Depresja i zaburzenia lękowe e-recepta online

Depresja: Rodzaje objawy, przyczyny, leczenie

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) depresja dotyka około 280 milionów osób na całym świecie, a liczba ta stale rośnie. Charakteryzuje się głębokim, długotrwałym uczuciem smutku, brakiem zainteresowania życiem oraz utratą zdolności do cieszenia się codziennymi aktywnościami. Depresja należy do jednej z najczęściej występujących chorób, dlatego warto znać jej rodzaje, przyczyny, objawy oraz sposoby postępowania.

Co to jest depresja? Czym jest ciężka depresja?

Depresja to choroba psychiczna, charakteryzująca się między innymi obniżonym nastrojem, utratą zainteresowań i problemami z koncentracją. Na rozwój depresji ma wpływ wiele czynników - biologicznych, osobowościowych, genetycznych czy środowiskowych. W najczęściej przytaczanych hipotezach wspomina się o niedoborze neuroprzekaźników mózgowych – noradrenaliny, dopaminy oraz serotoniny.

Zaburzenia depresyjne mogą się również rozwinąć na podłożu chorób przewlekłych, zaburzeń hormonalnych czy wynikać z niedoboru witamin. Depresja to choroba, którą należy leczyć, gdyż objawy mogą mieć charakter nawracający lub przewlekły.

Ciężka depresja powinna być leczona przez psychiatrę, a w niektórych przypadkach pacjent może wymagać hospitalizacji. Standardowe leczenie obejmuje leki przeciwdepresyjne i psychoterapię, a w przypadku braku poprawy można zastosować metody takie jak elektrowstrząsy czy przezczaszkowa stymulacja magnetyczna. Depresja lekooporna jest diagnozowana, gdy objawy nie ustępują po zastosowaniu dwóch różnych leków przeciwdepresyjnych przez co najmniej 4 tygodnie.

@erecept.pl Depresja zabija 1 MLN osób rocznie! Nie bój się prosić o pomoc! Jeśli jesteś w kryzysie nie czekaj - doraźnie telefon zaufania (116 111), a długofalowo pomoc psychologa. Nie jesteś z tym sam🫶 #dzieńwalkizdepresją #depresja #depresjanastolatków #depresjatochoroba #erecept ♬ Epic Moment - Unay

Nieleczona depresja - objawy

Depresja to choroba przede wszystkim objawiająca się obniżonym nastrojem - przewlekłym poczuciem smutku, apatią, niemożnością cieszenia się życiem. Depresyjny nastrój trwa przez większość dnia i nawraca prawie codziennie przez co najmniej 2 tygodnie.

Towarzyszące objawy to m.in.:

• utrata zainteresowań;

• płacz;

• obniżona ilość energii, większe niż zazwyczaj zmęczenie;

• utrata wiary w siebie i zmniejszone poczucie własnej wartości;

• negatywne spojrzenie na przyszłość,

• myśli samobójcze;

• pogorszenie jakości snu;

• utrata apetytu, utrata wagi.

Silna depresja - objawy fizyczne

Depresja może wpływać na nasze ciało, powodując objawy fizyczne. Choroba może być odpowiedzialna za:

• zaburzenia seksualne, obniżone libido, utratę popędu i przyjemności seksualnej;

• liczne bóle;

• zaparcia, biegunki;

• nudności i wymioty;

• bóle głowy, mięśni;

• zanik miesiączki, rozregulowany cykl miesiączkowy;

• spadek odporności, większa podatność na infekcje;

• pogorszenie widzenia.

Depresja - rodzaje

Można wyróżnić wiele rodzajów depresji, które różnią się między sobą przyczyną, objawami, przebiegiem, czasem trwania czy potrzebami terapeutycznymi. Niektóre z nich to:

• depresja endogenna;

• depresja poporodowa;

• depresja lękowa;

• depresja dwubiegunowa;

• depresja maskowana (ukryta)

• depresja psychotyczna (paranoidalna);

• depresja sezonowa;

• depresja wysokofunkcjonująca;

• depresja reaktywna (egzogenna);

• depresja nerwicowa.

@erecept.pl Nie można lekceważyć depresji! Czujesz się źle i chcesz o tym porozmawiać? Wybierz jeden z numerów alarmowych przy stanach depresyjnych. #depresja #depresjanastolatków #chorobapsychiczna #erecept ♬ dźwięk oryginalny - Erecept.pl

Depresja u kobiet

Depresja u kobiet pojawia się z większą częstotliwością niż w przypadku mężczyzn. Wpływ na to zjawisko ma wiele czynników. Są to czynniki psychospołeczne, genetyczne, a przede wszystkim biologiczne. U kobiet dużą rolę odgrywa układ hormonalny, który ma ścisły związek z neuroprzekaźnikami mózgowymi. Kobiety mają zwiększone ryzyko rozwoju depresji w okresie ciąży czy po porodzie.

Depresja w ciąży

Według dostępnych statystyk nawet ok. 10-20% kobiet w ciąży może spełniać kryteria diagnostyczne zaburzeń depresyjnych. Objawy pojawiające się w trakcie ciąży zazwyczaj szczególnie nie różnią się od tych, które występują w typowym obrazie dla depresji. Mogą pojawiać się negatywne myśli powiązane z ciążą, obawy o dziecko, jego stan zdrowia i przebieg porodu.

Ciąża wiąże się z wieloma zmianami w organizmie kobiety oraz w jej codziennym życiu. Nadmierny stres i zmiany hormonalne mogą negatywnie wpływać na samopoczucie psychiczne ciężarnej. Zmieniająca się sylwetka i problemy skórne, takie jak trądzik, również mogą obniżać nastrój.

Nie każda kobieta w ciąży doświadczy objawów depresji, jednak osoby z wcześniejszymi zaburzeniami nastroju są bardziej narażone na ich nawrót. Depresja może także nasilić się u kobiet, które były już wcześniej chore, gdy zajdą w ciążę. Objawy umiarkowanej depresji, takie jak obniżony nastrój, problemy ze snem czy spadek libido, mogą być trudne do rozpoznania, ponieważ przypominają typowe objawy ciąży.

Depresja w III trymestrze ciąży

W III trymestrze ciąży ryzyko rozwoju depresji może być powiązane z obawami dotyczącymi samego porodu. Kobieta może niepokoić się przebiegiem porodu, ewentualnymi komplikacjami, stanem zdrowia dziecka, a także obowiązkami, które będzie musiała spełnić jako młoda mama.

Depresja poporodowa

Narodziny dziecka są zawsze dużym przeżyciem dla kobiety i rodziny. Po okresie ciąży w życiu młodej mamy pojawia się wiele nowych obowiązków, które mogą obciążać psychikę.

