Ulipristal-acetate - Zastosowanie, Interakcje, Działania niepożądane, Bezpieczeństwo stosowania

Octan uliprystalu (łac. ulipristal acetate), znana również jako ulipristal, jest składnikiem leków stosowanych głównie w ginekologii. Leki zawierające tę substancję są dostępne wyłącznie na receptę ze względu na ich specyficzne działanie i potencjalne interakcje z innymi substancjami. W tym artykule przyjrzymy się bliżej zastosowaniu uliprystalu, jego mechanizmowi działania, możliwym interakcjom, działaniom niepożądanym oraz kwestiom bezpieczeństwa stosowania.

Zastosowanie

Octan uliprystalu znalazł zastosowanie głównie jako antykoncepcja awaryjna. Jest to jedyne zarejestrowane w Polsce wskazanie dla tej substancji. Dodatkowo możliwe jest leczenie ulipristalem pacjentek z mięśniakami macicy i łagodzenie objawów z nimi związanych, takich jak obfite krwawienia menstruacyjne i bóle brzucha. Zalecono jednak,  by ograniczyć stosowanie uliprystalu w tym wskazaniu, ze względu na ryzyko uszkodzenia wątroby. 

Mechanizm działania

Octan uliprystalu ma silne powinowactwo do receptora progesteronowego. Uliprystal ma działanie antyprogestagenowe, hamuje lub opóźnia owulację oraz wpływa na budowę endometrium. Ponadto uliprystal może hamować proliferację komórek i indukować apoptozę, przyczyniając się w ten sposób do zmniejszania wielkości mięśniaków. 

Interakcje z innymi substancjami

Octan uliprystalu może wchodzić w interakcje z innymi lekami stosowanymi przewlekle w tym samym czasie. Ważne jest, aby poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach, suplementach diety oraz ziołach. Istnieje potencjalne ryzyko interakcji z lekami przeciwpadaczkowymi, antybiotykami oraz lekami stosowanymi w leczeniu HIV. Dlatego konieczne jest dokładne zrozumienie interakcji oraz monitorowanie pacjenta podczas jednoczesnego stosowania tych substancji. Nie zaleca się łączenia tej substancji z innymi preparatami zawierającymi progestagen. 

Działania niepożądane

Podobnie jak większość leków, octan uliprystalu może wywołać działania niepożądane. Mogą one obejmować nudności, bóle głowy, zawroty głowy, tkliwość piersi, zmęczenie, wymioty, bóle mięśni, zaburzenia nastroju, bóle brzucha oraz zaburzenia menstruacyjne. W rzadkich przypadkach mogą wystąpić reakcje alergiczne lub cięższe skutki uboczne, dlatego ważne jest, aby pacjentki informowały swojego lekarza o wszelkich nowych objawach po rozpoczęciu leczenia.

Bezpieczeństwo stosowania

Leki zawierające ulipristal acetate są ogólnie uznawane za bezpieczne, jednak istnieją pewne ograniczenia i przeciwwskazania do ich stosowania. Należą do nich ciąża, nadwrażliwość na składniki leku oraz pewne schorzenia wątroby. Dlatego niezbędne jest dokładny wywiad medyczny przed przepisaniem tego rodzaju leków. Nie należy stosować tego leku także w przypadku ciężkiej, niekontrolowanej astmy. 

Podsumowanie 

Uliprystal ma istotne zastosowanie w w awaryjnym zapobieganiu ciąży. Jednakże ze względu na możliwe interakcje z innymi substancjami oraz potencjalne działania niepożądane, leki te są dostępne wyłącznie na receptę. Pacjentki powinny być świadome korzyści i potencjalnych ryzyk związanych z tymi lekami oraz regularnie konsultować się z lekarzem w celu monitorowania skuteczności i bezpieczeństwa terapii. Wysokie BMI może zmniejszać skuteczność tego leku. 

Octan uliprystalu zawarty jest między innymi w preparacie EllaOne.

Bibliografia 

“Ginekologia”, Grzegorz H. Bręborowicz; 2020, PZWL, Rozdział 21 “Regulacja Urodzeń”

mp.pl; INDEKS, uliprystal (octan uliprystalu) (ulipristal acetate); https://indeks.mp.pl/leki/desc.php?id=7936

Portal Rejestry Medyczne, Charakterystyka Produktu Leczniczego - Ulipristal Alvogen, [online], [kwiecień 2024], dostępny w Internecie: https://rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl/api/rpl/medicinal-products/39980/characteristic