Opublikowano 27.03.2024
Autor Redakcja Erecept.pl
Ból nosa to częsta dolegliwość, która może być powodowana między innymi przez stan zapalny błony śluzowej oraz zatok, uraz czy skrzywioną przegrodę nosową. Tej dolegliwości towarzyszą nierzadko bóle głowy oraz katar spowodowany nadmierną produkcją wydzieliny, które znacząco pogarszają codzienne funkcjonowanie i obniżają jakość życia.
W budowie anatomicznej wyróżnić można nos zewnętrzny zbudowany z chrząstek oraz kości, na który składa się grzbiet, nasada oraz wierzchołek nosa.
Do jamy nosowej (nosa wewnętrznego) prowadzą nozdrza przednie, czyli symetryczne otwory potocznie nazywane "dziurkami", natomiast z tylnej strony ograniczają ją nozdrza tylne, które przechodzą w nosową część gardła. Jama nosowa jest otoczona przez przestrzenie wypełnione powietrzem zwane zatokami.
Przegroda nosowa, która dzieli jamę nosową na dwa kompartmenty, składa się z części kostnej, błoniastej oraz chrzęstnej i pokryta jest błoną śluzową, którą wyściela nabłonek migawkowy. Boczną ścianę jamy nosowej stanowią małżowiny nosowe, zwiększające powierzchnię błony śluzowej nosa odpowiedzialnej za ogrzewanie, oczyszczanie i nawilżanie powietrza.
Leki na potencje, leki stałe, antykoncepcja stała, przedłużenie terapii w chorobach przewlekłych.
Czas realizacji do 1 godziny roboczej*
Tabletka 'po', tabletka dzień po, tabletka do 72h, pigułka po.
Czas realizacji do 1 godziny roboczej*
Do przyczyn strukturalnych zaliczamy:
uraz,
skrzywiona przegroda nosowa,
przerost małżowin nosowych,
obecność ciała obcego w nosie,
przerost migdałka gardłowego,
polipy nosa,
wrodzone np. rozszczepy podniebienia, guzy, torbiele,
nowotwory.
Wśród procesów zapalnych można wyróżnić:
zapalenie zatok (przewlekłe lub ostre zapalenie zatok przynosowych, wirusowe, bakteryjne, grzybicze zapalenie zatok),
zapalenie błony śluzowej nosa,
alergiczny nieżyt nosa,
procesy zapalne związane z chorobami ogólnoustrojowymi np. ziarniniakowatość z zapaleniem naczyń.
Zatoki przynosowe to przestrzenie powietrzne zlokalizowane wewnątrz kości czaszki. Zatoki spełniają szereg różnych funkcji m.in. nawilżanie i ogrzewanie wdychanego powietrza, wyrównywanie ciśnień podczas oddychania, ochrona mózgu przed urazami.
W przypadku infekcji mówimy o zapaleniu zatok szczękowych, zapaleniu zatok sitowych, zapaleniu zatoki czołowej oraz zapaleniu zatoki klinowej. Dochodzi do niego najczęściej w trakcie infekcji wirusowej, gdy ich drożność jest ograniczona przez obrzęk błony śluzowej nosa.
Do najczęstszych objawów zapalenia zatok należą:
ból głowy,
przekrwienie oczu,
spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła,
katar,
uczucie ucisku,
podwyższona temperatura ciała - podczas zapalenia zatok o etiologii bakteryjnej lub wirusowej (w bakteryjnej >38 stopni),
upośledzenie węchu,
ból uszu i zatkanie uszu,
ból zębów,
złe samopoczucie,
ból gardła.
W przypadku wystąpienia bólu nosa warto zwrócić się do lekarza pierwszego kontaktu, który wystawi skierowanie do laryngologa. W razie ostrego urazu, pacjent powinien udać się do szpitalnego oddziału ratunkowego.
Wśród badań, które można wykonać wyróżniamy:
badanie endoskopowe jamy nosa - obecnie najlepszy sposób na ocenę jamy nosowej, ponieważ w odróżnieniu od rynoskopii (wziernikowania nosa) umożliwia ocenę zatok obocznych nosa i sitowia;
zdjęcie rentgenowskie - RTG zatok jest wykonywane najczęściej celem potwierdzenia lub wykluczenia złamania oraz podczas poszukiwania ciała obcego;
tomografia komputerowa - stosowana w celu zobrazowania struktur kostnych oraz zatok;
rezonans magnetyczny - używany podczas diagnostyki chorób nowotworowych lub w przypadku wątpliwości diagnostycznych.
