Trądzik na skroniach i czole - jak się go pozbyć?

Jak powstaje trądzik na czole i skroniach?

Trądzik na czole oraz na skroniach dotyczy najczęściej pacjentów w wieku dojrzewania. Szacuje się, że nawet 60-100%osób w wieku nastoletnim doświadczy zmian trądzikowych na skórze. Coraz częściej z tym problemem borykają się osoby dorosłe po 25. roku życia.

W świetle współczesnej medycyny uważa się, że proces powstawania trądziku zawiera cztery składowe:

1. Nadprodukcja łoju (sebum).

2. Zaczopowanie ujścia gruczołów łojowych przez zrogowaciały naskórek.

3. Nadkażenie Cutibacterium acnes.

4. Stan zapalny.

Wykwitami pierwotnymi w trądziku pospolitym są mikrozaskórniki, które przekształcają się w zaskórniki otwarte(ciemne) i zamknięte (jasne), stanowiące podłoże dla charakterystycznych dla tej choroby skóry zmian - grudek, ropnych krost, guzów podskórnych.

Trądzik można podzielić ze względu na jego postacie kliniczne. W literaturze istnieje wiele jego klasyfikacji. Trądzik pospolity można podzielić ze względu na nasilenie na łagodny, umiarkowany oraz ciężki.

Innym podziałem jest klasyfikacja ze względu na dominujące w obrazie klinicznym choroby zmiany: trądzik zaskórnikowy, grudkowo-krostkowy (najczęstszy), bliznowcowy oraz ropowiczy.

Zmiany trądzikowe najczęściej lokalizują się w obszarach skóry bogatych w gruczoły łojowe. Należą do nich:

• strefa T obejmująca czoło, nos oraz brodę;

• rynna łojotokowa - skóra pleców wzdłuż kręgosłupa;

• klatka piersiowa.

@erecept.pl Masz problem z trądzikiem na twarzy lub na plecach czy ramionach? Wprowadź zmiany omówione z filmie, a szybko zobaczysz różnice! #trądzik #krosty #leczenieskóry #erecept ♬ Roxanne - Instrumental - Califa Azul

Jakie są przyczyny trądziku na skroniach i czole?

Nie da się wyróżnić jednej, uniwersalnej przyczyny pojawiania się pryszczy na czole i skroniach. Istnieje wiele czynników mogących je wywołać:

• genetyczne - dzieci rodziców, którzy cierpieli na trądzik w młodości, mają większą skłonność do cięższego przebiegu choroby;

• hormonalne - nadmiar androgenów i niski poziom estrogenów promuje zwiększoną produkcję sebum;

• środowiskowe - na powstawanie trądziku ma także wpływ szereg innych, często mniej uchwytnych czynników, np. warunki klimatyczne, stres, styl życia czy zanieczyszczenie środowiska.

O czym świadczą ropne zmiany skórne na skroniach i czole? Trądzikowa mapa twarzy

Istnieje popularne, jednak błędne przekonanie, że lokalizacja zmian trądzikowych na twarzy ma związek z chorobami konkretnych narządów wewnętrznych. Tak naprawdę przy wystąpieniu odpowiednich czynników, trądzik może wystąpić w każdym obszarze skóry zawierającym gruczoły łojowe.

Czy oznacza to, że miejsce występowania krost nie ma w ogóle znaczenia? Nie zawsze. Zmiany skórne skupione w jednej lokalizacji są często powodowane działającymi miejscowo czynnikami zaostrzającymi. Oto niektóre z nich.

Ekspozycja na światło słoneczne

Czynnikiem nasilającym zmiany trądzikowe jest promieniowanie UV. Wbrew obiegowej opinii, opalanie się tylko pozornie poprawia stan skóry. Światło UV pobudza skórę do produkcji łoju i skutkuje pojawieniem się nowych zmian trądzikowych.

Niski poziom higieny

Czynnikiem sprzyjającym pojawianiu się pryszczy jest niedomyty makijaż odpowiedzialny za trądzik pojawiający się na czole oraz linii włosów. Kosmetyki kolorowe często w swojej formule zawierają substancje zaczopowujące ujścia mieszków włosowych co utrudnia usuwanie sebum przez gruczoły łojowe i sprzyja pojawieniu się stanu zapalnego.

Dotykanie twarzy brudnymi rękami

Ważną przyczyną krost na czole i skroniach jest niedostateczna higiena dłoni. Dotykanie twarzy brudnymi rękami to łatwa droga do nadkażenia i rozwoju stanu zapalnego skóry. Częste poprawianie grzywki czy drapanie twarzy może przyczynić się do zaognienia trądziku.

