa na płodność;

• niedoczynność tarczycy - dolegliwość, która występuje znacznie częściej niż nadczynność tarczycy i polega na niedobrze hormonów tarczycy. Do objawów możemy zaliczyć: zmęczenie, senność, wzrost masy ciała przy obniżonym apetycie, trudności z pamięcią i koncentracją, uczucie zimna, zaparcia, sucha skóra, wypadające włosy, osłabienie libido, opóźniony wytrysk oraz niepłodność. W przypadku niedoczynności tarczycy może dochodzić do zwiększenia poziomu testosteronu, który może ulegać aromatyzacji, przekształcając się do estrogenu

• nadczynność tarczycy- stan, w którym występuje nadmierna produkcja hormonów tarczycy. Dolegliwość najczęściej objawia się uczuciem gorąca, wzmożoną potliwością, drżeniem rąk, zmniejszenie masy ciała pomimo zwiększonego apetytu, przyspieszoną czynnością serca, osłabieniem siły mięśniowej, ginekomastia, osłabienie libido, zaburzenia erekcji czy niepłodność. Zbyt duża ilość hormonów tarczycy może doprowadzić do obniżenia poziomu testosteronu;

• guzki tarczycowe - mogą świadczyć o stanach zapalnych lub rozwijającym się nowotworze;

• podostre zapalenie tarczycy (inaczej zwane też ziarniniakowym, olbrzymiokomórkowym lub granulocytowym zapaleniem tarczycy) jest wynikiem procesu zapalnego o nieznanej etiologii;

• rak tarczycy- stanowi około 1 % wszystkich nowotworów złośliwych, a do czynników które zwiększają ryzyko rozwoju raka tarczycy zalicza się: predyspozycje genetyczne, promieniowanie jonizujące, podaż jodu w diecie oraz płeć (ryzyko rozwoju raka tarczycy jest większe u kobiet, u których nowotwór ten występuje co najmniej 3 do 4 częściej w porównaniu do mężczyzn);

• inne choroby tarczycy.

Jakie objawy chorób tarczycy mogą występować u mężczyzn?

Objawy występujące w przebiegu chorób tarczycy mogą się różnić w zależności od konkretnych schorzeń. Warto jednak zwrócić uwagę na poniższe objawy, które mogą sugerować nieprawidłowości w funkcjonowaniu tego gruczołu:

• duszność;

• kaszel, chrypka;

• kołatanie serca;

• nadmierne pocenie się;

• bezsenność;

• zaparcia;

• biegunki;

• niskie libido, problem z płodnością;

• zaburzenia funkcji seksualnych;

• podwyższony cholesterol;

• znikome owłosienie na twarzy;

• wyczuwalne powiększenie gruczołu lub grudki;

• wypadanie włosów;

• utrata masy mięśniowej;

• trudności w skupieniu uwagi;

• sucha skóra.

W przypadku niepokojących objawów zawsze warto skonsultować się ze specjalistą, który na podstawie obrazu klinicznego i badań zaleci odpowiednie leczenie. Serwis erecept.pl oferuje konsultacje medyczne, również z endokrynologiem online.

Jak powinna wyglądać diagnostyka chorób tarczycy u mężczyzn?

Choć choroby tarczycy z dużą większą częstością dotykają kobiety niż mężczyzn, nie należy pomijać niezbędnej diagnostyki lub badań przesiewowych w kierunku zaburzeń tarczycy, w szczególności, kiedy występują czynniki ryzyka takie jak np. predyspozycje rodzinne czy cukrzyca.

Na początku diagnostyki, powinno zostać zlecone wykonanie badanie hormonów z krwi: stężenie TSH, ale również FT3 i FT4. Dzięki tym badaniom możliwe jest określenie potencjalnej przyczyny problemów i objawów chorej tarczycy u mężczyzn.

Pomocniczo można również oznaczać przeciwciała przeciwtarczycowe przeciwko peroksydazie tarczycowej (aTPO, anty-TPO) oraz przeciwciała przeciwko tyreoglobulinie (aTG, anty-TG). Parametry te są przydatne w diagnozowaniu chorób autoimmunologicznych tarczycy oraz jej stanów zapalnych.

Dodatkowym badaniem może być USG tarczycy, aby określić objętości gruczołu i zlokalizowanie ewentualnych zmian czy guzków oraz tomografia komputerowa (TK) i rezonans magnetyczny (MRI).

