Brak okresu po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych - co to oznacza?

Brak miesiączki po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych

Pierwsze krwawienie po skończeniu stosowania antykoncepcji hormonalnej to tzw. krwawienie z odstawienia. Jest to plamienie z dróg rodnych, które występuje po zaprzestaniu przyjmowania pigułek hormonalnych. Prawdziwa miesiączka występuje dopiero przy kolejnym krwawieniu, które zazwyczaj następuje po około 28 dniach od odstawienia doustnej antykoncepcji.

Okres, jaki upływa między zaprzestaniem stosowania tabletek antykoncepcyjnych a możliwością zajścia w ciążę , jest różny dla każdej kobiety i zależy od wcześniej stosowanej metody antykoncepcji.

Większość kobiet powraca do owulacji już podczas pierwszego cyklu po odstawieniu tabletek, szczególnie jeśli miały regularne cykle menstruacyjne przed rozpoczęciem antykoncepcji hormonalnej.

W przypadku tabletek antykoncepcyjnych zawierających estrogen i progestagen, płodność powraca zwykle w ciągu 1-3 miesięcy od zakończenia terapii. Po odstawieniu tabletek organizm potrzebuje czasu, aby przywrócić naturalny cykl hormonalny. Dlatego w pierwszych miesiącach po ich odstawieniu, kobieta może doświadczać nieregularnych miesiączek lub cykli bezowulacyjnych, co uniemożliwia zajście w ciążę w tym okresie.

Czasami po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych, kobieta może nie mieć miesiączki przez okres od dwóch tygodni do nawet sześciu miesięcy. Nieregularne miesiączki po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych są normalną reakcją organizmu, który wcześniej otrzymywał regularną dawkę hormonów. Należy jednak pamiętać, że brak miesiączki po odstawieniu hormonalnej antykoncepcji nie oznacza, że nie można zajść w ciążę.

Jeśli okres nie pojawi się przez dłuższy czas, tj. ponad pół roku po odstawieniu antykoncepcji, warto skonsultować się z lekarzem ginekologiem. Lekarz może sprawdzić, czy przyczyną są jedynie zaburzenia hormonalne wywołane odstawieniem syntetycznych hormonów oraz czy brak miesiączki nie jest objawem rozwijającej się choroby.

Brak okresu podczas przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych

Brak wystąpienia okresu podczas stosowania tabletek antykoncepcyjnych jest zjawiskiem fizjologicznym. Krwawienie, które pojawia się podczas przerwy w przyjmowaniu tabletek, choć często nazywane przez lekarzy jest miesiączką po odstawieniu tabletek, ma zupełnie inną przyczynę niż menstruacja u kobiet, które nie korzystają z tej metody antykoncepcji.

W naturalnym miesięcznym cyklu menstruacyjnym występuje krwawienie na skutek ustania działania ciałka żółtego i złuszczania błony śluzowej macicy. U kobiet przyjmujących doustną hormonalną antykoncepcję krwawienie z odstawienia wynika z obniżenia poziomu hormonów we krwi podczas przerwy lub po zaprzestaniu przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych.

W pierwszych miesiącach stosowania tabletek antykoncepcyjnych często występują nieregularne krwawienia i plamienia, szczególnie w trakcie zalecanej przerwy w ich przyjmowaniu. Niektóre kobiety mogą również doświadczać braku krwawienia z odstawienia, co czasami może być mylone z objawem ciąży. Jednak brak krwawienia na tym etapie przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych nie oznacza konieczności zaprzestania ich stosowania - kolejne opakowanie należy rozpocząć zgodnie z zaleceniami. Zazwyczaj po kilku miesiącach organizm się "wyreguluje" w odpowiedzi na antykoncepcję.

Czy brak okresu po odstawieniu antykoncepcji doustnej jest normalny?

Brak miesiączki po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych jest całkowicie normalnym zjawiskiem, które może wystąpić u większości kobiet stosujących antykoncepcję hormonalną. Zazwyczaj przyjmuje się, że miesiączka powinna powrócić w ciągu sześciu miesięcy od zaprzestania stosowania antykoncepcji. Jeżeli po tym czasie nie wystąpi, konieczna jest konsultacja u ginekologa oraz przeprowadzenie odpowiednich badań. W takiej sytuacji zaleca się wykonanie badań hormonalnych, takich jak hormon folikulotropowy (FSH), hormon luteinizujący (LH), tyreotropina (TSH), prolaktyna, estradiol oraz progesteron.

Dodatkowo warto rozważyć wykonanie badania ultrasonografii jamy brzusznej. Należy pamiętać, że brak miesiączki nie zawsze musi być spowodowany stosowaniem antykoncepcji hormonalnej, może być też wynikiem innych czynników. Przyczynami braku miesiączki mogą być różne stany chorobowe, takie jak wtórna nadczynność tarczycy lub pierwotna niedoczynność tarczycy, które mogą wiązać się z wysokim poziomem TSH, zespół policystycznych jajników, obecność mięśniaków lub innych guzów macicy, niewydolność ciałka żółtego oraz hormonalnie czynne guzy jajnika.

W celu dokładnej diagnozy należy skonsultować się z lekarzem ginekologiem i wykonać odpowiednie badania, jak np. poziom stężenia hormonów.

Co oznacza brak krwawienia z odstawienia?

Warto pamiętać, że rozpoczęcie przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych zawsze wiąże się z adaptacją organizmu do nowych warunków hormonalnych. Bez względu na to, czy stosujemy tabletki jedno- czy dwuskładnikowe, w pierwszych cyklach przyjmowania mogą wystąpić skąpe lub bardziej obfite krwawienia i plamienia z pochwy. To są plamienia między okresami, zwane plamieniami śródcyklicznymi, a także przed i po okresie, czyli krwawienia z odstawienia.

