Glucophage 500 mg - Recepta online - e-Recepta z konsultacją | cena, dawkowanie, przeciwwskazania

Czym jest Glucophage 500 mg?

Glucophage 500 mg jest to preparat hipoglikemizujący należący do pochodnych biguanidów. Jego aktywnym składnikiem jest metformina, substancja stosowana jako lek pierwszego rzutu w terapii cukrzycy typu 2 i stanów przedcukrzycowych.

Tabletki powlekane Glucophage można stosować jako jedyną formę leczenia farmakologicznego lub w połączeniu z innymi doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi lub insuliną.

Mechanizm działania leku

Mechanizm działania produktu leczniczego Glucophage jest złożony.

Insulina to hormon peptydowy wytwarzany przez trzustkę, a jej głównym zadaniem jest ułatwienie transportu glukozy z krwi do tkanek, takich jak mięśnie i tkanka tłuszczowa, gdzie może być wykorzystana jako źródło energii.

W przypadku osób z cukrzycą, organizm nie wytwarza wystarczającej ilości insuliny lub nie jest w stanie z niej skutecznie skorzystać i dochodzi do wzrostu stężenia glukozy we krwi. Glucophage pomaga zmniejszyć stężenie glukozy we krwi do wartości jak najbardziej zbliżonych do prawidłowych.

Działanie przeciwcukrzycowe leku opiera się przede wszystkim na redukcji wytwarzania glukozy w wątrobie, zwiększeniu wychwytu obwodowego i tkankowego zużycia glukozy oraz hamowaniu jej wchłaniania.

Dodatkowo metformina zwiększa wrażliwość tkanek na insulinę (zwiększa transport glukozy do komórek przez transportery GLUT), ma korzystny wpływ na metabolizm lipidów - zmniejsza stężenie cholesterolu i trójglicerydów we krwi, zwiększa uwalnianie glukagonopodobnego peptydu 1 (GLP-1) oraz zmienia mikrobom jelitowy.

Metformana nie pobudza wydzielania insuliny, przez co nie powoduje hipoglikemii oraz przyrostu masy ciała.

Skład leku Glucophage 500 mg

Każda tabletka zawiera 500 mg chlorowodorku metforminy, co odpowiada 390 mg metforminy.

Do substancji pomocniczych zaliczamy: powidon K30, magnezu stearynian oraz hypromelozę.

Wskazania do stosowania leku

Preparat Glucophage jest wskazany w leczeniu cukrzycy typu 2, szczególnie u osób z nadwagą, gdy za pomocą ściśle przestrzeganej diety i ćwiczeń fizycznych nie udało się uzyskać prawidłowego stężenia glukozy we krwi.

U pacjentów dorosłych można go stosować w monoterapii lub w skojarzeniu z innymi doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi lub insuliną, a u dzieci powyżej 10 roku życia wyłącznie w monoterapii lub równolegle z insuliną.

Jak dawkować lek Glucophage 500 mg u dorosłych?

U dorosłych pacjentów z prawidłową czynnością nerek (GFR > 90 ml/min), w monoterapii lub w skojarzeniu z innymi doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi zalecana dawka metforminy chlorowodorku wynosi początkowo 500 mg lub 850 mg. Następnie po 10-15 dniach terapii należy dostosować dawkę na podstawie wartości glikemii.

Stopniowe zwiększanie dawki i przyjmowanie metforminy w 2 lub 3 dawkach na dobę może poprawić tolerancję leku w przewodzie pokarmowym oraz zapobiega wystąpieniu działań niepożądanych.

W celu uzyskania lepszej kontroli stężenia glukozy we krwi Glucophage może być stosowany w połączeniu z insuliną. Dawka początkowa leku pozostaje taka sama, natomiast dawkę insuliny ustala się na podstawie wartości glikemii.

Przed rozpoczęciem leczenia preparatem zawierającym metforminę, powinno się zbadać wartość GFR (wskaźnik filtracji kłębuszkowej) i powtarzać to badanie co najmniej raz w roku.

U pacjentów o podwyższonym ryzyku dalszego pogorszenia czynności nerek oraz u osób w podeszłym wieku regularna kontrola czynności nerek w trakcie leczenia metforminą powinna być przeprowadzana częściej, na przykład co 3-6 miesięcy. U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek należy rozważyć zmniejszenie dawki leku w zależności od wartości GFR.

Jak dawkować lek Glucophage 500 mg u dzieci?

Lek Glucophage może być stosowany u dzieci w wieku od 10 lat oraz u młodzieży zarówno w monoterapii, jak i w skojarzeniu z insuliną. Zalecany schemat dawkowania to 500 mg lub 850 mg chlorowodorku metforminy raz na dobę. Lek ten powinien być przyjmowany w trakcie lub po posiłku.