Depresja poporodowa rozwija się zazwyczaj w przeciągu kilku do kilkunastu tygodni po porodzie i dotyczy około 7–20% kobiet.

W swoim obrazie depresja poporodowa bardzo przypomina depresję kliniczną, jednak zostały wyróżnione pewne cechy charakterystyczne dla tej jednostki. Do niektórych z nich można zaliczyć:

• nawracające myśli młodej mamy, że z powodu swojej niekompetencji, braku doświadczenia, nieodpowiedzialności czy nieudolności nie jest w stanie optymalnie zaopiekować się dzieckiem, a nawet nieumyślnie może mu zaszkodzić;

• niestabilność emocjonalna, płaczliwość, smutek, zmęczenie, bezradność, domaganie się pomocy i podkreślanie swojej bezsilności, a także przekonanie o utracie swojej szeroko pojętej atrakcyjności;

• poczucie winy;

• poczucie samotności, bycia niezrozumianą;

• brak okazywania uczuć, a w szczególności miłości;

• poczucie, że własne dziecko sprawia dużo większe trudności niż inne dzieci.

Bardzo ważne jest, aby wspierać kobiety w okresie poporodowym, a w przypadku zauważenia u niej niepokojących objawów - warto zaproponować udanie się do odpowiednich specjalistów.

Depresja poporodowa - ile trwa?

Depresja poporodowa zwykle pojawia się po ok. 4 do 8 tygodni od porodu. Czas trwania tego zaburzenia szacuje się na około 6 miesięcy (pół roku).

Depresja poporodowa test

Edynburska Skala Depresji Poporodowej to badanie przesiewowe, które służy wstępnemu wykrywaniu depresji poporodowej. Pytania zawarte w teście dotyczą tygodnia poprzedzającego wykonanie testu.

Test składa się z 10 pytań. Na każde z nich możliwe jest wybranie jednej z czterech odpowiedzi, które są odpowiednio punktowane. Kobieta, która uzyska wynik 12, 13 lub więcej punktów powinna skorzystać z konsultacji psychologa, psychiatry lub lekarza innej specjalności ze względu na zwiększoną możliwość występowania u niej depresji poporodowej.

Przykładowe pytania oraz odpowiedzi:

1. Byłam zdolna do radości i dostrzegania radosnych stron życia (tak często jak zazwyczaj, trochę rzadziej niż zwykle, zdecydowanie rzadziej niż zwykle, zupełnie nie byłam zdolna do radości)

2. Bez istotnej przyczyny odczuwałam lęk i niepokoiłam się (zupełnie nie, raczej nie, czasami, tak, bardzo często

3. Czułam się samotna i nieszczęśliwa (tak, przez większość czasu, tak, dość często, niezbyt często, nie, wcale nie

Depresja poporodowa ICD-10

Zgodnie z klasyfikacją ICD-10 depresji poporodowej przydzielany jest zwykle kod F53 — zaburzenia psychiczne związane z połogiem, występujące w ciągu pierwszych 6 tygodni po porodzie.

W nowej klasyfikacji ICD-11 depresja poporodowa została ujęta w kategorii: zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania związane z ciążą, porodem i połogiem, nigdzie indziej niesklasyfikowane.

Depresja u mężczyzn

Depresja u mężczyzn jest najpewniej diagnozowana rzadziej niż występuje, z powodu kilku czynników. Mężczyźni często szukają przyczyny swoich objawów, takich jak przewlekły ból czy problemy trawienne, w chorobach fizycznych, co może utrudniać prawidłową diagnozę. Mają tendencję do umniejszania objawów psychicznych i niechętnie o nich rozmawiają, zarówno z bliskimi, jak i z lekarzami.

Strach przed oceną i stygmatyzacją, postrzeganie depresji jako oznaki słabości, oraz obawa przed utratą pracy mogą opóźniać diagnozę i leczenie. W leczeniu depresji najważniejsze są farmakoterapia i psychoterapia, a w ciężkich przypadkach stosuje się kombinacje leków lub elektrowstrząsy. Leczenie może być prowadzone ambulatoryjnie, choć czasem wymaga hospitalizacji.

Depresja w menopauzie

Menopauza to proces biologiczny, w którego przebiegu u kobiet w wieku ok. 45-50 lat dochodzi do obniżenia poziomu estrogenów, co wiąże się początkowo z nieregularnym występowaniem cyklów miesiączkowych, aż do ich ostatecznego zatrzymania.

W trakcie pojawiania się menopauzy występują również inne objawy, takie jak uderzenia gorąca, uczucie zmęczenia, osłabienie zdolności do koncentracji uwagi i zapamiętywania, zaburzenia snu, suchość w pochwie, trudności we współżyciu, osłabienie libido czy wysiłkowe nietrzymanie moczu. U niektórych kobiet może się również rozwinąć depresja.

Przyczyny depresji w menopauzie

Wpływ na wystąpienie zaburzeń depresyjnych w okresie menopauzalny mają wahania stężenie estrogenów, a także zmiany w obszarach życia rodzinnego, zawodowego i społecznego oraz postrzeganie własnego ciała i poczucia kobiecości. Menopauza może również sprzyjać zaostrzaniu się wcześniej rozpoznanej depresji.

Kobiety zmagające się z depresją w menopauzie często zgłaszają w pierwszej kolejności występowanie dolegliwości somatycznych (najczęściej bólowych i związanych z samą menopauzą). Często również pojawia się niepokój, rozdrażnienie, obniżony nastrój, zaburzenia lękowe, problemy ze snem czy apetytem.

Leczenie depresji w menopauzie

Leczenie powinno być prowadzone zarówno przez lekarza ginekologa, jak i psychiatrę. Zazwyczaj terapia obejmuje hormonalną terapię zastępczą (najczęściej są to preparaty zawierające estrogeny podawane doustnie, dopochwowo, przezskórnie lub domięśniowo), często w połączeniu z lekami przeciwdepresyjnymi (zwykle z grupy selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny SSRI).

Depresja endogenna

Depresja endogenna to rodzaj depresji, której przyczyny są głównie biologiczne lub genetyczne, nie wynikające z czynników zewnętrznych ani traumatycznych wydarzeń. Charakteryzuje się objawami depresji, takimi jak smutek, utrata zainteresowania, trudności w koncentracji, zmęczenie oraz zaburzenia snu i apetytu, bez wyraźnych wyzwalających okoliczności.

Współczesne klasyfikacje depresji, takie jak DSM-5 i ICD-10, nie używają już terminu "depresja endogenna" jako odrębnej kategorii diagnostycznej. Aktualnie, psychiatria koncentruje się na identyfikacji i leczeniu depresji na podstawie charakterystycznych objawów, ich nasilenia oraz uwzględniając zarówno czynniki biologiczne, jak i psychospołeczne.

