Antykoncepcja hormonalna online - czego potrzebujesz, żeby zacząć?

Rodzaje antykoncepcji hormonalnej

Wśród rodzajów antykoncepcji hormonalnej można wyróżnić kilka różnych metod. Oto niektóre z najpopularniejszych rodzajów antykoncepcji hormonalnej:

• Dwuskładnikowe tabletki antykoncepcyjne, które zawierają kombinację dwóch syntetycznych odpowiedników żeńskich hormonów - estrogenu i progesteronu. Działają one poprzez hamowanie owulacji i zmianę śluzu szyjkowego, utrudniając tym samym zapłodnienie.
• Jednoskładnikowe tabletki antykoncepcyjne (inaczej nazywane mini-pigułkami). Zawierają syntetyczny odpowiednik tylko jednego hormonu, czyli progesteronu. Działają głównie poprzez hamowanie owulacji, zagęszczanie śluzu szyjkowego i zmniejszanie ruchliwości jajowodów, co utrudnia zapłodnienie.
• Plastry antykoncepcyjne zawierające hormony, które są naklejane na skórę np. w okolicy pośladków, brzucha, górnej zewnętrznej części ramienia lub górnej części tułowia. Plastry uwalniają ciągły przepływ hormonów przez skórę do organizmu. Podobnie jak tabletki antykoncepcyjne, plastry hamują owulację i zmieniają śluz szyjkowy.
• Wkładki domaciczne to małe, plastikowe lub metalowe urządzenia, które umieszcza się wewnątrz macicy. Wkładki zawierają hormon progesteron i działają poprzez zmianę śluzu szyjkowego, utrudniając zapłodnienie.
• Iniekcje antykoncepcyjne to forma antykoncepcji w postaci zastrzyków domięśniowych. Polega na regularnym podawaniu hormonów przez zastrzyk. Iniekcje zwykle zawierają progesteron i działają poprzez hamowanie owulacji.
• Pierścień antykoncepcyjny jest cienkim, elastycznym pierścieniem, który samodzielnie wprowadza się do pochwy i pozostawia na okres 3 tygodni. Pierścień uwalnia hormony estrogen i progesteron, które działają podobnie jak tabletki antykoncepcyjne.
• Implant podskórny jest aplikowany podskórnie na wewnętrzną stronę ramienia. Czas jego działania, czyli uwalniania odpowiednika progesteronu, to ok. 3 lat, po tym okresie musi być usunięty przez profesjonalistów np. lekarza.

Jak działa antykoncepcja hormonalna?

Antykoncepcja bazująca na działaniu hormonów funkcjonuje poprzez wpływ na naturalne procesy hormonalne w organizmie, aby zapobiec zapłodnieniu lub je utrudnić.

Metody antykoncepcji hormonalnej zawierają hormony, które wpływają na cykl menstruacyjny i procesy reprodukcyjne. Niektóre z mechanizmów działania antykoncepcji to:

- Hamowanie owulacji. Wiele metod antykoncepcji hormonalnej, takich jak tabletki antykoncepcyjne, plastry, pierścień lub iniekcje, zawierają hormony, które hamują owulację. Owulacja to proces, w którym dojrzewający jajnik uwalnia jajo. Jeśli nie dochodzi do owulacji, nie ma jaja do zapłodnienia, co uniemożliwia zajście w ciążę.

- Zmiana śluzu szyjkowego. Hormony zawarte w antykoncepcji hormonalnej mogą zmieniać konsystencję i ilość śluzu szyjkowego, który znajduje się w szyjce macicy. Śluz spełnia ważną rolę w procesie zapłodnienia, umożliwiając plemnikom przetrwanie w drogach rodnych i dotarcie do jaja. Poprzez zmianę śluzu szyjkowego, antykoncepcja hormonalna utrudnia przeżycie i ruch plemników.

