Opublikowano 02.01.2024
Autor Redakcja Erecept.pl
Często społeczność LGBTQ+ jest wykluczana z dyskusji na temat metod zapobiegania ciąży. Najnowsze badania ukazują, że poczęcie dziecka jest możliwe nawet u osób, które dokonały tranzycji płci. Dodatkowo należy pamiętać, że antykoncepcja nie ma na celu tylko zapobieganie ciąży. Jest to również skuteczna metoda ochrony przed chorobami przenoszonymi drogą płciową. Jakie opcje antykoncepcji są najlepsze dla par homoseksualnych?
Osoby po tranzycji płci z żeńskiej na męską przyjmują męskie hormony płciowe. Istnieje powszechny mit, że stosowanie testosteronu powoduje niepłodność. Często mówi się, że mężczyźni transpłciowi nie mogą począć dziecka, ponieważ terapia testosteronem uszkodziła ich narządy rozrodcze, co oznacza, że są niepłodni.
Niedawne amerykańskie badanie wykazało, że 61 proc. badanych ciężarnych mężczyzn transpłciowych i osób nieidentyfikujących się z żadną płcią stosowało testosteron przed zajściem w ciążę, a wśród tych ciąż, 1/4 była nieplanowana.
Dane te pokazują, że stosowanie testosteronu może nie zmniejszyć rezerwy jajnikowej, którą mają transpłciowi mężczyźni oraz osoby niebinarne z macicą. Jeżeli przyjmowanie testosteronu zostanie przerwane, cykl miesiączkowy może wrócić do pierwotnego stanu, co oznacza, że posiadanie dziecka i zajście w ciążę jest prawdopodobne.
Leki na potencje, leki stałe, antykoncepcja stała, przedłużenie terapii w chorobach przewlekłych.
Czas realizacji do 1 godziny roboczej*
Tabletka 'po', tabletka dzień po, tabletka do 72h, pigułka po.
Czas realizacji do 1 godziny roboczej*
Wybór metody antykoncepcji jest bardzo indywidualny i zależy od preferencji osoby stosującej środek. Do dostępnych metod antykoncepcji należą:
Implant antykoncepcyjny to jeden z długoterminowych środków antykoncepcyjnych, który może być stosowany przez każdą osobę posiadającą macicę, niezależnie od tego, czy jest osobą transpłciową, niebinarną czy cis.
Jest to mały plastikowy pręcik, który jest umieszczany przez lekarza w górnej części ramienia, tuż pod skórą. Po jej założeniu, do krwiobiegu powoli uwalnia progestagen, co zapobiega zajściu w ciążę.
Progestagen hamuje owulację, zagęszcza śluz szyjkowy i zmienia właściwości endometrium. Jednym z atutów implantu jest to, że działa przez trzy lata i jest skuteczny w ponad 99 proc. przypadków. Ponadto nie zawiera estrogenów. Dodatkowo może być usunięty w dowolnym momencie i nie powinien powodować dużych zaburzeń cyklu po jego usunięciu.
Wkładka wewnątrzmaciczna (IUD). Istnieją dwa rodzaje wkładek wewnątrzmacicznych. Wkładka wewnątrzmaciczna hormonalna uwalnia syntetyczny odpowiednik progesteronu, który zapobiega owulacji, zagęszcza śluz szyjkowy oraz zmienia właściwości endometrium.
Są również niehormonalne wkładki, które najczęściej są wykonywane z miedzi. Miedź we wkładce domacicznej zmienia śluz szyjkowy i utrudnia plemnikom dotarcie do jajeczek podczas owulacji.
Tabletki hormonalne. Istnieją dwa rodzaje tabletek hormonalnych. Są to tabletki hormonalne jedno- oraz dwuskładnikowe.
Tabletki jednoskładnikowe to dobre rozwiązanie, jeśli nie możesz używać środków antykoncepcyjnych zawierających estrogen, ponieważ w ich składzie znajduje się jedynie progesteron. Pigułki te mają krótkie okno czasowe, w którym powinny być przyjęte, bez utraty skuteczności.
Tabletki dwuskładnikowe - możesz rozważyć tę opcję, jeśli jesteś kobietą cis, mężczyzną transpłciowym lub osobą niebinarną z macicą. Ten rodzaj antykoncepcji zawiera połączenie sztucznego estrogenu i progesteronu. Działa poprzez zapobieganie owulacji, zagęszczanie śluzu szyjkowego i zmianę właściwości endometrium.
Antykoncepcja mechaniczna- jej działanie polega na wytworzeniu fizycznej bariery, uniemożliwiającej przedostanie się plemników do kanału szyjki macicy. Najbardziej popularną metodą barierową jest prezerwatywa. Oprócz pełnienia funkcji antykoncepcyjnej, kondom chroni przed zakażaniem wirusem HIV oraz innymi chorobami przenoszonymi drogą płciową.