Aby ułatwić organizmowi dostosowanie się do nowego cyklu, kluczowe jest regularne przyjmowanie tabletek antykoncepcyjnych o tej samej godzinie. Palenie papierosów oraz stosowanie niektórych leków, takich jak leki rozrzedzające krew, mogą sprzyjać występowaniu krwawień.

Jeśli po kilku miesiącach stosowania tabletek, szczególnie dwuskładnikowych (w przypadku jednoskładnikowych krwawienia są rzadkie, skąpe, ale nieregularne), cykle i krwawienia z odstawienia nie ustabilizowały się, należy koniecznie udać się do ginekologa.

Brak miesiączki przy stosowaniu tabletek antykoncepcyjnych lub nadmierne krwawienie może być spowodowane nadmiernym pogrubieniem błony śluzowej macicy wskutek jej zbyt intensywnej odpowiedzi na hormonalne działanie tabletek. Tego rodzaju zmiany mogą być obserwowane podczas badania ultrasonograficznego (USG). W takiej sytuacji lekarz może zdecydować się na zmianę dawki stosowanego preparatu lub zalecić zupełnie inny.

Na rynku dostępnych jest wiele różnych substancji, które można dostosować indywidualnie do potrzeb pacjentki. Z drugiej strony, zdarza się, że krwawienie nie jest bezpośrednio związane z przyjmowaniem antykoncepcji, ale może być objawem innych chorób ginekologicznych.

Okres a tabletki antykoncepcyjne - czy można przesunąć krwawienie?

Przyjmując antykoncepcję hormonalną bez przerwy, można przesunąć krwawienie o 2-3 miesiące. Chociaż typowe krwawienie może nie wystąpić, Twój organizm może wciąż sygnalizować potrzebę krwawienia, pomimo blokady hormonalnej. W takim przypadku możesz doświadczać plamień w środku cyklu. Warto zdać sobie sprawę, że takie decyzje najlepiej podejmować po konsultacji ze specjalistą.

Wpływ innych hormonalnych metod antykoncepcyjnych na płodność

Powrót płodności po odstawieniu hormonalnej metody antykoncepcji zależy od konkretnej metody, która była stosowana.

Badania nie wykazały negatywnego wpływu wcześniejszego stosowania antykoncepcji hormonalnej (takiej jak tabletki, zastrzyki, plastry i wkładki wewnątrzmaciczne) na płodność kobiet. Tempo, w jakim organizm kobiety przywraca swoją naturalną gospodarkę hormonalną po odstawieniu antykoncepcji, zależy od jej stanu zdrowia oraz rodzaju stosowanego środka antykoncepcyjnego.

Najdłuższy czas powrotu płodności odnotowano po zastrzykach domięśniowych . Po zastosowaniu tej metody antykoncepcyjnej płodność nie powraca natychmiast. Czas powrotu płodności jest kwestią indywidualną i średnio wynosi około 10 miesięcy, ale może się wahać od 4 do 31 miesięcy (ponad 2,5 roku). Jeśli planuje się macierzyństwo w najbliższej przyszłości, lepiej unikać zastrzyków antykoncepcyjnych. W takiej sytuacji lepszym wyborem będzie inna forma antykoncepcji, na przykład tabletki antykoncepcyjne.

Kiedy starać się o dziecko po odstawieniu pigułek antykoncepcyjnych

Decyzja o rozpoczęciu prób zajścia w ciążę po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych zależy od wielu czynników, takich jak rodzaj stosowanej antykoncepcji oraz stan zdrowia pacjentki. W przypadku hormonalnej antykoncepcji zaleca się poczekać co najmniej jeden cykl menstruacyjny po odstawieniu tabletek przed rozpoczęciem prób zajścia w ciążę. Oczywiście, możliwe jest rozpoczęcie starań o dziecko od razu po zaprzestaniu stosowania pigułek antykoncepcyjnych.

Nie ma konieczności robienia przerwy między odstawieniem tabletek antykoncepcyjnych a planowaną ciążą. Pigułki antykoncepcyjne nie wykazują działania szkodliwego dla zarodka i płodu, dlatego nie ma powodu do obaw o ewentualne negatywne skutki dla dziecka.

Jeśli kobieta ma jakiekolwiek problemy zdrowotne lub była wcześniej leczona z powodu niepłodności, najlepiej skonsultować ze specjalistą i razem z nim ustalić optymalny moment rozpoczęcia starań o dziecko.

Bibliografia

1. "Odwracalne metody antykoncepcji: wpływ na przyszłą płodność"- Ilana B. Ressler, MD, Tarun Jain, MD, serwis podyplomie.pl [online], [dostęp 13 czerwca 2023], dostępny w internecie:

https://podyplomie.pl/publish/system/articles/pdfarticles/000/013/052/original/45-49.pdf?1472548531

2. Serwis Centrum e-Zdrowia, [online], [dostęp 13 czerwca 2023], dostępny w internecie:

https://rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl/

3. "Ciąża po odstawieniu antykoncepcji hormonalnej" prof. dr hab. n. med. Violetta Skrzypulec-Plinta, serwis mp.pl, [online], [dostęp 13 czerwca 2023], dostępny w internecie:

https://www.mp.pl/pacjent/ciaza/lista/62863,ciaza-po-odstawieniu-antykoncepcji-hormonalnej#:~:text=Najogólniej%20mówiąc%2C%20nowoczesne%20doustne%20środki,odstawieniu%20antykoncepcji%20zachodzi%20w%20ciążę.