O co zapyta Cię lekarz ginekolog przed przepisaniem tabletek antykoncepcyjnych?

Każda kobieta, chcąca rozpocząć lub kontynuować aktywność seksualną i uchronić się przed nieplanowaną ciążą, powinna mieć możliwość uzyskania specjalistycznej porady na temat najbardziej odpowiedniej metody antykoncepcji.  

Na podstawie zebranych informacji lekarz pomoże w doborze antykoncepcji, a także precyzyjnie wyjaśni działanie antykoncepcji hormonalnej. Warto dobrze przygotować się na pierwszą wizytę u ginekologa, aby zwiększyć swoją szansę na trafny wybór antykoncepcji.

Antykoncepcja hormonalna dostępna jest tylko na receptę, w tym na receptę online.

Jeśli u pacjentki występują czynniki ryzyka wystąpienia zakrzepicy żylnej lub tętniczej, należy powiedzieć o tym lekarzowi. Antykoncepcja hormonalna, zawierająca estrogeny, zwiększa ryzyko zakrzepicy żył głębokich i zatorowości płucnej, które mogą być fatalne w skutkach.

Aby dobrać odpowiednie tabletki antykoncepcyjne lub inną metodę antykoncepcji lekarz musi mieć pełny obraz stanu zdrowia pacjentki.

Należy poinformować lekarza, jeżeli u kobiety kiedykolwiek wystąpiła żylna choroba zakrzepowo-zatorowa lub występuje u niej znana genetyczna lub nabyta predyspozycja do występowania żylnej (np. oporność na aktywowane białko C (APC), jak również czynnik V Leiden, niedobór antytrombiny III, niedobór białka C, niedobór białka S) lub tętniczej choroby zakrzepowo-zatorowej (hiperhomocysteinemia, obecność przeciwciał antyfosfolipidowych).

Inne choroby, które są przeciwwskazaniem do stosowania antykoncepcji hormonalnej dwuskładnikowej to np. dławica piersiowa, zawał mięśnia sercowego, choroby naczyń mózgowych – udar mózgu lub przemijający napad niedokrwienny (TIA), a także migrena z aurą.

Czynniki ryzyka, które zwiększają prawdopodobieństwo zakrzepicy przy równoczesnym stosowaniu antykoncepcji hormonalnej to: otyłość (BMI powyżej 30 kg/m2), dodatni wywiad rodzinny, nowotwór, toczeń rumieniowaty układowy, zespół hemolityczno-mocznicowy, przewlekłe zapalne choroby jelit (np. choroba Leśniowskiego - Crohna lub wrzodziejące zapalenie jelita grubego) oraz niedokrwistość sierpowatokrwinkowa, a także wiek powyżej 35. roku życia.

Inne schorzenia związane z bardzo wysokim ryzykiem wystąpienia żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej to: cukrzyca z powikłaniami naczyniowymi, ciężkie nadciśnienie tętnicze, ciężka dyslipoproteinemia, ciężka choroba wątroby do czasu normalizacji prób wątrobowych, ciężka lub ostra niewydolność nerek, łagodne i złośliwe guzy wątroby, rozpoznanie lub podejrzenie złośliwego nowotworu hormonowrażliwego (np. narządów płciowych lub raka piersi).

Ginekolog może zapytać o różne niepokojące objawy takie jak np. niezdiagnozowane krwawienie z pochwy i zalecić wyjaśnienie ich przyczyny przed rozpoczęciem stosowania antykoncepcji.

Środki antykoncepcyjne można stosować wyłącznie u kobiet niebędących w ciąży - antykoncepcja hormonalna negatywnie wpływa na rozwój płodu i może prowadzić do poronienia.

Jeżeli pacjentka ma w planach na najbliższy miesiąc rozległy zabieg chirurgiczny związany z długotrwałym unieruchomieniem, zabieg w obrębie nóg lub miednicy, zabieg neurochirurgiczny lub podróż samolotem dłuższą niż 4 godziny, lekarz ginekolog u większości kobiet nie zaleci wówczas stosowania antykoncepcji hormonalnej.

Zwróć uwagę na wszystkie leki, suplementy diety i preparaty ziołowe, które stosujesz, nawet jeśli tylko doraźnie.

Jeżeli stosujesz leki zwiększające ryzyko zakrzepicy lub takie, które wchodzą w interakcje z tabletkami antykoncepcyjnymi, jak np. ziele dziurawca zwyczajnego, niektóre leki przeciwpadaczkowe, leki przeciwgruźlicze, leki przeciwgrzybicze, a także preparaty stosowane w leczeniu zakażeń wirusem HIV lub HCV, koniecznie poinformuj o tym lekarza.

Podczas pierwszej wizyty nie ukrywaj przed lekarzem żadnych chorób, które przebyłaś lub na które chorujesz przewlekle. Przed wizytą postaraj się również dowiedzieć więcej na temat chorób występujących w Twojej rodzinie, ponieważ prawdopodobnie zostaniesz o nie zapytana przez lekarza ginekologa.

