Problemy żołądkowe - jakie preparaty działają przeciw wymiotom? Domowe i apteczne sposoby

Dyskomfort i wymioty - skąd się biorą?

Do wymiotów dochodzi wskutek pobudzenia ośrodka wymiotnego w rdzeniu przedłużonym lub strefy chemoreceptorowej w dnie komory IV. Odpowiedź tę mogą powodować:

• przyczyny fizjologiczne - ciąża, bodźce smakowe;

• leki - cytostatyki np. cisplatyna, antybiotyki stosowane bez probiotyku mogą prowadzić do podrażnienia błony śluzowej żołądka;

• toksyny - np. alkohol,

• choroby ośrodkowego układu nerwowego np. migrena, guz rzekomy mózgu;

• choroby psychiczne - jadłowstręt psychiczny, bulimia;

• choroby błędnika - zapalenia, nowotwory, choroba lokomocyjna;

• choroby przewodu pokarmowego i otrzewnej - zatrucie pokarmowe, choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, zapalenie wyrostka robaczkowego;

• choroby dróg żółciowych - kolka żółciowa;

• choroby wątroby - zapalenie, marskość, niewydolność;

• choroby trzustki - ostre zapalenie, nowotwory;

• choroby układu moczowego - kolka nerkowa, odmiedniczkowe zapalenie nerek;

• choroby gruczołów wewnątrzwydzielniczych - przełom nadnerczowy, przełom tarczycowy, hiperwitaminoza A lub D;

• inne - niewydolność serca, przewlekłe głodzenie.

Jakie są konsekwencje długotrwałych wymiotów?

Długotrwałe wymioty zaburzają pracę układu pokarmowego i mogą wpływać destrukcyjnie na organizm, powodując:

• odwodnienie - skutkuje m.in. obniżeniem ciśnienia i zaparciami;

• zaburzenie gospodarki elektrolitowej - hipokaliemia i hipochloremia, zasadowica metaboliczna;

• zachłyśnięcie i zachłystowe zapalenia płuc;

• pęknięcie ściany przełyku (zespół Boerhaavego);

• linijne pęknięcie błony śluzowej w rejonie połączenia żołądkowo-przełykowego (zespół Mallory’ego i Weissa);

• niedożywienie;

• ból w nadbrzuszu;

• podrażnienia jamy ustnej;

• niszczenie szkliwa zębów.

Domowe sposoby na wymioty

Powtarzające się wymioty mogą bardzo szybko doprowadzić do odwodnienia organizmu i zaburzenia gospodarki elektrolitowej. Domowe sposoby i produkty, które mogą w dużej mierze ułatwić przyjmowanie płynów podczas nudności i braku apetytu to m.in.:

• picie niegazowanej wody najlepiej z dodatkiem elektrolitów (płyny należy przyjmować często, lecz w małych ilościach);

• napar lub sok z imbiru;

• zmiana diety na lekkostrawną;

• oddechowe ćwiczenia relaksacyjne;

• zioła w formie naparu np. mięta pieprzowa, rumianek, szałwia (pobudza wydzielanie soku żołądkowego, ułatwiając przyswajanie pokarmów).

Najczęściej stosowane preparaty na wymioty dostępne w aptece

Jeśli wymioty nie ustępują, należy udać się do lekarza pierwszego kontaktu, który ustali przyczynę dolegliwości i włączy odpowiednie leczenie. Do najczęściej stosowanych preparatów dostępnych w aptece należą: leki przeciwhistaminowe I generacji, pochodne fenotiazyny, haloperydol, leki prokinetyczne, glikokortykosteroidy, antagoniści receptora serotoninowego 5-HT3 oraz antagoniści receptora NK1.

Leki przeciwhistaminowe I generacji

• Dimenhydrynat - np. Aviomarin- stosowany profilaktycznie w przypadku podejrzenia choroby lokomocyjnej - 50-100 mg 30 minut przed podróżą, w razie konieczności dawkę można powtórzyć maks. 400 mg/d;

• prometazyna - np. Polfergan - w przypadku choroby lokomocyjnej przyjąć 25 mg na noc przed podróżą, w razie konieczności powtórzyć po około 6 godzinach.

Pochodne fenotiazyny

• Chloropromazyna - np. Fenactil - jeśli inne leki są nieskuteczne, 10-25 mg co około 5 godzin, u osób w wieku podeszłym stosować 1/2 lub 1/3 dawki, wyłącznie pod ścisłą kontrolą lekarza;

• tietylperazyna - np. Torecan - leczenie wymiotów o różnej etiologii, 6,5 mg 1-3 razy dziennie.

