Czy da się wyleczyć grypę lekami bez recepty?

Czym jest grypa?

Grypa to ostra choroba zakaźna, spowodowana przez wirusy grypy, które atakują układ oddechowy. Jej sezonowa forma jest wywoływana przez wirusy grypy typu A i B, które przenoszą się między ludźmi.

Kiedy jest sezon grypowy?

Każdego roku, sezon grypowy zazwyczaj rozpoczyna się w październiku i trwa do kwietnia, z największą liczbą przypadków odnotowywaną między styczniem a marcem.

Rozprzestrzenianie się wirusa grypy odbywa się drogą kropelkową, co oznacza, że przenosi się on z osoby chorej na zdrową nawet podczas rozmowy, kichania lub kaszlu. Istnieje także ryzyko zakażenia poprzez bezpośredni kontakt lub dotykanie przedmiotów, które mogły zostać zanieczyszczone przez wirusa.

Niebezpieczne odmiany grypy

Pomimo że grypa sezonowa jest najczęstszym rodzajem, istnieją również bardziej niebezpieczne odmiany. Należy do nich grypa pandemiczna, która zdarza się raz na kilkanaście lub kilkadziesiąt lat w postaci epidemii na całym świecie (pandemii).

W przebiegu grypy występują głównie symptomy ogólne, takie jak ból głowy, osłabienie, złe samopoczucie i gorączka. Pojawiają się także objawy ze strony układu oddechowego - kaszel suchy, ból gardła, czasami nieżyt nosa.

Jakie są przyczyny grypy?

Grypę wywołują wirusy grypy, które klasyfikowane są jako typ A, B lub C. Sezonowe infekcje najczęściej powoduje wirus typu A, rzadziej typ B. Wirus grypy typu A cechuje się krótkim czasem od zarażenia do pojawienia się pierwszych objawów oraz dużą zdolnością do mutacji, co skutkuje coroczną zmianą składu szczepionki przeciwko grypie.

Do zakażenia dochodzi, gdy białko powierzchniowe wirusa grypy połączy się z komórkami nabłonkowymi górnych i dolnych dróg oddechowych, a następnie rozpocznie się namnażanie patogenu. Wirus powoduje obrzęk i martwicę nabłonka tchawicy, oskrzeli oraz oskrzelików.

Obecność ogólnoustrojowych objawów nie oznacza, że wirus przedostał się do krwiobiegu, lecz jest wynikiem aktywacji reakcji zapalnej, spowodowanej działaniem cytokin prozapalnych.

Jaki jest okres wylęgania się grypy?

Okres inkubacji, czyli czas od momentu zakażenia do pojawienia się pierwszych symptomów, trwa średnio dwa dni. W przypadku dorosłych, osoba zarażona może przenosić wirus na innych już na dzień przed pojawieniem się u niej objawów, a także do 10 dni po ich wystąpieniu. U małych dzieci okres, w którym zarażają innych, może być dłuższy.

Kto jest szczególnie narażony na infekcję wirusem grypy?

Wirusy grypy są wszechobecne w środowisku człowieka, co sprawia, że infekcje nimi są dość powszechne. Jednakże istnieją określone czynniki, które zwiększają ryzyko zachorowania, częstotliwość występowania infekcji oraz mogą prowadzić do cięższego przebiegu choroby.

Do czynników ryzyka zakażenia zaliczamy:

• długotrwałe przebywanie w pobliżu osoby chorej na grypę, szczególnie bez używania maseczki,

• bezpośredni kontakt z chorym lub dotykanie przedmiotów skażonych przez drobnoustroje,

• niewystarczająca częstotliwość mycia rąk,

• przebywanie w miejscach o dużym zagęszczeniu ludzi, takich jak centra handlowe czy przedszkola,

• częste kierowanie dłoni w stronę ust, nosa i oczu.

Jakie są najczęstsze objawy grypy?

Charakterystycznym aspektem grypy jest jej gwałtowny początek. Objawy tej choroby można podzielić na ogólne oraz te dotyczące układu oddechowego.

Na wstępnym etapie grypy pojawiają się ogólnoustrojowe symptomy, takie jak gorączka, dreszcze, bóle mięśni i kości, uczucie ogólnego rozbicia i osłabienia, a także złe samopoczucie. Często występuje również ból głowy, zazwyczaj lokalizowany w części czołowej i za gałkami ocznymi.

Po upływie mniej więcej trzech dni, nasilenie ogólnoustrojowych objawów zaczyna słabnąć, a zaczynają się pojawiać symptomy ze strony układu oddechowego, takie jak ból gardła, lekki katar z zatkanym nosem oraz suchy kaszel.

W niektórych przypadkach, szczególnie u dzieci, mogą wystąpić także objawy ze strony przewodu pokarmowego, w tym nudności, wymioty i łagodna biegunka.

Ile trwa grypa?

