Konsultacja z E-receptą 49.99 zł już w 15 minut!

Chemiczne metody antykoncepcji - czy warto stosować? Skuteczność i wybór

W dzisiejszych czasach istnieje szeroki wybór rodzajów antykoncepcji. Osoby aktywne seksualnie mogą stosować między innymi metody naturalne, hormonalne, mechaniczne oraz chemiczne. Wybór konkretnej metody antykoncepcji jest bardzo ważny, ponieważ może on wpływać na wiele aspektów życia, głównie ze względu na swoją zróżnicowaną skuteczność, działania niepożądane oraz sposób użytkowania.

Metody chemiczne antykoncepcji są w naszym społeczeństwie mało popularne, a rynek antykoncepcji został zdominowany głównie przez metody hormonalne oraz mechaniczne. Warto jednak zapoznać się z właściwościami chemicznych środków antykoncepcyjnych, aby przed podjęciem decyzji o wyborze konkretnego rodzaju antykoncepcji, być w pełni świadomym możliwości, jakie oferuje każda z dostępnych metod.

Konsultacja z e-receptą na antykoncepcję
Wybierz lek i uzyskaj e-konsultację z e-receptą nawet 15 minut!
Chemiczne metody antykoncepcji   czy warto stosować? Skuteczność i wybór
Autor: Redakcja Erecept.pl 25.07.2024

Jakie są dostępne metody antykoncepcji?

Dostępne metody zapobiegania niepożądanej ciąży to między innymi:

  1. Mechaniczne metody antykoncepcji, czyli jedna z najstarszych metod zapobiegania ciąży, do której należą: prezerwatywy męskie, prezerwatywy damskie oraz kapturki dopochwowe. Izolują one ejakulat, uniemożliwiając plemnikom dotarcie do szyjki macicy oraz połączenie się ich z komórką jajową.

  2. Antykoncepcja hormonalna polega na stosowaniu hormonów, które zwiększają gęstość śluzu szyjkowego, zmniejszają jego przepuszczalność dla plemników oraz hamują owulację. Występuje ona między innymi jako: tabletki antykoncepcyjne, plastry antykoncepcyjne, implant antykoncepcyjny oraz wkładki domaciczne.

    Ze względu na doniesienia odnośnie wątpliwego bezpieczeństwa stosowania antykoncepcji hormonalnej, czyli głównie zwiększonego ryzyka wystąpienia incydentów zakrzepowo-zatorowych, wiele kobiet jest negatywnie nastawionych do tej metody antykoncepcji.

    Antykoncepcja hormonalna dostępna jest tylko i wyłącznie na receptę (recepta online).

  3. Naturalne metody antykoncepcji polegają na monitorowaniu cyklu miesiączkowego, określaniu okresów płodności i powstrzymaniu się od aktywności seksualnej w trakcie dni płodnych. Do metod tych należą między innymi: metoda kalendarzykowa, metoda obserwacji śluzu szyjkowego oraz metoda objawowo-termiczna.

  4. Chemiczne metody antykoncepcji - te metody szczegółowo opiszemy w tym artykule.

@erecept.pl Jaką antykoncepcję stosujecie? Napiszcie w komentarzu 👇#tabletkiantykoncepcyjne #antykoncepcja #ginekolog #erecept ♬ Flowers - Miley Cyrus

e-Recepta Express

Do 1 godziny roboczej* Antykoncepcja stała, leki stałe, przedłużenie terapii w chorobach przewlekłych, leki na potencję.

Antykoncepcja awaryjna

Do 1 godziny roboczej* Tabletka 'po', tabletka dzień po, tabletka do 72h, pigułka po.

Czym są chemiczne metody antykoncepcji?

Chemiczne metody antykoncepcji opierają się na stosowaniu środków plemnikobójczych, czyli tak zwanych spermicydów. Do dostępnych metod antykoncepcji chemicznej należą żele, pianki i kremy plemnikobójcze oraz globulki dopochwowe.

Mechanizm działania chemicznych metod antykoncepcji

Działanie antykoncepcyjne preparatów chemicznych opiera się na uszkadzaniu błony komórkowej plemników (co zmniejsza ich ruchliwość i powoduje obumarcie) oraz na obniżaniu pH pochwy (co dodatkowo potęguje negatywny wpływ na ich ruchliwość).

Ponadto preparaty chemiczne zmieniają strukturę śluzu szyjkowego, uniemożliwiając tym samym transport plemników do macicy i połączenie się ich z komórką jajową.

Jakie są dostępne środki chemiczne?

Chemiczne środki antykoncepcyjne występują w postaci: żeli, pianek, kremów plemnikobójczych oraz globulek dopochwowych.

Globulki dopochwowe

Globulki antykoncepcyjne zawierają środek plemnikobójczy. Globulkę należy wsadzić głęboko do wnętrza pochwy około 10-15 minut przed planowanym stosunkiem. W tym czasie globulka rozpuszcza się i zyskuje swoją skuteczność. W trakcie oczekiwania na początek działania globulki, kobieta powinna powstrzymać się od intensywnych ruchów.

Środek plemnikobójczy utrzymuje swoje działanie jedynie przez godzinę, więc jeżeli stosunek przedłuży się o ponad godzinę od aplikacji, należy użyć kolejnej globulki.