Depresja lękowa

W niektórych przypadkach rozgraniczenie stanów depresyjnych i lękowych nie jest proste, ponieważ depresja i lęk bardzo często współwystępują ze sobą. Klasyfikacja ICD-10 wymienia przypadłość pod kodem F41.2 jako Zaburzenia depresyjne i lękowe mieszane. Depresja lękowa nazywana jest także depresją agitowaną lub depresją z pobudzeniem.

Zaburzenia depresyjno-lękowe występują niezwykle często w populacji. Szacuje się, że ponad 3/4 pacjentów z zaburzeniami lękowymi doświadcza również objawów depresyjnych.

Przyczyny i leczenie depresji lękowej

Przyczyny depresji lękowej nie zostały do końca poznane, sugeruje się wpływ wielu czynników, takich jak stres, osobowość, zaburzenia neurobiologiczne, czynniki środowiskowe czy genetyka.

W leczeniu depresji lękowej najczęściej łączy się farmakoterapię oraz psychoterapię. Depresja lękowa może wyraźnie wpływać na samopoczucie pacjenta, dlatego ważne jest, aby pacjent otrzymał odpowiednią pomoc jak najszybciej.

Depresja lękowa - objawy

Depresja lękowa objawia się przede wszystkim pierwotnymi objawami depresyjnymi z wysuwającymi się na pierwszym plan zaburzeniami lękowymi.

Lęk, w endogennym zespole depresyjnym, utrzymuje się zwykle przewlekle i przejawia się uczuciem napięcia, niepokoju, poczuciem niemożności odprężenia się i odpoczynku. Dodatkowo mogą pojawić się zaburzenia snu, poczucie bezwartościowości, nadwrażliwości, zmęczenie, płaczliwość, trudności z koncentracją, spowolnienie psychoruchowe.

Głęboka depresja lękowa

Głęboka depresja lękowa może poważnie uniemożliwiać choremu codzienne funkcjonowanie, sprawiając, że codzienne obowiązki są bardzo trudne lub niemożliwe do wykonania.

Choroba może objawiać się nadmiernym niepokojem, atakami paniki, którym towarzyszą fizyczne objawy takie jak kołatanie serca, duszności, zawroty głowy, zaburzeniami snu, problemami z koncentracją czy zmianami apetytu.

Ciągłe uczucie niepokoju u osób zmagającymi się z depresją lękową może prowadzić do myśli samobójczych, dlatego konieczne jest szybkie rozpoznanie depresji i włączenie odpowiedniego leczenia.

Depresja lękowa - objawy somatyczne

Zaburzenia lękowe cechują się objawami wynikającymi z aktywacji układu autonomicznego, co może się przejawiać objawami somatycznymi, takimi jak:

• kołatanie serca;

• drżenie;

• suchość w jamie ustnej;

• pocenie się;

• zaburzenia ze strony układu pokarmowego - biegunki, zaparcia, problemy z trawieniem, wzdęcia.

Do innych objawów somatycznych można zaliczyć:

• ból w klatce piersiowej, uczucie duszności;

• napięcie i ból mięśni;

• ból głowy, zawroty głowy;

• uderzenia gorąca.

Depresja dwubiegunowa

Depresja dwubiegunowa, często określana jako choroba afektywna dwubiegunowa (ChAD), to choroba o podłożu psychicznym, w której występują okresy manii, hipomanii oraz depresji.

Przebieg choroby jest zwykle zróżnicowany, zależny od indywidualnych predyspozycji pacjenta. Zazwyczaj pojawia się ona w młodym wieku, zwykle przed 35. rokiem życia. Przyczyny depresji dwubiegunowej nie są do końca poznane, jednak sugeruje się, że jest ona efektem interakcji elementów genetycznych, środowiskowych i neurobiologicznych.

Depresja dwubiegunowa - objawy

Objawy depresji dwubiegunowej zależne są od okresu, w którym znajduje się osoba.

Epizod depresji

W trakcie trwania epizodu depresji występuje obniżenie nastroju, chory odczuwa coraz mniejszą radość, ma mniej energii i motywacji. Mogą występować również takie objawy jak m.in.:

• problemy ze snem;

• zmęczenie;

• poczucie winy, przygnębienia, pustki;

• zmiany w apetycie.

Epizod depresyjny w przebiegu depresji dwubiegunowej może trwać przez okres kilku tygodni lub nawet kilku miesięcy. Zwykle po tym epizodzie dochodzi do okresu remisji, a następnie u chorego pojawia się epizod manii lub hipomanii.

Epizod manii

Epizod maniakalny przejawia się znacznie podwyższonym nastrojem - nadmiernym poczuciem radości, która nie jest dostosowana do sytuacji. U chorego można również dostrzec nadpobudliwość.

W epizodzie manii można również zaobserwować:

• stan nadmiernego szczęścia, który może również przerazić się w drażliwość, agresję;

• nastrój ekspansywny, charakteryzujący się dominacją, narzucaniem własnych planów i potrzeb;

• agresja słowna lub fizyczna;

• szybka i chaotyczna mowa, wypowiedzi mogą być niezrozumiałe, nielogiczne;

• brak krytyki wobec swoich objawów - pacjent twierdzi, że czuł się lepiej niż kiedykolwiek;

• zmniejszona potrzeba snu;

• podejmowanie przypadkowych kontaktów seksualnych;

• nadużywanie alkoholu lub substancji psychoaktywnych;

• nadmierne poczucie własnej wartości, zawyżona samoocena;

• poczucie wyostrzenia zmysłów;

• objawy wytwórcze pojawiające się w przebiegu ciężkiej manii.

Epizod hipomanii

W porównaniu do epizodu maniakalnego, odznacza się on występowaniem mniejszej liczby objawów i mniejszym ich nasileniem oraz krótszym czasem trwania. U chorego obserwuje się podwyższony nastrój i popęd psychomaniakalny, jednak występuje u niego możliwość kontroli swoich zachowań.

W trakcie hipomanii chory może podejmować wiele działań czy aktywności, na które wcześniej nie miał czasu lub siły. Często występują zaburzenia koncentracji i uwagi, natomiast nie pojawiają się objawy wytwórcze (np. halucynacje, urojenia).

Zobacz także: Jak leczyć depresję dwubiegunową? Czym jest ChAD?

Depresja maskowana (ukryta)

Depresja maskowana jest rodzajem depresji, który nie jest wyróżniany przez systemy klasyfikacyjne jako odrębny jej podtyp.