Ponadto nawet do 50% zakażeń wirusem grypy może nie wykazywać żadnych objawów. W przypadku wystąpienia wcześniej wspomnianych symptomów, choroba zazwyczaj ustępuje w ciągu 3-7 dni, chociaż kaszel i ogólne złe samopoczucie mogą utrzymywać się nawet przez ponad dwa tygodnie.

W jaki sposób odróżnić grypę i przeziębienie?

Kluczowym elementem w postępowaniu z ostrymi chorobami zakaźnymi jest ich klasyfikacja. Jedną z głównych cech odróżniających przeziębienie i grypę jest gwałtowny przebieg i ryzyko poważnych powikłań w przypadku grypy.

Przeziębienie charakteryzuje się stopniowym rozwojem. Typowe objawy to stany podgorączkowe (temperatura ciała poniżej 38 stopni Celsjusza), kaszel mokry lub suchy, katar, a także ból gardła. Rzadziej dochodzi do bólu głowy.

W przypadku grypy, symptomy często dotyczą całego ciała - obserwuje się wysoką gorączkę, bóle mięśni i kości, męczący ból głowy oraz uczucie ogólnego rozbicia. Objawy wskazujące na zaangażowanie układu oddechowego w proces zapalny pojawiają się dopiero po kilku dniach.

Warto zaznaczyć, że infekcja dróg oddechowych u dzieci często przebiega w sposób nietypowy. Jej objawy mogą zawierać zmiany w zachowaniu dziecka, nadmierną senność lub drażliwość, zmniejszenie apetytu, a nawet występowanie wymiotów.

Czy naturalne suplementy diety mogą pomóc w leczeniu grypy?

Naturalne suplementy diety często są bogate w składniki odżywcze, witaminy i minerały, które mogą wspierać układ odpornościowy.

Popularna witamina C, występująca często w postaci tabletek musujących, nie jest niestety skuteczna w leczeniu infekcji. Substancja ta jednak wzmacnia naczynia krwionośne.

Inne powszechnie stosowane suplementy diety, mające przyspieszyć okres rekonwalescencji w przypadku infekcji górnych dróg oddechowych to między innymi preparaty zawierające cynk, echinaceę, selen oraz wyciąg z porostu islandzkiego.

Chociaż istnieją badania wskazujące na pewne korzyści płynące z użycia naturalnych suplementów diety w leczeniu grypy, ważne jest, aby podkreślić, że nie zastąpią one właściwego leczenia medycznego. Suplementy mogą być rozważane jako wsparcie terapii, szczególnie w początkowej fazie choroby.

Jakie są najpopularniejsze leki na grypę bez recepty?

Kluczową częścią terapii przy przeziębieniu i grypie jest zapewnienie choremu spoczynku w łóżku, spożywanie dużej ilości płynów oraz odseparowanie osoby chorej, w szczególności od tych, którzy są bardziej narażeni na poważne powikłania grypowe.

Domowa apteczka powinna jednak zawierać podstawowe rodzaje leków, które są dostępne bez recepty i zapewniają szybszy powrót do zdrowia w przypadku infekcji górnych dróg oddechowych.

Do preparatów skutecznych u osób chorych na grypę należy:

• kwas acetylosalicylowy,

• niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ),

• leki przeciwkaszlowe,

• preparaty obkurczające śluzówkę nosa,

• roztwory soli do nosa (dostępne także w formie saszetek).

W przypadku każdego stosowanego leku należy zapoznać się z zaleceniami producenta dostępnymi w treści ulotki informacyjnej dołączonej do opakowania.

Zobacz także: Leki bez recepty na ból gardła - jakie preparaty są skuteczne?

Aspiryna, czyli kwas acetylosalicylowy

Kwas acetylosalicylowy, szerzej znany jako aspiryna, to substancja czynna wykazująca działanie przeciwzapalne, przeciwgorączkowe oraz przeciwbólowe.

Jednakże, ważne jest, aby mieć świadomość, że aspiryna to silny lek i może powodować różne skutki uboczne. Powinna być stosowana zgodnie z zaleceniami lekarza, nie przekraczając maksymalnej dawki, a także należy unikać jej podawania osobom poniżej 18. roku życia.

Co więcej, nie należy stosować kwasu acetylosalicylowego u dzieci poniżej 12. roku życia ze względu na prawdopodobieństwa wystąpienia zespołu Reye'a, przebiegającego z uszkodzeniem mózgu i wątroby.

Kiedy warto sięgnąć po niesteroidowe leki przeciwzapalne?

Z kolei niesteroidowe leki przeciwzapalne to popularne preparaty zawierające m.in. ibuprofen. Zgodnie z nazwą, ta grupa leków działa przeciwzapalnie, zmniejsza gorączkę oraz nasilenie dolegliwości bólowych.

Jakie są dostępne preparaty przeciwgorączkowe?

Leki przeciwgorączkowe to nie tylko kwas acetylosalicylowy i niesteroidowe leki przeciwzapalne, ale także paracetamol i metamizol, który znajduje się w Pyralginie.