Po około 10 do 15 dniach konieczne jest dostosowanie dawki na podstawie wyników stężenia glukozy we krwi. Stopniowe zwiększanie dawki może pomóc w poprawie tolerancji leku w przewodzie pokarmowym.

Dawka maksymalna produktu Glucophage 500 mg

W przypadku prawidłowej czynności nerek, maksymalna zalecana dawka dobowa chlorowodorku metforminy wynosi 3 g w 3 dawkach podzielonych.

U dzieci maksymalna dawka chlorowodorku metforminy to 2 g na dobę, przyjmowana w 2 lub 3 dawkach.

Najczęstsze działania niepożądane

Lek może powodować działania niepożądane, które mają podobny charakter i nasilenie u dzieci jak w populacji osób dorosłych.

Na początku leczenia najczęstszymi skutkami ubocznymi preparatu są zaburzenia żołądkowo-jelitowe pod postacią nudności, wymiotów, biegunki, bólu brzucha i utraty apetytu, które w większości przypadków ustępują samoistnie.

Często w przebiegu stosowania leku pojawia się również niedobór witaminy B12 oraz zaburzenia smaku.

Rzadziej występujące działania niepożądane

Z mniejszą częstotliwością mogą wystąpić skutki uboczne tj.: kwasica mleczanowa, zaburzenia czynności wątroby, w tym zapalenie wątroby oraz reakcje skórne, takie jak rumień, świąd i pokrzywka. Zwykle wyżej wymienione objawy ustępują po odstawieniu metforminy.

Gdzie można zgłaszać działania niepożądane leku?

Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, pacjent powinien powiadomić o tym jak najszybciej wyspecjalizowany personel medyczny.

Informacje o ewentualnych działaniach ubocznych są przekazywane do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych.

Objawy przedawkowania leku

Przyjęcie dawki chlorowodorku metforminy do 85 g może spowodować wystąpienie kwasicy mleczanowej, co stanowi poważne zagrożenie dla życia lub zdrowia i wymaga hospitalizacji oraz specjalistycznego leczenia za pomocą hemodializy.

Nie odnotowano przypadków hipoglikemii po przedawkowaniu preparatu Glucophage.

Jakie są przeciwwskazania do stosowania leku Glucophage 500 mg?

Przeciwwskazaniem do przyjmowania leku Glucophage jest nadwrażliwość na jakąkolwiek substancję zawartą w preparacie.

Nie zaleca się także stosowania produktu leczniczego w przypadku występowania stanu przedśpiączkowego w cukrzycy, kwasicy metabolicznej (tj. kwasica mleczanowa lub cukrzycowa kwasica ketonowa), ostrej choroby niosącej ryzyko zaburzenia czynności nerek tj. odwodnienie, ciężkie zakażenia czy wstrząs oraz w przypadku ciężkiej niewydolności nerek (GFR poniżej 30 ml/min).

Zażywanie preparatu Glucophage jest zabronione w przypadku obecności chorób współistniejących, które mogą być przyczyną niedotlenienia tkanek (zwłaszcza choroby o ostrym przebiegu lub zaostrzenie chorób przewlekłych). Przykłady takich stanów to: niewyrównana niewydolność serca, niewydolność oddechowa, niedawno przebyty zawał mięśnia sercowego, wstrząs, niewydolność wątroby, ostre zatrucie alkoholem oraz alkoholizm.

Kiedy zachować szczególną ostrożność?

U pacjentów leczonych preparatem Glucophage należy zachować ostrożność przy rozpoczynaniu terapii lekami zwiększającymi ryzyko zaburzeń czynności nerek tj. leki przeciwnadciśnieniowe (np. antagoniści receptora angiotensyny II), moczopędne (leki zwiększające wytwarzanie moczu) lub niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ).

Nagłe pogorszenie funkcji nerek może prowadzić do wzrostu stężenia metforminy, a w efekcie do wystąpienia kwasicy mleczanowej, która jest stanem zagrożenia życia lub zdrowia. Do objawów kwasicy należy: duszność, ból brzucha, skurcze mięśni, hipotermia oraz śpiączka. W przypadku ich wystąpienia należy przerwać przyjmowanie leku Glucophage.

Innymi czynnikami ryzyka rozwoju kwasicy mleczanowej jest nadmierne spożycie alkoholu, niewydolność wątroby, źle kontrolowana cukrzyca oraz długotrwałe głodzenie.