- Modyfikacja budowy błony śluzowej endometrium. Niektóre metody antykoncepcji hormonalnej, takie jak wkładki lub implanty podskórne, wpływają na błonę śluzową macicy, zwaną endometrium. Te hormony sprawiają, że endometrium staje się mniej przyjazne dla zagnieżdżenia zapłodnionego jaja, co utrudnia implantację i rozwój ciąży.

Ważne jest zrozumienie, że antykoncepcja hormonalna nie chroni przed chorobami przenoszonymi drogą płciową (STD) i nie jest skuteczna w zapobieganiu takim infekcjom. Dlatego, jeśli istnieje ryzyko zakażenia chorobą przenoszoną drogą płciową, konieczne jest stosowanie innych metod ochrony, takich jak prezerwatywy.

Czy podczas stosowania tabletek antykoncepcyjnych występuje miesiączka?

Krwawienie, które występuje podczas przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych, nie jest typowym okresem menstruacyjnym. To tzw. "krwawienie z odstawienia" i występuje podczas przerwy w przyjmowaniu antykoncepcji hormonalnej (lub gdy bierzesz tabletki placebo z blistra). To naturalna reakcja organizmu po zakończeniu 21-dniowego cyklu przyjmowania tabletek dwuskładnikowych. Przez 3 tygodnie przyjmuje się tabletki zawierające hormony, a następnie należy zrobić przerwę trwającą 7 dni. Wówczas pojawia się krwawienie.

Ze względu na działanie tabletek antykoncepcyjnych, które wpływają na zmniejszenie wzrostu błony śluzowej macicy, ilość złuszczanej błony jest mniejsza, dlatego krwawienie jest zwykle mniej obfite, krótsze i mniej bolesne niż typowy okres menstruacyjny.

Czy biorąc tabletki można przesunąć okres?

Przyjmując antykoncepcję hormonalną bez przerwy, można przesunąć krwawienie o 2-3 miesiące. Chociaż typowe krwawienie może nie wystąpić, Twój organizm może wciąż sygnalizować potrzebę krwawienia, pomimo blokady hormonalnej. W takim przypadku możesz doświadczać plamień w środku cyklu. Warto zdać sobie sprawę, że takie decyzje najlepiej podejmować po konsultacji ze specjalistą.

Jaka jest skuteczność antykoncepcji hormonalnej?

Do oceny skuteczności antykoncepcji zazwyczaj używa się wskaźnika Pearla. Indeks Pearla, zwany także wskaźnikiem Pearla lub współczynnikiem Pearla, to miara skuteczności metody antykoncepcji. Wyraża on liczbę zapłodnień, które wystąpiły w ciągu roku na 100 kobiet badanych podczas stosowania danej metody antykoncepcji. Im niższa wartość indeksu Pearla, tym bardziej skuteczna jest metoda antykoncepcji. W przypadku par, które współżyją bez żadnej formy ochrony, wartość indeksu Pearla wynosi zazwyczaj od 80 do 90.

Metody hormonalne osiągają niższe wyniki indeksu Pearla niż metody mechaniczne.

Spośród dostępnych metod hormonalnych, implant antykoncepcyjny uzyskuje najniższy wynik współczynnika Pearla, wynoszący 0,05. Na drugim miejscu znajdują się dwuskładnikowe tabletki antykoncepcyjne (takie jak Vibin, Harmonet) z wynikiem 0,1. Trzecie miejsce pod względem skuteczności zajmuje wkładka wewnątrzmaciczna z lewonorgestrelem (0,2). Następnie znajdują się iniekcje domięśniowe (0,3). Na piątym miejscu równocześnie są jednoskładnikowe tabletki antykoncepcyjne, przezskórne plastry antykoncepcyjne (np. Evra) oraz krążek dopochwowy (np. Nuvaring, Ginoring) osiągając wynik 0,5.

Czy antykoncepcję hormonalną może przepisywać jedynie specjalista ginekolog?