@erecept.pl Wiedzieliście o tym? 🤔 #edukacjaseksualna #erecept ♬ La foule - Remastered - Édith Piaf
Część osób należących do społeczności LGBTQ+ nie będzie musiała obawiać się przypadkowego zapłodnienia. Jednak mechaniczne środki antykoncepcyjne zapobiegają nie tylko ciąży, ale również przenoszeniu chorób wenerycznych, które mogą być groźne w skutkach.
Do schorzeń przenoszonych droga płciową należą m.in.:
rzeżączka - to schorzenie wywoływane przez bakterię Neisseria gonorrhoeae. Objawy u mężczyzn obejmują: pojawienie się wydzieliny o charakterze ropnym i/lub śluzowo-ropnym, częste i bolesne parcie na mocz, ból i pieczenie przy oddawaniu moczu, bolesne wzwody, pojawienie się krwi w moczu, złe samopoczucie, niewysoka gorączka oraz inne. Rzeżaczka u kobiet przebiega najcześciej w sposób skąpoobjawowy lub bezobjawowy. Najczęstszym rodzajem rzeżączki wśród kobiet jest zapalenie kanału szyjku macicy objawiające się zwiększeniem ilości lub zmianą charakteru upławów, bólem podbrzusza oraz bólem i pieczenie przy oddawaniu moczu, częstym, bolesnym parciu na mocz.
chlamydioza - to choroba dróg moczowo-płciowych to przenoszona drogą płciową, która jest wywołana przez bakterię Chlamydia trachomatis. Kobiety w 90% przypadków przechodzą chorobę bezobjawowo, ale jeżeli wystąpią, to najczęściej są to upławy, zwykle śluzowe lub śluzowo-ropne, plamienia lub krwawienia międzymiesiączkowe. Zapalenie szyjki macicy to najczęstsza postać zakażenia chlamydiowego u kobiet, natomiast u mężczyzn dominuje zapalenie cewki moczowej, którego objawy obejmują wyciek z cewki moczowej (dominujący objaw, może być: wodnisty, śluzowy, śluzowo-ropny lub ropny), dyzuria (pieczenie w cewce moczowej, ból podczas oddawania moczu, świąd lub zaczerwienienie w okolicy ujścia zewnętrznego cewki moczowej). U około połowy chorych mężczyzn zakażenie przebiega bezobjawowo.
kiła - to choroba wywoływana przez bakterię Treponema Pallidium . Okres wylęgania i zakaźności to zwykle 21 dni, ale możliwy czas objemuje 9-90 dni. Zakaźność kiły jest znaczna w okresie kiły wczesnej , następnie wygasa. Kiłę nabytą dzieli się na fazy: wczesną (≤1 rok od zakażenia) i późną (>1 rok od zakażenia). Nieodwracalne zmiany narządowe i wynikające z nich objawy podmiotowe pojawiają się dopiero po wielu latach trwania choroby. Objawy kiły różnią się od siebie w zależności od stadium rozwoju choroby. Symptomy mogą pojawić się zarówno kilka tygodni po zakażeniu, jak i po kilku miesiącach, a nawet latach.
rzęsistkowica - to zakażenie wywołane przez pierwotniaka o nazwie Trichomonas vaginalis. Należy do najczęściej występujących chorób przenoszonych drogą płciową na świecie. Infekcja u kobiet może przebiegać bezobjawowo, a jej najczęstszą manifestacją jest pojawienie się pienistych żółtozielonych upławów o nieprzyjemnym zapachu i podrażnienie okolicy narządów płciowych. Mężczyżni najczęściej przechodzą chorobę bezobjawowo, choć czasem mogą pojawić symptomy zapalenia cewki moczowej.
zapalenie wątroby typu B - chorobą tą można się zarazić drogą pozajelitową (przez kontakt ze skażoną krwią i zanieczyszczonymi nią narzędziami) oraz przez kontakty seksualne. Wyróżnia się dwa rodzaje - ostre oraz przewlekłe zapalenie wątroby. Istnieje szczepionka, która choroni przed tym wirusem.
wirus opryszczki pospolitej (HSV lub herpes) - źródłem zakażenia jest chory lub zakażony bezobjawowo człowiek. Zakażenie przenosi się przez bezpośredni kontakt z wykwitami obecnymi na skórze. Może przybierać ono m.in takie postaci, jak: opryszczka błony śluzowej jamy ustnej i gardła, opryszczka narządów płciowych, opryszczka narządu wzroku, opryszczka skóry, opryszczkowe zapalenie mózgu, nawracające zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych powodowane przez HSV-2.
wirus brodawczaka ludzkiego (HPV) - poszczególne typy HPV mogą zajmować określone okolice ciała. W zależności od rodzaju wirusa, może on wywoływać: powstawanie brodawek skórnych i narządów płciowych, powstawanie kłykcin kończystych. Niektóre rodzaje wirusa są onkogenne i wykazanozwiązek zakażenia HPV z rozwojem nowotworów prącia, sromu, pochwy, odbytu, szyjki macicy oraz głowy i szyi.