Należy pamiętać, że każdy przedmiot mający częsty kontakt ze skórą twarzy może być potencjalnie środowiskiem bakterii. Poduszki oraz czapki należy regularnie prać. Należy zwrócić na to uwagę szczególnie w okresie zimowym i letnim, kiedy po nakrycia głowy sięga się niemal codziennie. Nie można zapominać o częstej dezynfekcji ekranu smartfona.

Źle dobrane kosmetyki

Do zaczopowania ujść gruczołów łojowych może przyczyniać się niewłaściwa pielęgnacja skóry. Kosmetyki, także te do makijażu, zawierające w sobie substancje komedogenne (np. oleje mineralne i roślinne), czyli powodujące powstanie zaskórników, zatykają pory, tworząc środowisko optymalne dla wzrostu bakterii powodujących stan zapalny skóry.

Należy unikać także produktów opartych na składnikach podrażniających skórę, powodujących uczucie pieczenia skóry np. kosmetyki tonizujące z dużą zawartością alkoholu.

Pojawienie się krost na linii włosów może być spowodowane stosowaniem produktów do stylizacji fryzury np. lakieru, pomad lub żelu.

Pryszcze w okolicach skroni, także te na owłosionej skórze głowy, mogą być wywołane stosowaniem odżywek lub masek do pielęgnacji włosów.

Leki

Również leki mogą nasilać przebieg trądziku pospolitego. Do znanych przykładów należą m.in. trójcykliczne leki przeciwdepresyjne, lit, leki przeciwpadaczkowe oraz inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny.

Szczególną postacią jest trądzik anaboliczny związany z przyjmowaniem kortykosteroidów, w celu zwiększenia masy mięśniowej. Leki mogą indukować także najcięższą postać tej dermatozy, czyli trądzik piorunujący charakteryzujący się szybkim rozwojem i dużym nasileniem.

Zobacz także: Trądzik piorunujący - jak wygląda, czemu powstaje i jak go leczyć?

Zaburzenia gospodarki hormonalnej

Pryszcze podskórne na skroniach i czole mogą być skutkiem zachwianej gospodarki hormonalnej. Najlepiej udowodnionym czynnikiem nasilającym trądzik, leżącym u podstaw patogenezy tej choroby jest nadmiar androgenów.

Tłumaczy to fakt, że ta dermatoza dotyczy młodzieży w okresie dojrzewania, głównie płci męskiej. W dorosłym życiu szczególnie narażone na androgenizację są kobiety cierpiące na zespół policystycznych jajników (PCOS).

Krosty mogą też pojawiać się lub zaogniać na kilka dni przed owulacją. Różnice w poziomach estrogenów i progesteronu w okresie przedmiesiączkowym są częstą przyczyną pogorszenia się zmian trądzikowych u kobiet. Podobny efekt może wywołać odstawienie leków antykoncepcyjnych.

Dieta

Spożywanie silnie przetworzonego, bogatego w nasycone kwasy tłuszczowe jedzenia o wysokim indeksie glikemicznym może prowadzić do zaostrzeń zmian skórnych. W rzadkich przypadkach pojawienie się krost na twarzy może być manifestacją nietolerancji pokarmowych.

Używki

Duży wpływ na stan naszej skóry ma stosowanie wszelkiego rodzaju używek. Palenie tytoniu oraz spożywanie alkoholu są udowodnionymi czynnikami nasilającymi powstawanie zmian trądzikowych.

"Kaszka" na skórze czoła - dlaczego się pojawia i o czym świadczy?

Częstym problemem estetycznym jest tzw. kaszka w obrębie czoła. Jest to potoczna nazwa zaskórników zamkniętych pojawiających się licznie na skórze twarzy.

Najczęstszą przyczyną tej dermatozy są reakcje alergiczne na substancje znajdujące się w kosmetykach np. olejki eteryczne i perfumy, wyciągi z roślin, barwniki. W takim przypadku wyeliminowanie przyczyny w postaci "produktu-winowajcy" i usunięcie go z codziennej pielęgnacji powinno stanowić rozwiązanie problemu.

Jeśli mimo odstawienia kosmetyku "kaszka" nie znika, należy rozważyć hormonalne podłoże krost.

Jak pozbyć się trądziku na czole i skroniach?