Aby otrzymać pierwszą receptę na tabletki antykoncepcyjne, należy udać się do lekarza ginekologa. Jednak nie tylko ten specjalista ma uprawnienia do przepisywania antykoncepcji.

W przypadku długotrwałego stosowania antykoncepcji hormonalnej, warto skonsultować się z lekarzem pierwszego kontaktu. Lekarz rodzinny ma możliwość przedłużenia recepty na już stosowane tabletki antykoncepcyjne.

Przedłużeniem recepty na tabletki antykoncepcyjne może zająć się lekarz dowolnej specjalizacji lub nawet lekarz bez specjalizacji.

Jednak pomimo wizyt u lekarza rodzinnego, nadal ważne jest regularne poddawanie się badaniom kontrolnym i konsultacjom u ginekologa. To zapewni odpowiedni monitoring skuteczności antykoncepcji hormonalnej oraz wykrycie ewentualnych skutków ubocznych lub potrzeby dostosowania metody antykoncepcji do zmieniających się potrzeb zdrowotnych pacjentki.

Konsultacja online - czy lekarz może przepisać e-receptę na tabletki antykoncepcyjne?

Aby tabletki antykoncepcyjne były skuteczne, ważne jest ich regularne przyjmowanie. Niestety, terminy wizyt u lekarza ginekologa często są odległe, a wiele osób pilnie potrzebuje nowej recepty na kończące się leki.

W takiej sytuacja z pomocą przychodzi teleporada z lekarzem.

Obecnie wiele gabinetów i lekarzy ginekologów oferuje możliwość konsultacji online. Może to być wideorozmowa lub rozmowa telefoniczna. Warto najpierw sprawdzić, czy Twój lekarz umożliwia taką teleporadę, ponieważ wtedy konsultacja może ograniczyć się tylko do wystawienia e-recepty. Lekarz ginekolog zna Twoje dotychczasowe leki antykoncepcyjne i nie będzie potrzebował przeprowadzać pełnego wywiadu.

Jeśli nie masz możliwości skorzystania z teleporady ze swoim lekarzem, możesz skonsultować się z innym ginekologiem. Wystarczy przeprowadzić wywiad zdalny, aby przedłużyć receptę. Lekarz może jednak zażądać potwierdzenia, że wcześniej stosowałaś środki antykoncepcyjne. W takim przypadku warto przygotować printscreen poprzedniej recepty z Internetowego Konta Pacjenta lub pokazać fotografię poprzedniej recepty.

Ważne jest, abyś skonsultowała się z lekarzem w celu przedłużenia recepty i nie przerywała przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych bez konsultacji medycznej. W chwili, gdy chcesz całkowicie odstawić lub chwilowo przestać zażywać leki, również należy zgłosić się do lekarza, by nie obyło się to kosztem regularnych miesiączek.

Korzyści przedłużania recept na antykoncepcję hormonalną przez internet

Przedłużanie recept na antykoncepcję hormonalną przez internet może mieć kilka korzyści. Oto niektóre z nich:

- Wygoda i oszczędność czasu. Teleporady umożliwiają skonsultowanie się z lekarzem bez konieczności wychodzenia z domu. Możesz uzyskać potrzebną receptę bez konieczności rezerwowania terminu wizyty, czekania w kolejce w gabinecie lekarskim i poświęcania czasu na dojazd.

- Szybki dostęp do opieki medycznej. Przez internet możesz skonsultować się z lekarzem ginekologiem w dogodnym dla Ciebie czasie, często nawet tego samego dnia. Dzięki temu unikniesz długich terminów oczekiwania na wizytę i szybko uzyskasz przedłużenie recepty na antykoncepcję.

- Kontynuacja leczenia bez przerw. Przedłużenie recepty przez internet pozwala na ciągłość terapii antykoncepcyjnej. Nie musisz przerywać przyjmowania leków z powodu kończącej się recepty , co pomaga utrzymać skuteczność antykoncepcji i uniknąć niechcianej ciąży.