W początkowym okresie choroby pacjenci bardzo często sięgają po domowe sposoby łagodzące stan zapalny. Nie wszystkie z nich są jednak skuteczne oraz bezpieczne. Do sprawdzonych metod leczenia zapalenia zatok w sposób objawowy należą:
płukanie nosa płynem na bazie roztworu soli fizjologicznej lub dostępnym w aptece preparatem do płukania zatok;
niesteroidowe leki przeciwzapalne - w przypadku dolegliwości bólowych np. ibuprofen;
dostępne bez recepty preparaty zawierające leki przeciwhistaminowe, lek obkurczający naczynia błony śluzowej nosa oraz paracetamol lub niesteroidowy lek przeciwzapalny;
stosowanie inhalacji (do urządzenia można dodać kilka kropel olejku eterycznego o działaniu aseptycznym np. olejek eukaliptusowy);
dbanie o prawidłowe nawilżenie powietrza w mieszkaniu (w sezonie grzewczym błona śluzowa jest szczególnie narażona na działanie suchego powietrza - mówimy wówczas o tzw. suchym zapaleniu);
odpowiednie nawodnienie organizmu - pozwala rozrzedzić zalegającą wydzielinę.
W przypadku przedłużającego się zapalenia zatok przynosowych lub gdy objawy nasilają się, należy skonsultować się z lekarzem prowadzącym, który ustali podłoże infekcji i zleci dalsze leczenie.
Zobacz też: Sposoby na zatkane zatoki – domowe i apteczne patenty
Nieleczone ostre lub nawracające zapalenie zatok może prowadzić do poważnych powikłań w postaci zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, ropnia mózgu czy zaburzenia ostrości wzroku, dlatego, jeśli nie ustępuje, niezbędna jest konsultacja lekarska.
Lekarz pierwszego kontaktu ocenia stan pacjenta na podstawie wywiadu i badań. W przypadku podejrzenia infekcji bakteryjnej lekarz może zlecić nakłucie zatoki i wykonanie badania mikrobiologicznego (posiewu), który pozwala na dobranie antybiotykoterapii celowanej.
Ostre bakteryjne zapalenie zatok stanowi niewielki odsetek zapaleń zatok, dlatego stosowanie antybiotyków jest rzadkością. Znacznie częstsza jest etiologia wirusowa, która zazwyczaj opiera się na leczeniu objawowym, natomiast jeśli zapalenie utrzymuje się nieprzerwanie powyżej 12 tygodni, mówimy wtedy o przewlekłym zapaleniu zatok przynosowych.
W przypadku przewlekłego zapalenia, w leczeniu stosuje się glikokortykosteroidy, płukanie zatok, antybiotykoterapię, a nawet leczenie biologiczne.
Zobacz też: Antybiotyk na zatoki - leczenie bakteryjnego zapalenia zatok
Jeśli mamy do czynienia z bólem nosa wywołanym przyczyną strukturalną - przerostem małżowin nosowych, migdałka, polipami nosa, skrzywieniem przegrody nosowej, należy udać się do laryngologa, który (po wykonaniu badań) podejmie decyzję dotyczącą leczenia operacyjnego.
Jeśli podłożem dolegliwości jest wada wrodzona - rozszczep nosa lub podniebienia, należy skonsultować się z chirurgiem szczękowo-twarzowym lub chirurgiem plastycznym.
Krople obkurczające naczynia błony śluzowej nosa na pozór mogą wydawać się najskuteczniejszą metodą leczenia, ponieważ niemal natychmiastowo łagodzą objawy niedrożności.
Preparaty te są łatwo dostępne i dobrze reklamowane, dlatego wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że stosowanie tych środków dłużej niż 5-7 dni może prowadzić do uzależnienia i poważnych konsekwencji zdrowotnych. Osoba uzależniona od preparatu zawierającego ksylometazolinę lub oxymetazolinę nie jest w stanie oddychać przez nos, jeśli nie zaaplikuje kropli.