Co istotne, pozostałości globulki mogą wyciekać z pochwy, więc zaleca się stosowanie wkładek higienicznych do 8 godzin po stosunku.

Gąbka dopochwowa

Gąbka dopochwowa jest wykonana z pianki poliuretanowej i stanowi połączenie chemicznej i mechanicznej metody antykoncepcji. Zapewnia ona mechaniczną barierę między pochwą a szyjką macicy, uniemożliwiając plemnikom dotarcie do komórki jajowej. Efekt antykoncepcyjny jest dodatkowo spotęgowany przez środek plemnikobójczy, którym przesączona jest gąbka.

Gąbkę należy umieścić w pochwie chwilę przed stosunkiem i nie wyjmować jej przez najbliższe 24 godziny. Przez cały ten czas ochrona antykoncepcyjna jest zachowana.

Pianki i kremy plemnikobójcze

Pianki i kremy plemnikobójcze aplikuje się do pochwy za pomocą aplikatora. Zaczynają one działać bezpośrednio po umieszczeniu w pochwie i działają do około 6 godzin. Zalecana ilość żelu lub kremu zależy od konkretnego preparatu, jednak wynosi ona zazwyczaj około 3 ml na każde użycie.

Każdą metodę chemiczną zaleca się połączyć z mechaniczną metodą, taką jak prezerwatywa, aby spotęgować efekt antykoncepcyjny oraz uchronić się przed zakażeniem chorobami przenoszonymi drogą płciową.

Skuteczność antykoncepcji chemicznej

Skuteczność antykoncepcji ocenia się za pomocą tzw. wskaźnika Pearla. Wartość tego wskaźnika dla spermicydów wynosi 18. Oznacza to, że na każde 100 par stosujących tę metodę, w przeciągu roku zdarza się 18 przypadków niechcianego zajścia w ciążę.

Co więcej, w przypadku nieidealnego stosowania tej metody tzn. niestosowania się do zaleceń, wskaźnik Pearla rośnie aż do 28.

Sugeruje to, że niestety skuteczność antykoncepcji chemicznej jest niska, a ryzyko zajścia w ciążę duże i nie zaleca się stosowania jej jako jedynej formy zapobiegania ciąży. Antykoncepcja chemiczna powinna być stosowania w połączeniu z innymi metodami np. mechanicznymi.

Antykoncepcja chemiczna ‒ wady i zalety

Zalety

Chemiczne metody antykoncepcji mają kilka istotnych zalet, które mogą zachęcać kobiety do wyboru tej metody:

  • nie zawierają hormonów, a tym samym nie mają wpływu na układ hormonalny kobiety i nie niosą ze sobą ryzyka zakrzepowo-zatorowego oraz innych popularnych skutków ubocznych antykoncepcji hormonalnej;

  • nie przenikają do mleka matki i mogą być bezpiecznie stosowane przez kobiety karmiące;

  • mogą być stosowane sporadycznie i nie wymagają regularnego stosowania, co może zachęcać osoby rzadko współżyjące;

  • żele i kremy dodatkowo nawilżają pochwę, co ma pozytywny wpływ szczególnie dla kobiet cierpiących na suchość pochwy;

  • są dostępne bez recepty;

  • są stosunkowo tanie i łatwe w użytkowaniu.

Wady

Metody chemiczne mają też kilka bardzo istotnych wad:

  • często powodują reakcje nadwrażliwości w postaci pieczenia, świądu, uczucia ciepła i podrażnienia błony śluzowej pochwy;

  • globulki wymagają zastosowania kilkanaście minut przed stosunkiem płciowym, co może negatywnie wpływać na spontaniczność współżycia;

  • w przeciwieństwie do prezerwatywy nie zapewniają pełnej ochrony przed chorobami przenoszonymi drogą płciową (mogą mieć środki antybakteryjne, ale działanie to nigdy nie gwarantuje całkowitej ochrony);

  • w trakcie oraz po stosunku wypływają z pochwy, co może stanowić dyskomfort psychiczny dla użytkowniczki oraz brudzić bieliznę;

  • niekorzystnie wpływają na mikroflorę pochwy.

Ile kosztuje antykoncepcja chemiczna?

Cena to jedna z głównych zalet antykoncepcji chemicznej. Metody chemiczne są stosunkowo tanie i dzięki temu dostępne dla szerokiego grona odbiorców.

Globulki dopochwowe kosztują około 3 zł za sztukę, a kremy i żele plemnikobójcze to koszt około 50 zł za 60 ml. Na każde użycie stosuje się około 3 ml żelu, więc jedno opakowania żelu wystarcza aż na 20 stosunków.

Środki te zazwyczaj nie są dostępne w zwykłych sklepach czy drogeriach, a znaleźć je można głównie w aptekach stacjonarnych oraz internetowych.

Bibliografia

  • Portal Drugs, [online] [dostęp 02.01.2024] dostępny w internecie: https://www.drugs.com/medical-answers/birth-control-failure-rates-pearl-index-explained-3554953
  • Portal NHS UK, [online] [dostęp 05.2024] dostępny w internecie: https://www.nhs.uk/contraception/choosing-contraception/
  • Portal ACOG, [online] [dostęp 05.2024] dostępny w internecie: https://www.acog.org/womens-health/faqs/barrier-methods-of-birth-control-spermicide-condom-sponge-diaphragm-and-cervical-cap
  • Inni czytali również