Określenie "maskowana" odnosi się do sytuacji, kiedy rzeczywisty problem, jakim jest depresja, ukrywa się za objawami sugerującymi inną chorobę.

Dla jej przebiegu charakterystyczne jest to, że objawy, takie jak obniżony nastrój, zmniejszona energia i brak radości z wcześniej przyjemnych czynności, są mniej nasilone lub w ogóle nie występują, natomiast dominują objawy, takie jak:

• zaburzenia snu;

• lęk o falującym przebiegu;

• różnego rodzaju dolegliwości somatyczne (np. ze strony przewodu pokarmowego w formie biegunek, zaparć, ból brzucha);

• natręctwa, obsesje, kompulsje;

• zespoły bólowe.

Depresja ukryta może być wstępem do pełnoobjawowej depresji lub etapem "zejściowym" - po ustąpieniu typowych objawów depresji. Postawienie diagnozy depresji maskowanej może stanowić wyzwanie dla lekarza, a w procesie diagnostycznym należy zawsze wykluczyć somatyczne podłoże zgłaszanych dolegliwości, a gdy do tego dojdzie - skuteczność włączonego leczenia przeciwdepresyjnego dowodzi trafności diagnozy.

Depresja wysokofunkcjonująca (uśmiechnięta depresja)

O depresji wysokofunkcjonującej mówimy, jeśli chorzy cierpiący na depresję, w otoczeniu innych kreują wizerunek uśmiechniętych, dobrze funkcjonujących osób. Osoby chore na "uśmiechniętą depresję" zwykle przejawiają typowe objawy depresji, jednocześnie starając się ukrywać i wypierać te objawy tak, aby były one niewidoczne dla innych.

Choć chorzy zwykle bardzo angażują się w pracę, biorą na siebie wiele obowiązków, a w życiu prywatnym mają dużo znajomych, udane związki, to w rzeczywistości walczą z ciężką chorobą. Do objawów można zaliczyć:

• uczucie pustki;

• pogorszenie nastroju;

• zmiana apetytu, spadek masy ciała;

• problemy ze snem;

• bóle psychosomatyczne;

• obniżenie libido;

• zmęczenie, rozdrażnienie.

@erecept.pl W związku z sytuacją, która pojawiła się w mediach, będziemy teraz publikować filmy z tematyką depresji. Będą one zwiększać świadomość tej choroby ponieważ jest bardzo wiele osób wśród nas, które się z nią zmagają. #depresja #depresjanastolatków #depresjatochoroba ♬ Epic Music(863502) - Draganov89

Depresja psychotyczna (paranoidalna)

Depresja psychotyczna to jedna z najcięższych odmian depresji. Choć brakuje dokładnych statystyk, szacuje się, że dotyczy ona od 15 do 20% osób z rozpoznaną depresją.

Urojenia i omamy w przebiegu tej odmiany depresji, różnią się od tych, które występują np. w schizofrenii. Chorzy w trakcie swoich objawów nie mają przekonań wyższościowych ani urojeń o treści religijnych. Do najczęstszych rodzajów urojeń w depresji psychotycznej zalicza się:

• urojenia winy, przestępstw;

• urojenia nihilistyczne;

• urojenia nadchodzącej katastrofy;

• urojenia bezwartościowości.

Do innych objawów można zaliczyć omamy słuchowe, wzrokowe lub dotykające innych zmysłów; węchu, dotyku lub smaku, osłupienie depresyjne, czyli znaczące spowolnienie psychoruchowe.

Leczenie depresji urojeniowej zależny od stanu pacjenta. W niektórych sytuacjach niezbędna jest hospitalizacja w celu ścisłego monitorowania pacjenta oraz ustalenia odpowiedniej terapii. Aby ustabilizować pacjenta, często stosuje się kombinacje leków przeciwdepresyjnych oraz przeciwpsychotycznych.

W szczególnie ciężkich przypadkach możliwe jest zastosowanie terapii elektrowstrząsami. Psychoterapia również odrywa ważna rolę w procesie leczenia.

Depresja lekooporna

Depresję lekooporną można rozpoznać, jeśli u pacjenta z zaburzeniami depresyjnymi nie wystąpiła odpowiedź na co najmniej 2 różne leki przeciwdepresyjne podawane w odpowiedniej dawce i przez odpowiedni czas.

Objawy depresji lekoopornej nie różnią się od objawów zaburzeń depresyjnych. Według niektórych badań sugeruje się, że kobiety, osoby starsze oraz osoby z niektórymi współistniejącymi chorobami i zaburzeniami psychicznymi mają większe predyspozycje do rozwinięcia depresji odpornej na leki.

Terapia depresji lekoopornej

Terapia depresji lekoopornej zwykle rozpoczyna się od optymalizacji stosowanej farmakoterapii, możliwe jest zwiększenie dawki lub zamiana leku na inny. W leczeniu ważna jest również psychoterapia. Alternatywną metodą jest również terapia elektrowstrząsowa, która stanowi w pełni bezpieczną metodę leczenia. Do innych, rzadziej stosowanych sposobów zalicza się stymulację nerwu błędnego, przezczaszkową stymulację magnetyczną oraz terapię esketaminą.

Depresja sezonowa

Depresja sezonowa jest rodzajem depresji, w której obserwuje się jej cykliczny przebieg. Oznacza to, że objawy depresyjne pojawiają się najczęściej u pacjenta późną jesienią lub wczesną zimą i trwają do wiosny, kiedy to dochodzi do poprawy nastroju. Może również zdarzyć się, że objawy choroby obserwuje się wiosną i latem, a w okresie jesienno-zimowym dochodzi do poprawy.

Za przyczynę występowania uznaje się sezonowe zmiany długości dnia i nocy oraz intensywności światła słonecznego. Na rozwój schorzenia mają również wpływ czynniki genetyczne i biologiczne.

Objawy depresji sezonowej

Objawy depresji sezonowej nie różnią się od typowych objawów występujących w zaburzeniach depresyjnych. Zaobserwowano, że w przebiegu depresji sezonowej w okresie jesień-zima (zimowa depresja) chorzy częściej przejawiają wycofanie społeczne oraz zwiększoną senność i apetyt, szczególnie na pokarmy słodkie, wysokowęglowodanowe, co prowadzi do zwiększenia masy ciała.

W niektórych przypadkach, choć zdecydowanie rzadziej, depresja może się również ujawniać w okresie wiosna-lato (depresja wiosenna).

Polecaną metodą leczenia depresji sezonowej jest fototerapia. Możliwe jest również zastosowanie psychoterapii (szczególnie polecaną jest ta w nurcie poznawczo-behawioralnym) oraz farmakoterapii.

Zobacz także: Depresja sezonowa - czemu się pojawia, jak wygląda i jak ją leczyć?