Jakie są czynniki ryzyka wystąpienia chorób tarczycy u mężczyzn?

Czynniki ryzyka pojawienia się chorób tarczycy są różnorodne i ich zakres może obejmować zarówno komponenty genetyczne, jak i środowiskowe. Do czynników wpływających na rozwój chorób tarczycy możemy zaliczyć:

• wiek;

• predyspozycje rodzinne;

• leki - np. przyjmowanie leków, takich jak amiodaron;

• choroby współistniejące - np. cukrzyca typu 1, reumatoidalne zapalenie stawów, zespół Sjogrena, zespół Turnera;

• styl życia - chroniczny stres, palenie papierosów, nadmierne spożywanie alkoholu;

• niedobór jodu lub jego nadmiar w otoczeniu;

• niedobór witaminy D3.

Jakie mogą być skutki nierozpoznania chorób tarczycy?

Nieleczona lub źle nierozpoznana choroba tarczycy może doprowadzić do różnorodnych skutków i poważanych problemów zdrowotnych. Nieprawidłowości pracy tarczycy są związane z zaburzeniami w produkcji hormonów, które regulują wiele ważnych funkcji w organizmie.

Chora tarczyca może zaburzeń pracę wielu narządów, zakłócać pracę układu krążenia (zwiększając ryzyko zawału serca, udaru mózgu), wpływać na zdrowie psychiczne, prowadząc m.in. do rozwoju depresji. Nieprawidłowości związane z hormonami tarczycy mogą również wpływać na gospodarkę kostną, prowadząc do osteoporozy.

Część mężczyzn z zaburzoną funkcją gruczołu tarczycowego może doświadczać problemów ze wzwodem, impotencją oraz brakiem satysfakcji ze współżycia. Nieleczona niedoczynność tarczycy u może również przyczynić się całkowitej bezpłodności.

W przypadku skrajnie ciężkiej i nieleczonej niedoczynności tarczycy może dochodzić do rozwoju śpiączki hipometabolicznej.

Jakie są metody leczenia chorób tarczycy u mężczyzn?

Leczenie chorób tarczycy przede wszystkim zależy od postawionej diagnozy. Zazwyczaj jest ono takie same dla obu płci.

W przypadku nadczynności tarczycy stosuje się leki przeciwtarczycowe, czyli takie, które zawierają pochodne tiouracylu, pochodne tioimidazolu, jod oraz węglan litu. W leczeniu nadczynności tarczycy mają również zastosowaniebeta blokery, które choć nie będą wpływać na poziom hormonów tarczycy, pomagają zredukować objawy

Leczenie operacyjne to forma terapii, która jest bezwzględnie wskazana w przypadku podejrzenia raka tarczycy, również współistniejącego z nadczynnością. Ta forma leczenia może być również rozważana w przypadku chorych z dużym wolem uciskającym tchawicę.

Leczenie niedoczynności tarczycy głównie opiera się na uzupełnianiu hormonów syntetycznym preparatem lewotyroksyny.

Jak zapobiegać występowaniu chorób tarczycy u mężczyzn?

Na rozwój wielu chorób tarczycy mają wpływ czynniki modyfikowalne oraz niemodyfikowalne. Aby zapobiegać ich występowaniu, warto zadbać o kilka zdrowych nawyków, takich jak regularna aktywność fizyczna, unikanie stresu, odpowiednia ilość snu, unikanie toksycznych substancji (np. jod, ołów, rtęć), zaprzestanie palenia papierosów i spożywania alkoholu.

Autoimmunologiczne choroby tarczycy są uwarunkowane genetycznie, przez co nie mamy wpływu na ich pojawienie się. Jeśli jesteśmy świadomi historii rodzinnej w kierunku chorób tarczycy, warto wykonywać regularnie badania kontrolne oraz poinformować o tym fakcie lekarza, aby ewentualnie unikać przyjmowania niektórych leków, które mogą wpłynąć na rozwój choroby.

Bibliografia

https://www.healthline.com/health/mens-health/hyperthyroidism-in-men

Praca poglądowa w ramach specjalizacji z farmacji aptecznej "leczenie chorób tarczycy": https://www.woia.pl/dat/attach/930_praca-specjalizacyjna---malwina-liskowska.pdf

https://journals.viamedica.pl/endokrynologia_polska/article/view/25893