Te leki skutecznie obniżają gorączkę, często także łagodzą reakcje zapalne oraz redukują bóle głowy i mięśni. Należy je stosować, gdy temperatura ciała osiąga co najmniej 38,5 stopnia Celsjusza, a nie w łagodnym stanie podgorączkowym.

Kiedy należy zgłosić się do lekarza?

Osoba chora na grypę powinna natychmiast trafić do szpitala, jeśli wystąpią poniższe objawy alarmowe:

• trudności z oddychaniem, duszność lub ból w klatce piersiowej,

• zaburzenia świadomości,

• problemy z poruszaniem rękami lub chodzeniem,

• znacząco zmniejszona ilość oddawanego moczu lub jego brak, brak łez podczas płaczu, zawroty głowy lub omdlenia, niskie ciśnienie krwi,

• bardzo wysoka gorączka (powyżej 40°C),

• pojawienie się krwistych lub sinych plamek na skórze, sinienie warg, skóry wokół ust, na czubku nosa lub palcach,

• krwioplucie lub różowe zabarwienie śliny/plwociny.

Ponadto skonsultowanie się z lekarzem jest konieczne, jeśli wysoka gorączka i inne niepokojące objawy trwają dłużej niż 3 dni, gorączka wraca po okresie lepszego samopoczucia lub stan zdrowia pacjenta uległ widocznemu pogorszeniu.

Jakie leki na grypę dostępne są wyłącznie na receptę?

Na rynku medycznym pojawiły się specyficzne leki przeciw wirusom grypy, do których należą:

1. Inhibitory neuraminidazy: oseltamiwir, zanamiwir, peramiwir.

2. Inhibitor endonukleazy: marboksyl baloksawiru.

3. Inhibitory M2: amantadyna, rymantadyna.

Leki antywirusowe można otrzymać jedynie na podstawie recepty, a ich stosowanie jest ściśle określone dla konkretnych przypadków. Należą do nich m.in. ciężka, powikłana lub nasilająca się infekcja, a także grypa u osób należących do grupy zwiększonego ryzyka powikłań.

Czy antybiotyki są skuteczne w leczeniu grypy?

Należy podkreślić, że antybiotyki są skuteczne wyłącznie w przypadku infekcji bakteryjnych, a nie wirusowych. Grypa jest chorobą wywoływaną przez wirusy, więc antybiotyki nie będą na nią działały.

Wykorzystywanie antybiotyków w leczeniu grypy nie tylko jest nieskuteczne, ale może również prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak rozwój oporności na antybiotyki.

Jakie są najczęstsze powikłania grypy?

Grypa jest chorobą infekcyjną, charakteryzującą się gwałtownym przebiegiem oraz ryzykiem wystąpienia poważnych powikłań.

Do powikłań zakażenia wirusami grypy należą:

• zapalenie płuc;

• angina paciorkowcowa;

• zaostrzenie choroby przewlekłej;

• rzadko ciężkie stany: zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie mózgu, zespół Guillaina i Barrégo, zapalenie mięśnia sercowego, sepsa, niewydolność wielonarządowa.

Nie u wszystkich chorych na grypę dojdzie do rozwoju powikłań, jednak znane są czynniki ryzyka zwiększające prawdopodobieństwo ciężkiego przebiegu infekcji i późniejszych powikłań.

Obejmują one dzieci i osoby starsze, kobiety ciężarne, pacjentów otyłych oraz obciążonych chorobami, takimi jak astma, niewydolność serca, cukrzyca, niedobory odporności, choroby neurologiczne

W jaki sposób możemy uniknąć zachorowania na grypę?

Podstawową metodą profilaktyki zakażenia wirusem grypy jest szczepienie ochronne. Szczepionkę należy podawać corocznie, gdyż jej skład jest dostosowywany do obecnych w danym roku szczepów wirusa. Najlepszym momentem na zaszczepienie się jest początek sezonu grypowego, czyli wczesna jesień.

Zobacz także: Grypa i szczepionki na grypę (Vaxigrip Tetra, Influvac Tetra)

Inne sposoby zapobiegania grypie to odizolowywanie osób zakażonych, częste mycie rąk, używanie maseczek ochronnych, unikanie dużych skupisk ludzi w okresie wzmożonych infekcji, regularne wietrzenie pomieszczeń oraz zakrywanie ust podczas kichania i kaszlu.

Bibliografia

Interna Szczeklika 2020/21, Wydanie XII, wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2020

"Grypa - rodzaje, przyczyny, leki i powikłania", Medycyna Praktyczna, [online], [dostęp 18.12.2023], dostępny pod adresem:

https://www.mp.pl/pacjent/grypa/grypasezonowa/79643,grypa

"GRYPA- co warto wiedzieć?", Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Krotoszynie, [online], [dostęp 18.12.2023], dostępny pod adresem:

https://www.gov.pl/web/psse-krotoszyn/grypa--co-warto-wiedziec