Depresja nerwicowa

Depresja nerwicowa (dystymia) to odmiana depresji, w której dodatkowo współwystępuje lęk. Jest to schorzenie afektywne, utrzymującego się obniżonego nastroju przez przynajmniej 2 lata. Choroba częściej dotyka kobiety.

Do przyczyn występowania tej choroby można zaliczyć czynniki genetyczne, środowiskowe, biologiczne oraz czynniki osobowościowe - depresja nerwicowa częściej dotyka osoby z niską samooceną, o nadmiernym samokrytycyzmie i z pesymistycznym postrzeganiem świata.

Objawy depresyjne nie są tak dominujące i głębokie jak w klasycznej depresji, jednak chory nie jest w stanie odczuwać szczęścia. Do najczęstszych objawów można zaliczyć:

• zmęczenie;

• obniżony nastrój;

• problemy z koncentracją;

• utrata zainteresowań;

• spadek motywacji;

• rozdrażnienie, płaczliwość;

• niska samoocena, poczucie własnej wartości;

• ciągłe zamartwianie się.

Leczenie powinno być ustalone indywidualnie w zależności od potrzeb pacjenta. Zaleca się psychoterapię poznawczo-behawioralną oraz farmakoterapię.

Depresja a nerwica

Depresja nawracająca

Depresja nawracająca charakteryzuje się występowaniem epizodów depresyjnych, pomiędzy którymi pojawiają się okresy remisji. Jeśli w przeciągu 6 miesięcy po zakończeniu leczenia epizodu depresji objawy nawrócą, można wtedy mówić o nawrocie choroby. Ryzyko nawrotu szacuje się na ok. 30-50%.

Przyczyny nawracającej depresji nie są jednoznaczne i ma na nią wpływ wiele czynników, takich jak m.in. predyspozycje genetyczne, nadmierny stres, nadużycie substancji psychoaktywnych, inne problemy zdrowotne, pogoda i pora roku.

Objawy depresji nawracającej

Objawy depresji nawracającej nie różnią się od tych, które mogą się pojawiać podczas pierwszego epizodu depresji. Zalicza się do nich takie symptomy jak zmęczenie, obniżenie nastroju, poczucie braku energii, zmiana apetytu, myśli samobójcze, symptomy bólowe.

Podstawą leczenia depresji nawracającej jest zazwyczaj farmakoterapia oraz psychoterapia.

Osoba, która doświadczyła choć jeden epizod depresji, jest narażona na nawrót choroby, dlatego ważne jest, aby pacjenci byli pod nadzorem lekarza oraz dbali o swoje samopoczucie i otrzymywali pomoc od innych.

Depresja lekka, umiarkowana i ciężka

Depresję, ze względu na natężenie możemy podzielić na zaburzenia depresyjne lekkie, umiarkowane i ciężkie. W klasyfikacji uwzględnia się objawy podstawowe, do których zalicza się obniżenie nastroju, utratę zainteresowań, obniżenie energii lub wzmożoną męczliwość, oraz szereg innych objawów dodatkowych m.in. problemy ze snem, myśli samobójcze, poczucie winy, problemy z apetytem, zaburzenia własnej wartości, zaburzenia popędu seksualnego, niepokój.

Depresja lekka

Depresję lekką diagnozuje się, jeżeli u pacjenta stwierdza się 2 objawy podstawowe oraz 2 dodatkowe utrzymujące się przynajmniej przez 2 tygodnie. Choroba może nieznacznie wpływać na rodzinne funkcjonowanie.

Depresja umiarkowana

O umiarkowanej depresji mówimy, jeśli u pacjenta występują 2 objawy podstawowe oraz co najmniej 3 dodatkowe, które utrzymują się przynajmniej 2 tygodnie. Objawy zazwyczaj są na tyle nasilone, że utrudniają choremu codzienne funkcjonowanie.

Depresja ciężka

Depresja ciężka jest diagnozowana u pacjentów, u których występują wszystkie objawy podstawowe oraz co najmniej 5 objawów dodatkowych. Depresja głęboka zwykle całkowicie wyklucza chorego z normalnego funkcjonowania, uniemożliwiając mu pracę oraz wykonywanie codziennych obowiązków.

Depresja reaktywna (egzogenna)

Depresja reaktywna (depresja egzogenna) jest odpowiedzią ludzkiej psychiki na bodziec zewnętrzny w postaci konkretnego wydarzenia lub traumy. Przyczyny zaburzenia mogą być różne, a wśród nich można wymienić:

• zwolnienie z pracy;

• problemy finansowe;

• problemy w związku, rozwód, rozstanie;

• zachorowanie na chorobę;

• śmierć bliskiej osoby;

• przemoc fizyczna;

• zmiana trybu życia np. przejście na emeryturę;

• wypadek samochodowy.

Najczęstszym objawem jest smutek i uczucie przygnębienia utrzymujący się przez okres dłuższy niż 2 tygodnie.

Leczenie depresji reaktywnej zwykle obejmuje terapię poznawczo-behawioralną. W niektórych przypadkach usunięcie czynników zewnętrznych, które spowodowały depresję, może spowodować samoistne ustąpienie objawów depresyjnych.

Depresja narcystyczna

Depresja narcystyczna to zaburzenie, w których objawy depresyjne współwystępują z narcystycznymi cechami osobowości. Można zaobserwować typowe objawy depresji, takie jak smutek, obniżony nastrój oraz jednoczesne nadmierne poczucie własnej wartości.

Depresja narcystyczna może sprawiać trudności diagnostyczne, gdyż często osoby dotknięte tym zaburzeniem przejawiają dość nietypowe objawy.

Depresja jednobiegunowa

Choroba afektywna jednobiegunowa to rodzaj schorzenia endogennego, należącego do grupy chorób afektywnych, które cechują się zaburzeniami nastroju, emocji oraz poziomu aktywności.

Chorobą afektywną jednobiegunową traktuje się jako nawracający epizod depresyjny.

Depresja atypowa

Depresja atypowa, znana również jako depresja z cechami atypowymi, dotyka 15-36% osób z diagnozowanymi zaburzeniami depresyjnymi. Charakterystyczne objawy to przejściowa poprawa nastroju w reakcji na pozytywne zdarzenia (reaktywność nastroju), zwiększony apetyt, nadmierna senność oraz wrażliwość na odrzucenie.

Osoby z depresją atypową powinny skonsultować się z lekarzem w celu diagnozy i odpowiedniego leczenia. Do objawów depresji atypowej zaliczamy:

• reaktywność nastroju – chwilowa poprawa humoru w odpowiedzi na pozytywne bodźce;
• zwiększony apetyt i/lub znaczny wzrost masy ciała;
• nadmierna senność (hipersomnia);
• uczucie ciężkości ciała;
• zwiększona wrażliwość na odrzucenie.