Dożylne podawanie jodowych środków kontrastowych może prowadzić do nefropatii kontrastowej, co może powodować gromadzenie się metforminy i zwiększać ryzyko kwasicy mleczanowej. Zaleca się przerwanie stosowania leku Glucophage przed badaniem obrazowym i przez co najmniej 48 godzin po badaniu. Następnie można wznowić leczenie lekiem Glucophage pod warunkiem potwierdzenia poprawnej funkcji nerek.

Osoby z niewydolnością serca są bardziej podatne na niedotlenienie i niewydolność nerek. Metformina może być stosowana u pacjentów z stabilną, przewlekłą niewydolnością serca, pod warunkiem regularnego monitorowania czynności serca i funkcji nerek.

Przed zabiegiem chirurgicznym w znieczuleniu ogólnym, podpajęczynówkowym lub zewnątrzoponowym, należy przerwać podawanie metforminy. Leczenie można wznowić po upływie co najmniej 48 godzin od operacji.

Glucophage 500 mg a alkohol

Należy unikać spożywania alkoholu podczas stosowania leku Glucophage. Przyjmowanie alkoholu wiąże się zwiększonym ryzykiem wystąpienia kwasicy mleczanowej, szczególnie w przypadku zaburzenia czynności wątroby, głodzenia lub niedożywienia lub zaburzeń czynności wątroby.

Glucophage 500 mg a ciąża

Źle kontrolowana glikemia u kobiet z cukrzycą przed zajściem w ciążę oraz w jej trakcie niesie ze sobą zwiększone ryzyko wystąpienia wad wrodzonych u dziecka, poronienia, nadciśnienia wywołanego ciążą, stanu przedrzucawkowego oraz zwiększonej śmiertelności w okresie okołoporodowym. W związku z tym istotne jest utrzymanie prawidłowego poziomu glukozy we krwi przez cały okres ciąży w celu zminimalizowania niekorzystnych skutków hiperglikemii zarówno dla matki, jak i dziecka.

Metformina może przenikać przez łożysko w podobnych stężeniach, jakie występują u matki. Jednak dostępne dane nie wskazują na zwiększone ryzyko wad wrodzonych ani toksyczności dla płodu lub noworodka.

W sytuacjach klinicznie uzasadnionych, metformina może być rozważana jako dodatkowy środek terapeutyczny obok insuliny lub jako alternatywa dla niej w czasie ciąży i przed planowanym poczęciem.

Glucophage 500 mg a karmienie piersią

Metformina przenika do mleka matki, ale nie zaobserwowano żadnych szkodliwych skutków u noworodków i niemowląt karmionych piersią. Ze względu na ograniczoną dostępność danych, nie zaleca się przyjmowania preparatu w okresie laktacji.

Decyzję o kontynuacji lub przerwaniu karmienia piersią należy podjąć po uwzględnieniu korzyści płynących z karmienia piersią oraz potencjalnego ryzyka wystąpienia działań niepożądanych u dziecka.

Glucophage 500 mg a prowadzenie pojazdów mechanicznych

Metformina zawarta w preparacie Glucophage nie powoduje hipoglikemii, co oznacza, że nie ma negatywnego wpływu na zdolność do prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.

Należy jednak pamiętać, że przy jej jednoczesnym stosowaniu z innymi lekami przeciwcukrzycowymi istnieje ryzyko wystąpienia hipoglikemii.

Podsumowanie informacji dotyczących leku Glucophage 500 mg

Substancja czynna: chlorowodorek metforminy.

Wskazania: leczenie pierwszego rzutu cukrzycy typu 2, szczególnie u osób z nadwagą.

Zastosowanie: doustne.

Dawkowanie: dawka początkowa wynosi 500 mg lub 850 mg, następnie należy dostosować dawkę na podstawie wartości glikemii.

Główne przeciwwskazania: nadwrażliwość na substancję czynną, ostra kwasica metaboliczna, stan przedśpiączkowy w cukrzycy, ciężka niewydolność nerek, ostra niewydolność serca.

Główne działania niepożądane: nudności, wymioty, biegunka, ból brzucha, utrata apetytu, niedobór witaminy B12, zaburzenia smaku.

Należy pamiętać, by przed użyciem leku zapoznać się z treścią ulotki dołączonej do opakowania lub skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą, ponieważ każdy lek niewłaściwie stosowany może zagrażać życiu lub zdrowiu. Dokładne informacje dotyczące charakterystyki produktu znajdują się w ulotce dołączonej do opakowania preparatu.

Dane zamieszczone w artykule mają charakter jedynie informacyjny, nie zastępują przepisów prawnych i nie mogą zostać podstawą do jakichkolwiek roszczeń.

Bibliografia:

Rejestry medyczne Centrum e-Zdrowia, [online]. [dostęp 09/2022], dostępny w Internecie: https://rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl/api/rpl/medicinal-products/22922/characteristic