Jak rozwija się choroba z Lyme?
Wyróżniamy 3 etapy choroby: stadium wczesne ograniczone, wczesne rozsiane (narządowe) oraz stadium późne.
Stadium wczesne ograniczone
Stadium wczesne ograniczone występuje po upływie kilku dni lub kilku tygodni po ukąszeniu kleszcza. Charakterystycznym objawem wczesnej postaci boreliozy jest rumień wędrujący. Jest to czerwona plamka, która szybko powiększa się na obwodzie, zazwyczaj ma ostre granice i wyraźne przejaśnienie w środku. Rumień jest bezbolesny i nie powoduje swędzenia. Co istotne, rumień niekoniecznie pojawia się w miejscu, w którym doszło do ugryzienia.
Dodatkowo, bezpośrednio po zakażeniu, mogą pojawić się objawy grypopodobne tj. gorączka, osłabienie, ból głowy, bóle mięśniowo-stawowe, powiększenie węzłów chłonnych oraz sztywność stawów.
Symptomy u osób nieleczonych ustępują w ciągu 4-12 tygodni, a kilka tygodni do kilku miesięcy później mogą pojawić się objawy stadium wczesnego rozsianego.
Stadium wczesne rozsiane (narządowe)
Stadium narządowe obejmuje boreliozowe zapalenie stawów z zajęciem najczęściej jednego lub kilku dużych stawów(kolanowy, skokowy, łokciowy) i może być jedyną manifestacją boreliozy. Może wystąpić także zapalenie mięśnia sercowego obejmujące zaburzenia rytmu i przewodzenia oraz objawy neurologiczne (neuroborelioza) tj. porażenie nerwów czaszkowych - najczęściej nerwu twarzowego, porażenie korzeni nerwowych lub pojedynczych nerwów obwodowych, zaburzenia czucia, czy objawy zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych (np. sztywność karku).
Przebieg w drugiej fazie choroby charakteryzuje się częstymi fluktuacjami nasilenia objawów oraz nawrotami. W większości przypadków objawy fazy ostrej ustępują samoistnie. Jednak u niektórych pacjentów łagodne dolegliwości mogą utrzymywać się przez kilka lat lub może dochodzić do rozwoju stadium późnego, które może być pierwszym objawem boreliozy nawet po kilku latach od zakażenia.
Stadium późne
W stadium późnym choroby dochodzi do trwałego uszkodzenia zaatakowanych narządów. Charakterystyczne objawy dotyczą głównie skóry (przewlekłe zanikowe zapalenie skóry kończyn), układu nerwowego (ból pleców promieniujący do kończyn dolnych , drętwienie rąk lub stóp, osłabienie mięśni twarzy) i układu ruchu.
Zazwyczaj objawy boreliozy nie obejmują wszystkich wymienionych wcześniej dolegliwości, a prawie 1/3 chorych zgłasza się do lekarza już w stadium wczesnym rozsianym lub późnym. Różne stadia choroby mogą się nakładać lub występować jednocześnie.