Hydroksyzyna (łac.Hydroxyzini hydrochloridum) to substancja lecznicza stosowana w terapii wielu różnych schorzeń. Preparaty zawierające tę substancję są dostępne wyłącznie na receptę ze względu na ich potencjalne działania niepożądane oraz interakcje z innymi substancjami. W tym artykule przyjrzymy się bliżej tej substancji, jej zastosowaniom, mechanizmowi działania, interakcjom, skutkom ubocznym oraz bezpieczeństwu stosowania.
Hydroksyzyna znajduje zastosowanie w wielu dziedzinach medycyny, w tym w leczeniu objawów alergii , lęku, nudności oraz jako środek uspokajający przed operacją. Jest także stosowana w leczeniu alergicznego świądu skóry oraz w terapii pokrzywki. Poprzez działanie ośrodkowe, co oznacza, że wpływa na pewne obszary mózgu, zmniejszając objawy m.in lęku.
Hydroksyzyna jest lekiem przeciwhistaminowym pierwszej generacji, co oznacza, że działa głównie poprzez blokowanie receptorów histaminowych w organizmie. Histamina to substancja uwalniana w odpowiedzi na alergeny i jest odpowiedzialna za objawy alergiczne, takie jak swędzenie, kichanie i łzawienie oczu. Blokowanie receptorów histaminowych pomaga złagodzić te objawy. Ponadto blokuje również niektóre receptory serotoninowe, dopaminowe oraz adrenergiczne, co odpowiada za komponentę przeciwlękową.
Istnieje kilka znanych interakcji hydroksyzyny z innymi substancjami. Przyjmowanie tego leku jednocześnie z środkami spowalniającymi ośrodkowy układ nerwowy, takimi jak alkohol, opioidy lub leki uspokajające, może zwiększyć działania uspokajające i depresyjne, co może prowadzić do nasilenia się efektów ubocznych. Ponadto, ze względu na możliwe działanie proarytmiczne i wydłużanie odcinka QT, nie należy łączyć tego leku z innymi lekami wydłużającymi odstęp QT i wywołującymi torsady, czyli np.: chinidyną, dyzopiramidem, amiodaronem, sotalolem, haloperydolem, citalopramem, escitalopramem, meflochiną, erytromycyną, lewofloksacyną, oksyfloksacyną czy pentamidyną. Co więcej, hydroksyzyna może nasilać działanie leków przeciwzakrzepowych, przeciwhistaminowych, przeciwdepresyjnych i neuroleptyków.
Przed rozpoczęciem leczenia warto omówić z lekarzem wszystkie aktualnie przyjmowane leki, aby uniknąć potencjalnych niebezpieczeństw.
Chociaż hydroksyzyna może być skuteczna w leczeniu wielu schorzeń, jednak może mieć pewne działania niepożądane. Najczęściej zgłaszanymi skutkami ubocznymi są senność, zmęczenie, ból i zawroty głowy, suchość w jamie ustnej oraz zaburzenia żołądkowo-jelitowe. W rzadszych przypadkach mogą wystąpić objawy alergiczne, reakcje skórne, problemy z widzeniem, splątanie, drgawki, tachykardia, niedociśnienie tętnicze, wydłużenie odcinka QT czy trudności w oddawaniu moczu. Jeśli wystąpią jakiekolwiek niepokojące objawy, należy skontaktować się z lekarzem.
Z uwagi na to, że hydroksyzyna może wywołać senność i zaburzenia koncentracji, nie zaleca się prowadzenia pojazdów ani obsługiwania maszyn podczas zażywania tego leku. Ważne jest również poinformowanie lekarza o istniejących schorzeniach, historii alergii oraz przyjmowanych innych lekach przed rozpoczęciem terapii hydroksyzyną. Nie należy łączyć tego leku z alkoholem.
Bibliografia:
FDA Drug Label: Hydroxyzine hydrochloride. [online] Dostępne na:
https://www.accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/label/2014/088617Orig1s043,088618Orig1s043,088619Orig1s044lbl.pdf
Medycyna Praktyczna , “Hydroksyzyna” [online], [dostęp 19.08.2023], dostępne na: https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=379
Charakterystyka Produktu Leczniczego - Hydroxyzinum VP, [online], [kwiecień 2024], dostępny w Internecie:
https://rejestry.ezdrowie.gov.pl/api/rpl/medicinal-products/3001/characteristic
