Niedobory a depresja. Czy dieta może pomagać w trakcie leczenia depresji?
Wyniki badań sugerują, że odpowiednia dieta może wspomagać leczenie depresji, a niektóre niedobory witamin występują częściej u osób zmagających się z depresją. Jak wspomóc organizm w terapii depresji?
Kwasy tłuszczowe Omega-3 w kuracji depresji
Kwasy tłuszczowe Omega-3, obecne w tłustych rybach (np. łosoś, sardynki), ale też w nasionach chia czy oleju lnianym, biorą udział w budowie błon komórkowych neuronów.
Dostarczanie ich w diecie ma szczególne znaczenie w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego, a ponadto ma pozytywny wpływ na działanie układu immunologicznego.
Witaminy z grupy B
Kwas lewomefoliowy (aktywna forma kwasu foliowego) bierze udział w metabolizmie homocysteiny, której wysokie wartości są wiązane z depresją, ale również z demencją czy niedokrwienną chorobą serca.
Ponadto niektóre badania wskazują na związek między niedoborem folianów a depresją. Kwas foliowy jest zawarty w wątróbce, warzywach liściastych, jajkach, produktach pełnoziarnistych czy orzechach włoskich.
Choć według niektórych pacjentów suplementacja niacyny (witaminy B3) przynosi pozytywny skutek na ich dolegliwości, aktualnie nie ma dowodów na pozytywny wpływ tej witaminy na depresję. Wiadomo jednak, że jej niedobór może występować u osób z depresją czy cierpiących na zaburzenia lękowe.
Witamina B5 (kwas pantotenowy) ma znaczenie w metabolizmie składników odżywczych, ale także w wytwarzaniu czerwonych krwinek i hormonów nadnerczowych. Rzadko obserwuje się jej niedobór, natomiast może on występować u osób z objawami depresji.
Witamina B6 i B12, podobnie jak kwas foliowy, są niezbędne w procesie produkcji neuroprzekaźników, takich jak serotonina, dopamina czy GABA (kwas gammaaminomasłowy).
Witamina B12 jest obecna tylko w produktach pochodzenia zwierzęcego, np. mięsie czy jajkach. Starsze badania pokazują, że niedobór witaminy B12 może predysponować do rozwoju depresji, ale dane te są niepewne.
Witamina D3
Suplementacja witaminy D jest wskazana w naszej szerokości geograficznej w okresie jesienno-zimowym, a szczególne znaczenie może mieć dla osób cierpiących na depresję. Receptory dla tej witaminy odkryto w obszarach mózgu związanych z depresją, np. w korze przedczołowej, związanej z pamięcią roboczą oraz kontrolą impulsów.
Prawdopodobnie witamina D jest związana z produkcją neuroprzekaźników, a jej niedobory stwierdza się u osób z depresją. Niektóre badania sugerują, że niedobór witaminy D w ciągu ciąży zwiększa ryzyko pojawienia się depresji poporodowej.
Korzystny wpływ suplementacji witaminy D u pacjentów chorujących na depresję został zauważony w części badań, ale związek ten wymaga dalszych obserwacji. Jednocześnie inne prace dowodzą, że związek ten nie istnieje.
Zioła a leczenie depresji
Dziurawiec zwyczajny był w przeszłości często używany w kuracji depresji, dzięki swojemu działaniu jako promotor serotoniny, jednego z neuroprzekaźników.
Jednak należy pamiętać, że ziele dziurawca wchodzi w interakcje z wieloma lekami (w tym SSRI, inhibitorami zwrotnego wychwytu serotoniny, stosowanymi w leczeniu depresji), dlatego też jego użycie powinno być szczególnie przemyślane.
Różeniec górski (nazywany złotym korzeniem lub rhodiolą) ma zmniejszać aktywację osi podwzgórzowo-przysadkowo-nadnerczowej i dzięki temu redukować objawy depresji oraz polepszać odpowiedź na stres.
Szafran, choć znany przede wszystkim jako najdroższa przyprawa świata, może mieć także działanie przeciwdepresyjne, dzięki wpływaniu na zwiększenie ilości serotoniny w ośrodkowym układzie nerwowym.
Inne substancje wpływające na depresję
S-adenozylometionina (SAMe), naturalnie wytwarzana w organizmie człowieka, ma wpływ na syntezę hormonów oraz neuroprzekaźników, biorących udział w komunikacji komórek nerwowych, co ma znaczenie w prawidłowej pracy mózgu i całego układu nerwowego.
N-acetylocysteina również jest wytwarzana w naszych organizmach. Jako prekursor glutationu, przeciwutleniacza, pomaga w zwalczaniu stanu zapalnego i ma pozytywny wpływ na komunikację między neuronami.
Zgodnie z analizą pięciu badań, suplementacja cynku (w dawce 10-25 mg) może być korzystna dla pacjentów cierpiących na depresję i równolegle przyjmujących leki przeciwdepresyjne.
Należy pamiętać, że suplementy diety nie są objęte tak restrykcyjnymi regułami produkcji i wprowadzania na rynek jak leki. W związku z tym, ich dokładny skład i ilość substancji aktywnych może odbiegać od deklarowanej.
Ponadto dotychczasowe dane dotyczące stosowania suplementów w leczeniu depresji są dość ograniczone i ta tematyka wymaga dalszych badań.