HIV - to ludzki wirus, który atakuje układ odpornościowy i prowadzi do osłabienia jego funkcji u zainfekowanych osób. Objawy HIV różnią się w zależności od stadium zakażenia. W początkowej fazie mogą występować takie symptomy jak: zapalenie gardła, powiększenie węzłów chłonnych, gorączka, wysypka, ból mięśni i stawów. Następnie choroba przechodzi w okres bezobjawowy, który może trwać przez wiele lat. HIV jest przenoszony głównie przez kontakt z zakażoną krwią, stosunki seksualne oraz z matki na dziecko podczas porodu lub przez mleko matki.
Chorobami wenerycznymi można zarazić się poprzez:
penetrację waginy,
seks oralny,
penetrację analną,
kontakt skóry ze skórą i całowanie (brodawki narządów płciowych oraz opryszczka potrzebują jedynie kontaktu z zainfekowanym miejscem na ciele),
współdzielenie seks gadżetów.
Prezerwatywa męska chroni w ponad 90 proc. przed zakażeniem wirusem HIV i wirusem zapalenia wątroby typu B (HBV). Przed wirusem cytomegalii (CMV) daje 50-90 proc. ochrony oraz 10-50 proc. ochrony przed wirusem opryszczki typu 2 (HSV-2).
Prezerwatywy nie zmniejszają transmisji HPV. Wirus brodawczaka ludzkiego może zasiedlać kanał odbytu i narządy płciowe.
W przypadku właściwego stosowania prezerwatyw, transmisja jest zmniejszona odpowiednio: dla HIV o około 85 proc., dla HBV o około 90 proc., dla HSV-2 o około 40 proc.
W przypadku zakażeń wywoływanych przez bakterie, prezerwatywa męska oferuje ponad 90 proc. ochrony przed Neisseria gonorrhoeae (bakteria odpowiedzialna za rzeżączkę). Badania wykazały zmniejszenie ryzyka zachorowania na rzeżączkę o 49-75 proc.
W przypadku innych chorób bakteryjnych przenoszonych drogą płciowa wykazano, że prezerwatywa daje 50-90 proc. ochrony przed Chlamydia trachomatis (bakteria odpowiedzialna za chlamydiozę) oraz przed Treponema pallidum (bakteria odpowiedzialna za kiłę).
Daje również 10-50 proc. ochrony przed Haemophilus ducreyi (bakteria odpowiedzialna za wrzód miękki).
Prezerwatywa damska składa się z osłony wykonanej z poliuretanu. Jest to skuteczny środek antykoncepcyjny, który dodatkowo chroni przed HIV oraz innymi drobnoustrojami przenoszonymi droga płciową, ze skutecznością wynoszącą 95 proc. przy idealnym użyciu i 79 proc. przy typowym użyciu.
Aby prezerwatywa zachowała swoją efektywność, musi być we właściwy sposób użytkowana oraz przechowywana. Jej skuteczność zależy od:
należytego przechowywania (nie powinna być trzymana tam, gdzie jest narażona na uszkodzenia mechaniczne np. w portfelu lub gwałtowne wahania temperatur, promienie słoneczne, czy dużą wilgotność);
odpowiedniego sposobu otwierania prezerwatywy (ostre przedmioty czy długie paznokcie mogą uszkodzić powłokę prezerwatywy);
nieużywania uszkodzonych prezerwatyw;
niestosowania środków nawilżających zawierających tłuszcze (olejki do masażu, kremy, oleje spożywcze itp.), ponieważ substancje te niszczą lateks. Należy stosować produkty na bazie wody;
jednorazowego stosowania prezerwatywy. Jest to produkt, który można użyć tylko raz;
właściwego sposobu nałożenia oraz ściągnięcia prezerwatywy po zakończonym stosunku.
Podczas stosowania prezerwatywy należy przede wszystkim pamiętać o jej odpowiednim nałożeniu, ponieważ tylko poprawnie nałożona zapobiega dalszej transmisji chorób wenerycznych oraz zajściu w ciążę. Poniżej znajduje się krótki instruktaż - jak prawidłowo korzystać z prezerwatywy.