Łagodne postaci trądziku, szczególnie te ograniczone do jednej okolicy, np. czoła lub skroni, można wyleczyć za pomocą odpowiedniej codziennej pielęgnacji skóry. Świetnie sprawdzą się preparaty bez recepty do stosowania miejscowego. Na szczególną uwagę zasługują kosmetyki zawierające w swoim składzie:

• kwas salicylowy – pomaga usunąć martwe komórki naskórka z powierzchni skóry;

• kwas azelainowy – działa przeciwbakteryjnie oraz przeciwzapalnie;

• retinoidy np. adapalen – regulują procesy odnowy naskórka, zmniejszają łojotok, usuwają przebarwienia skóry, działają przeciwstarzeniowo.

W przypadku niepowodzenia tej metody, należy skonsultować się z lekarzem dermatologiem - specjalistą z dziedzin chorób skóry. Decyzja lekarza do radykalności zastosowanego leczenia powinna uwzględniać nasilenie zmian oraz ich ewolucję w czasie.

O ile redukcję łagodnego trądziku można uzyskać już za pomocą preparatów OTC (bez recepty) lub dermokosmetyków, to często jednak trwałe wyleczenie można osiągnąć jedynie dzięki lekom miejscowym lub doustnym dostępnym wyłącznie na receptę (recepta online).

Leczenie farmakologiczne zmian trądzikowych rozpoczyna się od zastosowania preparatów miejscowych zawierających antybiotyki, takie jak erytromycyna czy klindamycyna. Działają przeciwbakteryjnie oraz przeciwzapalnie. Stosuje się je jedynie w skojarzeniu z preparatami miejscowymi zawierającymi nadtlenek benzoilu lub retinoidy.

W leczeniu ogólnym wykorzystuje się antybiotyki doustne oraz retinoidy. Te drugie cieszą się dużą popularnością wśród dermatologów ze względu na wysoką skuteczność.

Kuracja pochodnymi witaminy A w zależności od nasilenia zmian może trwać od kilku do kilkunastu miesięcy. W trakcie terapii należy bezwzględnie stosować kremy z filtrem, aby uniknąć podrażnień oraz oparzeń skóry. Ze względu na działanie teratogenne retinoidów, kobiety powinny dodatkowo przyjmować doustną antykoncepcję przez cały czas trwania terapii i miesiąc po jej zakończeniu.

W trądziku wywołanym zaburzeniami poziomów hormonów płciowych, leczenie należy ukierunkować na przyczynę problemu. Lekarz może w takim wypadku przepisać doustną dwuskładnikową antykoncepcję.

Jak można zapobiegać trądzikowi na skroniach i czole?

Pielęgnacja

W celu zapobiegania zmianom trądzikowym należy stosować odpowiednie kosmetyki do pielęgnacji skóry twarzy i włosów. Najlepszym wyborem będą delikatne płyny lub pianki myjące przeznaczone do cery tłustej i mieszanej.

Odpowiednie będą też dermokosmetyki zawierające substancje złuszczające takie jak kwas salicylowy lub mlekowy oraz peelingi enzymatyczne, które pomogą usunąć nadmiar martwego naskórka bez niepotrzebnego podrażniania skóry.

W walce z trądzikiem kluczowa będzie ochrona skóry przeciw promieniowaniu UV. Zaleca się nakładanie kremów z filtrem przeciwsłonecznym, najlepiej SFP 50+. Dodatkowe działanie ochronne wykazują preparaty z witaminą C stosowane na dzień.

Nawilżenie

Wzorowa pielęgnacja cery trądzikowej nie jest kompletna bez odpowiedniego nawilżenia. Wbrew obiegowej opinii osoby posiadające cerę tłustą lub mieszaną powinny stosować kremy do twarzy. Pomagają one w odbudowaniu bariery hydrolipidowej.

Pod żadnym pozorem nie powinno się wyciskać ropnych krost. Takie postępowanie może skutkować powstaniem blizn oraz nadkażeniem rany.

Dieta

Z dodatkową pomocą w eliminacji zmian trądzikowych może pomóc modyfikacja diety. Uważa się, że spożywanie jedzenia o niskim indeksie glikemicznym może zapobiegać trądzikowi. Do przykładowych produktów należą:

• chude mięso, ryby;

• chleb oraz makaron pełnoziarnisty;

• warzywa.

Bibliografia

Heng, A.H.S., Chew, F.T. (2020). Systematic review of the epidemiology of acne vulgaris. Sci Rep 10, 5754 https://doi.org/10.1038/s41598-020-62715-3

Wilusz-Ludwiczak, K., Kuchciak-Brancewicz, M., Czyż, A., & Lesiak, A. E. (2019). Trądzik chorobą zapalną, a nie bakteryjną. Forum Dermatologicum, 5, 92–95. https://doi.org/10.5603/FD.2019.0008