Inne symptomy obejmują: obniżony nastrój, poczucie smutku lub beznadziejności, utratę zainteresowania tym, co kiedyś dostarczało przyjemności, podatność na irytację lub frustrację oraz trudności z koncentracją i zapamiętywaniem.

Depresja ICD

Zaburzenia depresyjne są zespołem objawów określanych według międzynarodowej klasyfikacji ICD-10 jako „epizod depresyjny” (F32) lub „zaburzenia depresyjne nawracające” (F33).

Epizod depresyjny, znany potocznie jako depresja, to najczęstsza forma zaburzeń depresyjnych. Według Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób (ICD-10) diagnoza wymaga występowania objawów przez co najmniej 2 tygodnie, w tym dwóch z trzech objawów podstawowych (obniżony nastrój, utrata zainteresowań, zmniejszenie energii) oraz co najmniej dwóch z kryteriów dodatkowych (m.in. osłabienie koncentracji, niska samoocena, poczucie winy, myśli samobójcze).

Epizody depresyjne mogą współwystępować w innych zaburzeniach nastroju, takich jak choroba afektywna dwubiegunowa.

Depresja katatoniczna

Katatonia to zaburzenie aktywności ruchowej, a do podstawowych typów zalicza się zahamowanie lub pobudzenie ruchowe, którym może towarzyszyć mutyzm (czyli niemożność nawiązania kontaktu słownego z pacjentem), wycofanie z życia, odmowa jedzenia, objawy echowe (czyli powtarzanie słów lub ruchów innych osób), sztywność, zastyganie w dziwacznych pozach (pozostawanie w bezruchu, chory przybiera nienaturalną pozę i pozostaje w niej przez dłuższy czas).

Dawniej katatonia była głównie klasyfikowana jako objaw schizofrenii, aktualnie uznaje się, że zespół katatoniczny może występować w przebiegu różnych schorzeń.

Katatonia w przebiegu depresji jest traktowana jako stupor w przebiegu tej choroby. Objawy katatoniczne zaliczane są depresji psychotycznej (według klasyfikacji ICD-10 przypisuje się ją F.32.2, czyli ciężkiemu epizodowi depresji z objawami psychotycznymi).

Depresja sytuacyjna

Depresja sytuacyjna zazwyczaj rozwija się jako bezpośrednia odpowiedź na niepożądane zdarzenie. Najczęstszym przykładem jest utrata bliskiej osoby, może się ona również wiązać z rozpoznaniem choroby u siebie lub bliskiej osoby, separacją czy rozwodem, stresem związanym ze szkołą, miejscem pracy czy wydarzeniami życiowymi.

Ten rodzaj depresji często jest określany przez psychologów jako zaburzenie przystosowania ze względu na to, że pojawia się ona jako reakcja na określony i możliwy do zidentyfikowania stresor.

Podłoże depresji sytuacyjnej często wynika z połączenia wielu nagromadzonych stresujących wydarzeń, z którymi osoba nie jest w stanie sobie odpowiednio poradzić. Na jej rozwój mogą mieć również wpływ czynniki biologiczne czy genetyczne.

U chorych na depresję sytuacyjną można zaobserwować:

• poczucie lęku;

• ciągłe zamartwianie się;

• potrzeba izolacji;

• zaburzenia odczuwania przyjemności;

• poczucie przytłoczenia okolicznościami;

• ciągłe uczucie smutku;

• zaburzenia snu;

• zmiany wzorców życiowych.

Depresja sytuacyjna nie zawsze wymaga leczenia farmakologicznego czy psychoterapii. Zazwyczaj osoba cierpiąca musi poradzić sobie z bólem i zaakceptować swoje emocje. Według niektórych badań terapia metapoznawcza jest przydatna u pacjentów cierpiących na zaburzenia adaptacyjne. Tego typu podejście ma na celu pomóc w pracy nad dysfunkcyjnymi myślami.

Depresja dziedziczna

Współczesne rozumienie przyczyn depresji opiera się na modelu biopsychospołecznym, który analizuje czynniki biologiczne (w tym genetyczne i neuroprzekaźnikowe), psychologiczne oraz społeczno-kulturowe.

Zostały zidentyfikowane czynniki genetyczne, które mogą mieć wpływ na rozwój depresji. Można odziedziczyć mniejszą lub większa skłonność do reakcji depresyjnych, co również nie oznacza, że choroba się rozwinie.

Według niektórych badań krewni pierwszego stopnia osób cierpiących na depresję są od 2 do 5 razy bardziej podatni na wystąpienie omawianego zaburzenia nastroju niż ogół społeczeństwa.

Depresja - test

We wstępnej diagnostyce często bardzo pomocne jest zastosowanie dostępnych testów, które są jak narzędzia przesiewowe w postaci skali i kwestionariuszy. Do najpopularniejszych testów zalicza się:

• skala depresji Hamiltona,

• inwentarz depresji Becka,

• skala Montgomery-Åsberg,

• Kwestionariusz Zdrowia Pacjenta-9 (PHQ-9),

• Wskaźnik Dobrego Samopoczucia (WHO-5).

Test 9 pytań - depresja

PHQ-9 to standardowe narzędzie wykorzystywane do badań przesiewowych w kierunku rozpoznania depresji.

Test składa się z 9 pytań zasadniczych oraz 1 pytania dodatkowego. Pytania zasadnicze obejmują objawy depresji, które są zawarte w kryteriach diagnostycznych DSM-IV i DSM-V. Osoba badana zaznacza częstość występowania danego objawu w przeciągu ostatnich 2 tygodni. Wynik mieści się w zakresie od 0 do 27 - im wyższy wynik, tym większe ryzyko wystąpienia depresji i nasilenia choroby. Wynik poniżej 5 punktów oznacza brak depresji.

Według dostępnych danych, skuteczność testu ocenia się na ok. 88%

Kwestionariusz ZDROWIA PACJENTA-9 (PHQ-9) składa się z następujących podpunktów:

Jak często w ciągu ostatnich 2 tygodni dokuczały Panu/Pani następujące problemy? (możliwe odpowiedzi: Wcale nie dokuczały (0); Kilka dni (1); Więcej niż połowę dni (2); Niemal codziennie (3))

1. Niewielkie zainteresowanie lub odczuwanie przyjemności z wykonywania czynności?

2. Uczucie smutku, przygnębienia lub beznadziejności?

3. Kłopoty z zaśnięciem lub przerywany sen, albo zbyt długi sen?

4. Uczucie zmęczenia lub brak energii?

5. Brak apetytu lub przejadanie się?

6. Poczucie niezadowolenia z siebie — lub uczucie, że jest się do niczego, albo że zawiódł/zawiodła Pan/Pani siebie lub rodzinę?