Błona śluzowa osoby uzależnionej jest przesuszona i bardziej podatna na infekcje, z czasem może pojawić się krwawienie i zanikanie błony śluzowej nosa. Dalszym następstwem nadużywania preparatów jest odsłonięcie chrząstki, a następnie perforacja.
Zobacz także: Ksylometazolina - właściwości, zastosowanie, skutki uboczne
Utknięcie ciała obcego w nosie to częsty problem, który dotyczy w szczególności małych dzieci. Zalegające ciało obce powinno zostać niezwłocznie usunięte, ponieważ może przemieścić się do dróg oddechowych, stanowiąc niebezpieczeństwo dla zdrowia i życia.
Pierwszymi objawami, które możemy dostrzec u dziecka to kichanie, łzawienie, niedrożność nosa po stronie przeszkody, któremu może towarzyszyć niepokój. W takiej sytuacji pod żadnym pozorem nie należy usuwać utkniętego przedmiotu samodzielnie, tylko jak najszybciej udać się do lekarza.
Lekarz na podstawie wywiadu i z wykorzystaniem specjalistycznych narzędzi wykona badanie diagnostyczne, które pozwoli określić dokładną lokalizację i charakter ciała obcego.
Klasycznym badaniem diagnostycznym wykonywanym w gabinecie lekarskim będzie rynoskopia przednia, czyli oglądanie nosa przez wziernik z użyciem lampy czołowej. Odbywa się w znieczuleniu miejscowym bądź ogólnym, w zależności od wieku i możliwości współpracy pacjenta.
Inne badania, które mogą okazać się pomocne w diagnostyce to badanie endoskopowe oraz wykonanie zdjęcia rentgenowskiego (to drugie szczególnie przydatne, jeśli podejrzewamy, że poszukiwany przedmiot jest wykonany np. z metalu). Jeżeli przeszkoda jest zlokalizowana głębiej niezbędne może się okazać wykonanie rynotomii, czyli otwarcia nosa z dostępu zewnętrznego.
To nie jest porada medyczna, nie zastąpi ci konsultacji lekarskiej. Serwis erecept.pl oferuje konsultacje medyczne.
Serwis MP, [online] [dostęp 08.01.2024] dostępny w internecie:
https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/lista/78367,zatkany-nos-u-dziecka
Serwis MP, [online] [dostęp 08.01.2024] dostępny w internecie:
https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/choroby/choroby-nosa-i-zatok/179617,zapalenie-zatok-przynosowych
Serwis MP, [online] [dostęp 08.01.2024] dostępny w internecie:
https://www.mp.pl/pacjent/badania_zabiegi/111191,diagnostyka-nosa-i-zatok-przynosowych
Serwis MP, [online] [dostęp 09.01.2024] dostępny w internecie:
https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/inne-zagadnienia/181640,ciala-obce-w-nosie-uchu-gardle-krtani-pierwsza-pomoc-i-postepowanie-na-sor-i-w-szpitalu
Czy krople do nosa mogą uzależnić?
https://drlaryngolog.pl/kompendium/czy-krople-do-nosa-moga-uzaleznic/
Na podstawie danych naukowych szacuje się, że nawet 16% ludzi na świecie boryka się z bólem głowy każdego dnia. Ból z tyłu głowy może być objawem poważnej choroby, dlatego w przypadku wystąpienia niepokojących objawów, należy skonsultować się lekarzem, który (w oparciu o wywiad i badania diagnostyczne) ustali jego przyczynę.
Artykuł
Ból głowy to jedna z najczęstszych dolegliwości somatycznych, z którą borykają się pacjenci w dzisiejszych czasach. Często sprawia on chorym duży dyskomfort poprzez przez swój niejednokrotnie dokuczliwy, silny i przewlekły charakter.Ważne jest zatem, aby być w stanie go odpowiednio diagnozować i leczyć.
Artykuł
Większość kobiet doświadcza skurczowego bólu w okolicy podbrzusza w trakcie miesiączki. Zdarza się jednak, że dolegliwości są tak silne, że wpływają na codzienne funkcjonowanie oraz jakość życia. Bolesnemu miesiączkowaniu mogą towarzyszyć również inne objawy, takie jak wymioty, biegunka czy bóle głowy. Warto wówczas udać się do lekarza i próbować odnaleźć przyczynę tych problemów, ponieważ w niektórych przypadkach konieczne może być włączenie odpowiedniego leczenia.
Artykuł