Opakowanie prezerwatywy należy rozerwać od plisowania, zwracając uwagę przy tym na paznokcie oraz ostre przedmioty, które mogłyby uszkodzić prezerwatywę.
Zrolowana część prezerwatywy powinna znajdować się na zewnątrz, w przeciwnym wypadku prezerwatywa zostanie założona na lewą stronę.
Aby upewnić się, czy prezerwatywa jest zakładana na odpowiednią stronę, można w nią delikatnie dmuchnąć. Prezerwatywa powinna lekko się rozwinąć, dzięki czemu będziesz mieć pewność, że jest ona zakładana na odpowiednią stronę.
Przy zakładaniu prezerwatywy należy ścisnąć jej końcówkę w palcach tak, aby usunąć z niej powietrze. Następnie, nie puszczając końcówki, należy założyć prezerwatywę na penisa, rozwijając ją drugą ręką.
Jeżeli podczas stosunku zauważysz, że prezerwatywa się zwija, to należy ją jak najszybciej rozwinąć. W przypadku całkowitego zsunięcia się prezerwatywy, powinieneś ją wyciągnąć za otwarty koniec i nałożyć nową.
Po ejakulacji, gdy penis jest nadal wzwiedziony, należy przytrzymać prezerwatywę u podstawy penisa i wycofać go. Następnie należy zdjąć prezerwatywę, związać ją, zawinąć w chusteczkę i wyrzucić do kosza.
Portal Flo Health, "What LGBTQ+ People Need To Know About Birth Control" dostępny online,
https://flo.health/lgbtq/lgbtq-birth-control-contraception
Y. S. Marfatia, Ipsa Pandya, and Kajal Mehta, "Condoms: Past, present, and future", dostępny online
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4660551/
Portal DUREX, "Załóż coś wygodnego", dostępny online
https://www.durex.pl/blogs/odkrywanie-seksu/zaloz-cos-wygodnego
Anna Wojas-Pelc, Maciej Pastuszczak, Andrzej Jaworek, "Kiła", dostępny online
https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.18.3.4.1.1.1.
dr n. med. Anna Parfieniuk-Kowerda, " Rzęsistkowica", dostępny online
https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/wenerologia/165365,rzesistkowica
lek. Magdalena Wiercińska, "HPV (wirus brodawczaka ludzkiego) – objawy, leczenie, badania i rokowania", dostępny online
https://www.mp.pl/pacjent/choroby-zakazne/choroby/zakazenia-wirusowe/292351,hpv-wirus-brodawczaka-ludzkiego-objawy-leczenie-badania-i-rokowania
lek. Magdalena Wiercińska, "Wirus HBV (hepatitis B) oraz ostre i przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby typu B (WZW typu B): przyczyny, objawy i leczenie", dostępny online
https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/choroby/watroba/51190,hbv-i-przewlekle-wirusowe-zapalenie-watroby-typub
lek. Magdalena Wiercińska, "Rzeżączka - przyczyny, objawy i leczenie", dostępny online:
https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/wenerologia/73414,rzezaczka
dr n. med. Anna Parfieniuk-Kowerda, "Wirus HIV: przyczyny zakażenia, objawy i leczenie", dostępny online
https://www.mp.pl/pacjent/choroby-zakazne/HIV-AIDS/158254,zakazenie-hiv
lek. Magdalena Wiercińska, "Chlamydioza dróg moczowo-płciowych: przyczyny, objawy i leczenie", dostępny online
https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/wenerologia/73335,chlamydioza
W Polsce od 2017 roku na rynku dostępny jest ultraniskodawkowy doustny hormonalny preparat antykoncepcyjny, który zawiera tylko 15 µg etynyloestradiolu oraz 60 µg gestodenu. Dzięki możliwie najniższym dawkom hormonów, preparat charakteryzuje się dużym spektrum bezpieczeństwa, zachowując jednocześnie skuteczność antykoncepcji.
Artykuł
Mywy jest doustnym, dwuskładnikowym, hormonalnym lekiem antykoncepcyjnym. Substancjami aktywnymi zawartymi w tym leku są: etynyloestradiol oraz drospirenon.
Charakterystyka produktów leczniczych
Antykoncepcja hormonalna stanowi ważną opcję dla wielu osób dążących do kontroli nad płodnością. Jednak w kontekście zdrowia seksualnego, pojawiają się pytania dotyczące ewentualnego związku między antykoncepcją hormonalną a ryzykiem zakażenia HIV. W poniższym artykule przyjrzymy się temu tematowi, biorąc pod lupę dostępne informacje i badania, aby lepiej zrozumieć, jak te dwie sfery wpływają na nasze zdrowie oraz decyzje dotyczące seksualności. Antykoncepcja hormonalna dostępna jest tylko na receptę (recepta online).
Artykuł