7. Problemy ze skupieniem się na przykład przy czytaniu gazety lub oglądaniu telewizji?

8. Poruszanie się lub mówienie tak wolno, że inni mogliby to zauważyć? Albo wręcz przeciwnie — niemożność usiedzenia w miejscu lub podenerwowanie powodujące ruchliwość znacznie większą niż zwykle?

9. Myśli, że lepiej byłoby umrzeć, albo chęć zrobienia sobie jakiejś krzywdy?

   Jeżeli zaznaczył/-a Pan/Pani którekolwiek z problemów, jak bardzo utrudniły one Panu/Pani wykonywanie pracy, zajmowanie się domem lub relacje z innymi ludźmi? ( W ogóle nie utrudniły; trochę utrudniły; bardzo utrudniły; niezmiernie utrudniły)

Depresja - leczenie

Leczenie depresji powinno odbywać się pod okiem doświadczonych specjalistów i uwzględniać więcej niż jedno podejście. Terapia polega na zastosowaniu leków przeciwdepresyjnych lub psychoterapii (oraz obie formy jednocześnie), a także dostępnych innych niekonwencjonalnych metod leczenia.

Czy można leczyć depresję samodzielnie?

Leczenie depresji samodzielnie jest trudne, ale możliwe do pewnego stopnia. Podstawą leczenia depresji powinny być farmakoterapia i psychoterapia. Pacjent może jednak wprowadzić kilka nawyków, które mogą poprawić ogólne samopoczucie i pozytywnie wpłynąć na zdrowie psychiczne. Należą do nich: aktywność fizyczna, odpowiednie odżywianie, dbanie o właściwy rytm snu, unikanie używek oraz stresu.

Mimo że te działania mogą znacząco poprawić nastrój, nie powinny być jedyną metodą leczenia depresji. Depresja to poważna choroba, wymagająca specjalistycznej pomocy. Brak wsparcia farmakologicznego i psychoterapeutycznego może utrudnić, a nawet uniemożliwić proces wyleczenia.

Depresja - leki

Leczenie farmakologiczne powinno zostać ustalone po przeprowadzeniu odpowiedniego wywiadu lekarskiego, aby jak najlepiej dobrać substancję czynną oraz dawkę.

Dostępne leki stosowane w leczeniu depresji dzieli się ze względu na ich mechanizm działania. Do głównych grup leków możemy zaliczyć:

• selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) np. Asentra , Sertagen, Miravil;

• inhibitory wychwytu zwrotnego noradrenaliny i serotoniny (SNRI) np. Venlectine, Faxigen, Oriven;

• trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne (TLPD) np. Amitriptylinum VP, Doxepin Teva, Sympramol;

• inhibitory monoaminooksydazy (IMAO) np. Mobemid, Selgres, Ralago;

• leki o innych mechanizmach działania.

Neurovit - depresja. Czy lek można stosować w leczeniu depresji?

Neurovit to lek, który w swoim składzie posiada witaminy z grupy B - B1, B6 i B12, które pełnią wiele ważnych ról w organizmie człowieka, wspierając metabolizm, pomagając mu wytworzyć niezbędne substancje, takie jak neuroprzekaźniki i czerwone krwinki.

Preparat stosowany jest w leczeniu zaburzeń układu nerwowego spowodowanych niedoborem witamin z grupy B, a w szczególności w leczeniu schorzeń nerwów obwodowych różnego pochodzenia, takich jak polineuropatia, nerwoból czy zapalenie nerwów obwodowych.

Choć Neurovit wspiera pracę układu nerwowego, nie będzie on skuteczny w leczeniu depresji.

Neurovit jest lekiem dostępnym wyłącznie za okazaniem ważnej recepty.

Psylocybina a depresja

Psylocybina to substancja psychodysleptyczna pochodzenia naturalnego, która występuje w grzybach rodzaju Psilocybe.

Psychodysleptyki to substancje psychoaktywne, które mają silny wpływ na percepcję, nastrój oraz procesy poznawcze człowieka. Działanie psylocybiny opiera się również na pobudzaniu receptorów serotoninergicznych, co wywołuje wzrost stężenia serotoniny w mózgu oraz przyczynia się do intensyfikacji czynności sensomotorycznych i percepcyjnych. W większych dawkach substancja ta ma działanie halucynogenne.

Badanie kliniczne opublikowane w „Journal of the American Medical Association” (JAMA) ukazało, że pojedyncza dawka psylocybiny trwale poprawiła stan osób chorujących na depresję.

Psylocybina jest obiecującym podejściem w kierunku leczenia ciężkiej depresji, jednak dalej prowadzone są badania potwierdzające jej skuteczność.

Depresja u dzieci i młodzieży

Ilość zachorowań u dzieci i młodzieży na depresję zwiększa się z każdym rokiem, a niektóre dane sugerują, że rozpoznaje się ją nawet u 2% dzieci oraz 8% nastolatków.

Występująca depresja u dzieci i młodzieży jest chorobą, która utrudnia normalne funkcjonowanie oraz codzienne aktywności. Wymaga ona leczenia u specjalisty, gdyż może prowadzić do poważnych konsekwencji.

Na pojawienie się choroby w młodym wieku mają wpływ predyspozycje biologiczne, genetyczne, typ osobowości oraz otaczające środowisko.

Depresja anaklityczna (choroba sieroca niemowląt i noworodków)

Depresja anaklityczna, zwana także hospitalizmem lub chorobą sierocą, to rodzaj zaburzeń zachowania występujący u niemowląt i noworodków na skutek długotrwałej separacji od matki lub głównego opiekuna. Zaburzenie to rozwija się po około trzech miesiącach od momentu rozłąki.

Objawy depresji anaklitycznej obejmują zaburzenia snu, małą ruchliwość, utratę apetytu, spadek wagi, niepokój, smutek, płacz, zanik ssania, brak reakcji płaczu typowej dla tego okresu rozwojowego, wycofanie, odmowę interakcji z otoczeniem, objawy dyspepsji, zwiększoną podatność na choroby wieku dziecięcego oraz niekiedy epizody hipertermii.

Zobacz także: Depresja u dzieci - jak wygląda depresja u najmłodszych? Jak sobie z nią radzić?

Depresja u dzieci i młodzieży - objawy

Objawy depresji u dzieci i młodzieży zwykle są podobne do tych, które występują u dorosłych, choć czasem dzieci mogą mieć problem z opisywaniem swoich uczuć i emocji.

