Świąd pochwy - jak pozbyć się swędzenia pochwy? Przyczyny, objawy, leczenie

Świąd pochwy to powszechna dolegliwość dotykająca wielu kobiet. Ze względu na swój uciążliwy charakter, wprowadza ona do życia spory dyskomfort. Na szczęście jest to jednostka bardzo łatwa w leczeniu, a co więcej - istnieją skuteczne sposoby jej profilaktyki. Jednym z polecanych sposobów na pozbycie się swędzenia pochwy jest stosowanie ziołowych nasiadówek z rumianku, kory dębu, pokrzywy lub szałwii.

Swędzenie i pieczenie pochwy – przyczyny świądu pochwy

Przyczyny swędzenia pochwy mogą być bardzo zróżnicowane. Do najczęstszych z nich należą:

• reakcje uczuleniowe - wraz z podrażnieniami stanowią one najczęstszą przyczynę swędzenia pochwy. Powodują je głównie nieodpowiednio dobrane środki higieniczne, takie jak mydła, kremy, papier toaletowy, podpaski, wkładki oraz proszki do prania;

• podrażnienia mechaniczne - najczęściej wywołane są przez noszenie nieodpowiedniej, ciasnej bielizny (stworzonej z nieprzewiewnych tworzyw sztucznych) lub nabyte w trakcie stosunku płciowego. Podrażnienie ponadto może wywołać depilacja niepoprzedzona odpowiednim nawilżeniem lub zmiękczeniem włosów;

• choroby dermatologiczne - swędzenie jest częstym objawem różnych chorób skóry. Przykładowymi schorzeniami dermatologicznymi umiejscawiającymi się w obrębie okolic intymnych są np. łuszczyca oraz liszaj twardzinowy;

• zaburzenia hormonalne - częstą przyczyną swędzenia pochwy jest także obniżone stężenie estrogenów, do którego dochodzi głównie podczas menopauzy. Wynikiem zmniejszenia ilości estrogenu jest zanik śluzówki pochwy, zmniejszenie jej grubości i elastyczności oraz zmniejszenie produkcji wydzieliny pochwowej, co zwiększa ryzyko podrażnień i w efekcie - powoduje swędzenie, suchość i pieczenie. Podobne działanie może mieć miejsce np. w wyniku stosowania antykoncepcji hormonalnej.

• nowotwory - są one stosunkowo rzadką przyczyną świądu w obrębie narządów rodnych. W przypadku zaobserwowania u siebie objawów wskazujących na obecność nowotworu, należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem;

• zaburzenia psychiczne, przewlekły stres - świąd, w tym również ten występujący w rejonie pochwy może mieć przyczynę psychogenną - w takim wypadku w celu pozbycia się uciążliwych objawów, warto skonsultować się z psychoterapeutą lub psychiatrą;

• zaburzenia mikrobiomu pochwy - zachwianie odpowiedniej proporcji pomiędzy mikroogranizmami bytującymi w pochwie może wywołać objawy świądu. Dzieje się tak na przykład w wyniku stosowania antybiotyków lub produktów zmieniających naturalne pH pochwy;

• wysuszenie pochwy - suchość pochwy może predysponować do powstania uczucia pieczenia i swędzenia. Może być ona spowodowana przez ogólne odwodnienie organizmu, używanie tamponów podczas bardzo skąpych krwawień, uprawianie seksu bez odpowiednio długiej gry wstępnej oraz stosowanie antykoncepcji dopochwowej;

• infekcje intymne - do głównych czynników etiologicznych swędzenia pochwy na tle infekcyjnym należą grzyby, bakterie, wirusy (wirus opryszczki) oraz pierwotniaki (rzęsistek pochwowy).

Infekcje intymne a świąd pochwy

Infekcje intymne są bardzo częstą przyczyną swędzenia pochwy i w zależności od czynnika etiologicznego mogą towarzyszyć im zróżnicowane objawy dodatkowe:

1. infekcje grzybicze - oprócz intensywnego świądu, grzybica pochwy wywołuje także pojawienie się białej, serowatej wydzieliny, obrzęku, pieczenia oraz bólu;

2. infekcje bakteryjne pochwy (bakteryjne zapalenie pochwy/waginoza) - ich mechanizm polega na wyparciu prawidłowej mikroflory przez nadmiernie namnażający się patogen. Przebieg tych zakażeń może być bardzo zróżnicowany i w objawowych przypadkach pojawia się jednorodna, szara wydzielina z pochwy o cuchnącym "rybim" zapachu, ból, obrzęk oraz pieczenie;

3. infekcja wirusem opryszczki (opryszczka narządów płciowych) - zakażenie wirusem HSV-1 lub HSV-2 może wywołać opryszczkę narządów płciowych, która oprócz świądu manifestuje się bólem oraz pieczeniem. Ponadto wizualnie można zaobserwować czerwone wykwity oraz pęcherzyki, które po pęknięciu zmieniają się w owrzodzenia;

4. infekcja rzęsistkiem pochwowym - rzęsistek pochwowy to pierwotniak przenoszony drogą płciową, który wywołuje chorobę - rzęsistkowicę. Objawia się ona intensywnym świądem oraz obecnością upławów o pienistej konsystencji, zielonym kolorze i nieprzyjemnym zapachu, a także dyspareunią, objawami dyzurycznymi (zaburzeniami związanymi z oddawaniem moczu), pieczeniem czy masywnym obrzękiem pochwy i sromu.