Szczególną uwagę ginekolog zwróci na choroby wątroby (przed przepisaniem tabletek antykoncepcyjnych może zlecić badanie krwi - próby wątrobowe), choroby nowotworowe (np. rak piersi), chorobę niedokrwienną serca, zaburzenia hormonalne, układ pokarmowy i jego dysfunkcje, a także bóle głowy.

Antykoncepcja dwuskładnikowa na początku stosowania zwiększa krzepliwość krwi, wobec czego na pewno lekarz ginekolog dokładnie dopyta o czynniki ryzyka występowania zakrzepicy.

Jeśli u pacjentki występują czynniki ryzyka wystąpienia zakrzepicy żylnej lub tętniczej, należy powiedzieć o tym lekarzowi. Antykoncepcja hormonalna, zawierająca estrogeny, zwiększa ryzyko zakrzepicy żył głębokich i zatorowości płucnej, które mogą być fatalne w skutkach.

Aby dobrać odpowiednie tabletki antykoncepcyjne lub inną metodę antykoncepcji lekarz musi mieć pełny obraz stanu zdrowia pacjentki.

Należy poinformować lekarza, jeżeli u kobiety kiedykolwiek wystąpiła żylna choroba zakrzepowo-zatorowa lub występuje u niej znana genetyczna lub nabyta predyspozycja do występowania żylnej (np. oporność na aktywowane białko C (APC), jak również czynnik V Leiden, niedobór antytrombiny III, niedobór białka C, niedobór białka S) lub tętniczej choroby zakrzepowo-zatorowej (hiperhomocysteinemia, obecność przeciwciał antyfosfolipidowych).

Inne choroby, które są przeciwwskazaniem do stosowania antykoncepcji hormonalnej dwuskładnikowej to np. dławica piersiowa, zawał mięśnia sercowego, choroby naczyń mózgowych – udar mózgu lub przemijający napad niedokrwienny (TIA), a także migrena z aurą.

Czynniki ryzyka, które zwiększają prawdopodobieństwo zakrzepicy przy równoczesnym stosowaniu antykoncepcji hormonalnej to: otyłość (BMI powyżej 30 kg/m2), dodatni wywiad rodzinny, nowotwór, toczeń rumieniowaty układowy, zespół hemolityczno-mocznicowy, przewlekłe zapalne choroby jelit (np. choroba Leśniowskiego - Crohna lub wrzodziejące zapalenie jelita grubego) oraz niedokrwistość sierpowatokrwinkowa, a także wiek powyżej 35. roku życia.

Inne schorzenia związane z bardzo wysokim ryzykiem wystąpienia żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej to: cukrzyca z powikłaniami naczyniowymi, ciężkie nadciśnienie tętnicze, ciężka dyslipoproteinemia, ciężka choroba wątroby do czasu normalizacji prób wątrobowych, ciężka lub ostra niewydolność nerek, łagodne i złośliwe guzy wątroby, rozpoznanie lub podejrzenie złośliwego nowotworu hormonowrażliwego (np. narządów płciowych lub raka piersi).

Ginekolog może zapytać o różne niepokojące objawy takie jak np. niezdiagnozowane krwawienie z pochwy i zalecić wyjaśnienie ich przyczyny przed rozpoczęciem stosowania antykoncepcji.

Środki antykoncepcyjne można stosować wyłącznie u kobiet niebędących w ciąży - antykoncepcja hormonalna negatywnie wpływa na rozwój płodu i może prowadzić do poronienia.

Jeżeli pacjentka ma w planach na najbliższy miesiąc rozległy zabieg chirurgiczny związany z długotrwałym unieruchomieniem, zabieg w obrębie nóg lub miednicy, zabieg neurochirurgiczny lub podróż samolotem dłuższą niż 4 godziny, lekarz ginekolog u większości kobiet nie zaleci wówczas stosowania antykoncepcji hormonalnej.

Najważniejszym kryterium, oprócz bezpieczeństwa, którym kieruje się lekarz przy doborze antykoncepcji dla konkretnej pacjentki, jest jej komfort i jakość życia. Istnieją dwa podstawowe rodzaje antykoncepcji dla kobiet: niehormonalna i hormonalna. Skuteczność antykoncepcji hormonalnej zależy przede wszystkim od jej regularnego stosowania.

Wachlarz możliwości jest naprawdę imponujący. Antykoncepcja hormonalna obejmuje tabletki antykoncepcyjne dwuskładnikowe, tabletki jednoskładnikowe, a także plastry antykoncepcyjne, krążki dopochwowe i hormonalne wkładki wewnątrzmaciczne.

Dzięki szerokiej dostępności różnych metod i preparatów, lekarz ginekolog po zebraniu wywiadu i zbadaniu pacjentki, jest w stanie ocenić, czy konkretny rodzaj tabletek będzie dla danej kobiety odpowiedni.

W każdej sytuacji, gdy pacjentka zaobserwuje u siebie niepokojące objawy, ma prawo podjąć decyzję o odstawieniu antykoncepcji lub skonsultować jej zmianę w gabinecie ginekologicznym. Lekarz ginekolog przypomni również pacjentce o regularnych badaniach - badaniach laboratoryjnych krwi, cytologii, USG ginekologicznym i USG piersi.