- Dostęp do specjalisty. Teleporada daje możliwość skonsultowania się z lekarzem ginekologiem, nawet jeśli nie masz możliwości fizycznego spotkania. Możesz uzyskać poradę od specjalisty, omówić swoje obawy czy pytania dotyczące antykoncepcji i otrzymać odpowiednie wsparcie.

Warto jednak pamiętać, że nie wszystkie przypadki mogą być odpowiednie do teleporady, zwłaszcza jeśli wymagane jest badanie fizykalne lub szczegółowy wywiad. Przedłużanie recepty przez internet powinno odbywać się zgodnie z zaleceniami i możliwościami lekarza, aby zapewnić bezpieczną i odpowiednią opiekę medyczną.

Jak często należy stacjonarnie konsultować się z ginekologiem?

Kobiety powinny regularnie odwiedzać swojego ginekologa przynajmniej raz w roku, nawet jeśli nie mają żadnych dolegliwości. Profilaktyczne wizyty są niezwykle ważne dla utrzymania zdrowia. Podczas tych wizyt, lekarz może wcześniej wykryć i podjąć leczenie ewentualnych problemów zdrowotnych. Zwłaszcza istotne jest skonsultowanie się z ginekologiem, jeśli pojawiają się jakiekolwiek niepokojące objawy, jak najszybciej po ich zidentyfikowaniu.

Wizyta u ginekologa obejmuje nie tylko standardowe badania ginekologiczne. Gabinet ginekologiczny to miejsce, gdzie można uzyskać wiele informacji na temat swojego zdrowia. Na przykład lekarz może sprawdzić ciśnienie krwi, ocenić proporcje talii do bioder i obliczyć wskaźnik masy ciała (BMI). Jest to istotne dla diagnozowania ewentualnych problemów związanych z funkcjonowaniem hormonów. Nadwaga i otyłość mogą być objawem poważnych chorób endokrynologicznych.

Częstotliwość wizyt u ginekologa zależy również od wieku kobiety. Kobiety poniżej 40. roku życia powinny przynajmniej raz do roku wykonać następujące badania:

• standardowe badanie ginekologiczne,
• cytologia,
• badanie morfologii krwi i moczu,
• badanie piersi,
• profilaktyczne badanie ultrasonograficzne (USG) narządu rodnego i piersi.

Badanie USG jest szczególnie ważne dla kobiet stosujących antykoncepcję doustną, ponieważ może minimalnie zwiększać ryzyko wystąpienia łagodnych lub złośliwych zmian w piersiach, a także może przyczyniać się do infekcji narządów rodnych.

Regularna mammografia co 2 lata u zdrowych kobiet w wieku 50-69 lat jest rekomendowanym badaniem przesiewowym w kierunku raka piersi. Od 2007 roku w Polsce prowadzony jest Populacyjny Program Wczesnego Wykrywania Raka Piersi. Dla kobiet z rodziną obciążoną rakiem piersi (np. nosicielki mutacji w genach BRCA1 i BRCA2) zaleca się wykonanie rezonansu magnetycznego piersi co roku, na zmianę z badaniem mammograficznym co 6 miesięcy, zaczynając od 10 lat przed najwcześniejszym zachorowaniem na raka piersi w rodzinie. U wszystkich kobiet powyżej 20. roku życia zaleca się regularne samobadanie piersi raz w miesiącu, jako elementu zwiększającego świadomość dotyczącą występowania nowotworów piersi oraz czujności onkologicznej.

Bibliografia

1. Badania diagnostyczne. Zasady postępowania w zakresie wczesnego wykrywania raka piersi- dr n. med. Joanna Jędrys, Centrum Medyczne Dbaj o Piersi, Kraków, [online], [dostęp 12 czerwca 2023], dostępny w internecie:
https://www.mp.pl/onkologia/nowotwory/rak-piersi/diagnostyka/180174,wczesne-wykrywanie-raka-piersi