Haloperydol

• Haloperidol WZW - neuroleptyk działający silnie przeciwwymiotnie i uspokajająco, najczęściej stosowany w celu zapobiegania wymiotom pooperacyjnym.

Leki prokinetyczne

• Metoklopramid - np. Metoclopramidum Polpharma - stosowany w profilaktyce wymiotów i nudności wywołanych chemioterapią, maksymalny czas stosowania leku to 5 dni,

• itopryd - np. Prokit - zaburzenia czynności i opieka paliatywna, 25- 50 mg 3 razy dziennie.

Antagoniści receptora serotoninowego 5-HT3

• Ondansetron - np. Zofran - stosowany w profilaktyce wymiotów i nudności wywołanych chemioterapią oraz w leczeniu paliatywnym.

Glikokortykosteroidy

• Np. deksametazon - np. Dexaven - w przypadku wymiotów związanych ze zwiększonym ciśnieniem wewnątrzczaszkowym lub obrzękiem guza powodującym niedrożność jelit.

Antagoniści receptora NK1

• Aprepitant - np. Aprepitant Accord - w profilaktyce opóźnionych nudności związanych z chemioterapią.

Choroba refluksowa przełyku. Jak się objawia i jakie są sygnały alarmowe?

Choroba refluksowa przełyku to stan, w wyniku którego dochodzi do zarzucania treści pokarmowej bogatej w kwas solny z żołądka na ściany przełyku. Objawy to m.in. zgaga, uczucie pieczenia w klatce piersiowej, odbijanie.

Do objawów alarmowych, które niezwłocznie wymagają konsultacji z lekarzem:

• zaburzenia połykania,

• ból podczas połykania,

• niezamierzona utrata masy ciała,

• ból brzucha wybudzający ze snu,

• wymioty lub krwawienie z przełyku.

Zwykła biegunka czy zespół jelita drażliwego?

Zespół jelita drażliwego to przewlekła choroba jelit (jelita cienkiego i jelita grubego) o nieznanym podłożu. Do objawów choroby należą m.in.: zaburzenia rytmu wypróżnień (biegunki, zaparcia), bóle brzucha, uczucie pełności, wzdęcia, a także ogólne osłabienie. Lekami stosowanymi w leczeniu zespołu jelita drażliwego są trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne np. amitryptylina oraz leki wykazujące działanie rozkurczające na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego. Oprócz leczenia farmakologicznego chory powinien rozważyć modyfikację stylu życia oraz zmienić nawyki żywieniowe.

Nieodpowiednie nawyki żywieniowe a problemy gastryczne

Nieodpowiednia dieta i nawyki żywieniowe mają ogromny wpływ na układ trawienny. W trosce o dobre samopoczucie, a także łagodzenie dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego, warto wprowadzić w życie kilka reguł:

• przyjmować posiłki regularnie;

• jeść często, lecz w małych porcjach;

• wybierać pełnowartościowe produkty;

• zamiast gazowanych słodkich napojów wybierać ziołowe napary, które wspomagają trawienie;

• dbać o prawidłowe nawodnienie, pijąc około 2 litrów wody dziennie,

• stosować probiotyki np. Enterol, Vivomixx;

• nie głodzić się i nie pomijać posiłków.

Bibliografia

Serwis MP, [online] [dostęp 27.01.2024] dostępny w internecie:

https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.I.1.22.

Serwis MP, [online] [dostęp 27.01.2024] dostępny w internecie:

https://www.mp.pl/pacjent/objawy/134362,nudnosci-i-wymioty

Ways to treat vomiting at home

https://www.medicalnewstoday.com/articles/318851#What-causes-nausea-and-vomiting?

Serwis podyplomie, [online] [dostęp 27.01.2024] dostępny w internecie:

https://podyplomie.pl/medycyna/16197,leki-przeciwwymiotne

Serwis MP, [online] [dostęp 28.01.2024] dostępny w internecie:

https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/choroby/przelyk/50731,choroba-refluksowa-przelyku-refluks-przyczyny-objawy-i-leczenie

Serwis MP, [online] [dostęp 28.01.2024] dostępny w internecie:

https://www.mp.pl/zespol-jelita-drazliwego

Portal Medistore

https://www.medistore.com.pl/a/zdrowie/zdrowe-nawyki

Probiotyki — implikacje w praktyce lekarza rodzinnego

https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=&ved=2ahUKEwj2wO6rsIWEAxVj_bsIHdmzD0YQFnoECCsQAQ&url=https%3A%2F%2Fjournals.viamedica.pl%2Fforum_medycyny_rodzinnej%2Farticle%2Fdownload%2F61602%2F46758&usg=AOvVaw0Kn2Q35F_yGDFo5pn6oCTa&opi=89978449