Do objawów można zaliczyć:

• uczucie rozdrażnienia;

• nagłe zmiany nastroju, często złość, nieprzyjazne nastawienie do otoczenia;

• apatyczne zachowanie;

• zaburzone odczuwanie radości, przyjemności;

• ograniczenie kontaktu z rówieśnikami;

• uczucie niepokoju;

• pesymistyczne myśli;

• objawy psychotyczne (urojenia i halucynacje).

Do mniej charakterystycznych objawów zalicza się:

• zaburzenia snu (bezsenność, nadmierna senność);

• zaburzenia łaknienia (brak apetytu lub zwiększony apetyt);

• problemy z koncentracją;

• buntowanie się;

• myśli samobójcze.

Leczenie depresji u dzieci i młodzieży powinno być złożone i obejmować metody farmakologiczne oraz niefarmakologiczne. Ważne jest zapewnienie dobrego środowiska, współpraca z rodzicami i nauczycielami.

Zobacz także: Depresja u nastolatków - jak wygląda i jak się ją leczy?

Depresja u seniorów

Depresja nie omija również osób starszych. Szacuje się, że choroba ta dotyka co trzeciego seniora w Polsce. Depresja starcza często może być mylona z innymi schorzeniami, występującymi w starszym wieku m.in. z demencją czy chorobą Alzheimera.

Przyczyny depresji są różne i można się doszukiwać komponenty biologicznej, środowiskowej, genetycznej oraz psychospołecznej. W zaawansowanym wieku osoby starsze borykają się również z innymi chorobami somatycznymi, które mogą zwiększać prawdopodobieństwo wystąpienia depresji. Za istotną rolę uważa się czynniki naczyniowe oraz zapalne.

Nagłe zmiany w życiu seniora, utrata bliskiej osoby, śmierć małżonka, niesprawność fizyczna, złość wynikająca z postępujących i zauważalnych zmian wywołanych starzeniem się organizmu mogą znacząco wpływać na samopoczucie seniora.

Objawy depresji u seniorów

Objawy depresji u seniorów mogą być mylone ze spadkiem normalnych funkcji poznawczych i zmniejszeniem sił w podeszłym wieku, co może stanowić wyzwanie dla lekarzy, aby postawić odpowiednią diagnozę. Do częstych objawów możemy zaliczyć:

• pogorszenie nastroju, uczucie smutku, przygnębienia;

• problemy ze snem, bezsenność, wczesne wybudzanie się;

• otępienie;

• apatia;

• brak zainteresowań;

• spowolnienie psychoruchowe;

• problem z koncentracją, pamięcią;

• dolegliwości bólowe.

W przypadku osób w podeszłym wieku istnieje duże ryzyko samobójstwa dokonanego. Według dostępnych danych próby samobójcze osób powyżej 75. roku życia 3 razy częściej kończą się śmiercią niż to ma miejsce w przypadku osób młodszych.

Terapia może obejmować psychoterapię oraz farmakoterapię. Warto zachęcać osoby starsze do aktywności fizycznej w miarę możliwości, spotkań z innymi osobami, angażowania się w zajęcia grupowe np. Uniwersytet Trzeciego Wieku. Nieleczona depresja u seniorów może prowadzić do poważnych konsekwencji, powodując pogłębianie się innych schorzeń, a także do prób samobójczych i śmierci.

Depresja organiczna - seniorzy

Organiczne zaburzenie psychiczne to termin używany do określenia zaburzeń funkcji psychicznych - spowodowanych różnego rodzaju zmianami organicznymi w ciele. Jedną z najczęstszych przyczyn zaburzeń organicznych są uszkodzenia mózgu lub rozmaite nieprawidłowości w jego funkcjonowaniu.

Organiczne zaburzenia psychiczne mogą mieć źródło w takich zaburzeniach jak m.in.:

• choroba Alzheimera,

• choroba Parkinsona,

• demencja, choroby otępienne,

• hiperkalcemia.

Depresja w pracy - wypalenie zawodowe

Depresja może znacząco wpływać na wydajność w pracy, zarówno z punktu widzenia pracownika, jak i pracodawcy. Objawy depresji, takie jak brak koncentracji, obniżona motywacja i problemy z pamięcią, mogą obniżać produktywność oraz jakość wykonywanej pracy. Utrudniają także podejmowanie decyzji, co jest szczególnie problematyczne na stanowiskach wymagających szybkich i skutecznych reakcji.

Wypalenie zawodowe, wynikające z chronicznego stresu w miejscu pracy, może prowadzić do depresji. Aby temu zapobiegać, ważne jest dbanie o równowagę między życiem zawodowym a prywatnym oraz wsparcie ze strony pracodawców. Obie kondycje, choć mają wspólne cechy, wymagają różnych metod leczenia. Profesjonalna diagnoza i leczenie są kluczowe zarówno dla wypalenia zawodowego, jak i depresji.

Depresja oddechowa

Depresja oddechowa to sytuacja, w której dochodzi do zmniejszenia częstości oddychania oraz spłycenia oddechów. Nie jest to zaburzenie psychiczne, a przyczyną wystąpienia depresji oddechowej może być przedawkowanie leków opioidowych, zatrucie alkoholem czy udar mózgu.

Niedotlenienie pojawiające się na skutek depresji oddechowej może powodować takie objawy jak silne uczucie duszności, niepokój, dezorientacja, omdlenia, zaburzenia równowagi czy zawroty głowy.

Bez zastosowania odpowiedniego leczenia, depresja oddechowa może doprowadzić do poważnych konsekwencji, a także śpiączki czy zgonu. Konieczna może się okazać tlenoterapia i zaintubowanie pacjenta wraz z zastosowaniem wentylacji mechanicznej. Jeśli przyczyną depresji oddechowej jest zatrucie lekami opioidowymi należy podać antidotum - naltrekson lub naloksen.

Depresja a dieta

Badania pokazują, że dieta ma istotny wpływ na rozwój chorób, w tym cukrzycy typu 2 i chorób sercowo-naczyniowych. W ostatnich latach naukowcy zwracają uwagę, że nawyki żywieniowe i niedobory składników odżywczych mogą wpływać na zdrowie psychiczne, w tym na zaburzenia depresyjne i lękowe.
Do kluczowych składników mineralnych, które mogą zmniejszać ryzyko depresji, należą:

• selen - niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania mózgu, działa antyutleniająco;
• magnez - jego niski poziom jest powiązany z depresją, suplementacja może zwiększyć skuteczność leczenia;
• cynk - wspomaga działanie leków stosowanych w depresji;
• żelazo - jego niedobór prowadzi do niedokrwistości, co obniża zdolności poznawcze i nastrój.

Bibliografia