Zobacz także: Infekcja pochwy po antybiotyku - jak wyleczyć grzybicę pochwy? Domowe sposoby i leki

Swędzenie pochwy - objawy

Świąd to objaw znany prawie każdemu - jest to nieprzyjemne, subiektywne uczucie wywołujące chęć drapania lub pocierania skóry. Swędząca pochwa często współwystępuje z innymi symptomami, do których należą między innymi:

• ból,

• obrzęk,

• zaczerwienienie,

• obecność upławów,

• objawy dyzuryczne (pieczenie podczas oddawania moczu, częstsze oddawanie moczu, nykturia),

• dyspareunia (ból w trakcie stosunku płciowego).

Swędzenie pochwy po stosunku

Swędzenie pochwy występujące po stosunku jest relatywnie częstym zjawiskiem i może być wywołane wieloma przyczynami. Najczęstszą z nich jest niedostateczne nawilżenie okolic intymnych przed seksem i powstające w wyniku tego swędzące otarcia naskórka oraz śluzówki pochwy.

Świąd pochwy po stosunku może być również wywołany przez reakcję alergiczną, np. na lubrykant lub lateks znajdujący się w prezerwatywie. Tę przyczynę łatwo jest wykluczyć, zmieniając środek nawilżający na inny oraz wybierając prezerwatywy bezlateksowe.

Jeśli świąd nie pojawia się bezpośrednio po stosunku, a raczej występuje dopiero po jakimś czasie, mogą być za niego odpowiedzialne różne choroby przenoszone drogą płciową. Tę przyczynę należy szczególnie poważnie podejrzewać, jeśli świądowi towarzyszą inne objawy np. upławy, nieprzyjemny zapach czy ból podczas oddawania moczu.

Należy pamiętać, że nieustępujący i dokuczliwy świąd po stosunku jest objawem alarmowym i w przypadku jego wystąpienia najlepiej jest skonsultować się z lekarzem.

Swędzenie pochwy w ciąży

Swędzenie pochwy jest zjawiskiem dość powszechnym wśród kobiet ciężarnych ze względu na występującą w tym czasie obniżoną odporność organizmu, która w połączeniu ze zmianami hormonalnymi i zmianą pH pochwy niesie ze sobą duże ryzyko infekcji bakteryjnych oraz grzybiczych pochwy.

Infekcja pochwy w ciąży wiąże się z możliwością przeniesienia zakażenia do kanału szyjki macicy oraz do owodni, co stanowi realne zagrożenie dla zdrowia płodu. Ponadto infekcje u ciężarnych mogą skutkować przedwczesnym porodem lub nawet poronieniem.

W przypadku wystąpienia swędzenia okolic intymnych w ciąży należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem.

Swędzenie pochwy przed okresem

Wiele kobiet skarży się na cyklicznie pojawiające się swędzenie pochwy przed miesiączką. Dobrą wiadomością dla takich pacjentek jest fakt, że świąd ten zwykle nie jest spowodowany chorobą, a raczej wynika ze zmiany pH pochwy na zasadowe lub z fizjologicznie występujących w tym czasie zmian hormonalnych.

Najlepszym rozwiązaniem na tego typu dolegliwości jest stosowanie probiotyków ginekologicznych lub kremów z pałeczkami kwasu mlekowego.

Co zrobić w przypadku wystąpienia świądu pochwy?

Pierwszym krokiem, który warto wykonać w przypadku pojawienia się świądu pochwy, jest wykluczenie potencjalnie odwracalnych jego przyczyn, czyli głównie reakcji alergicznych oraz podrażnień. W tym celu należy odstawić wszelkie produkty, które mogą potencjalnie wywołać świąd (alergizujące mydła, kremy, podpaski, wkładki oraz proszki do prania) - wiele kobiet już na tym etapie odczuwa wystarczającą ulgę w swędzeniu i nie wymaga dalszej terapii.

Oprócz tego dobrym pomysłem jest także pozbycie się ciasnej bielizny i zaopatrzenie się w odpowiednio dobrane majtki, wykonane z wysokiej jakości, przewiewnego materiału (najlepiej z bawełny).

Ostatnim krokiem, który można wykonać samodzielnie w domu, jest zadbanie o odpowiednie nawilżenie okolic intymnych, np. za pomocą specjalnych preparatów nawilżających, co również może pozytywnie wpłynąć na dokuczliwe objawy.

Wizyta u lekarza

Jeżeli żadna z wyżej wymienionych metod nie przyniesie oczekiwanego rezultatu, należy skonsultować się z lekarzem, który będzie w stanie wykluczyć chorobowe podłoże świądu i w razie konieczności - włączy odpowiednie leczenie.

Najlepiej jest w tym celu udać się do ginekologa, który najlepiej zna się na tego typu objawach i może wykonać odpowiednie badania - m.in. posiew pozwalający poznać czynnik etiologiczny infekcji. Wizytę u ginekologa należy odbyć jak najszybciej, szczególnie jeśli świąd jest bardzo nasilony oraz gdy towarzyszą mu dodatkowe objawy.

Bardzo ważną rzeczą, o której należy pamiętać to unikanie drapania. Mimo że może ono przynieść chwilową ulgę, to zwykle powoduje uszkodzenie skóry i błon śluzowych, a to stanowi ryzyko powstania infekcji.

Profilaktyka intymna – jak zapobiegać swędzeniu narządów płciowych?

Świąd pochwy ma niestety tendencje do nawracania. Objaw ten jest na tyle nieprzyjemny, że warto stosować odpowiednią profilaktykę, aby zmniejszyć ryzyko nawrotu do minimum.

Profilaktyka świądu pochwy obejmuje:

• unikanie irygacji pochwy;

• stosowanie jedynie naturalnych, hipoalergicznych produktów do higieny intymnej o odpowiednim pH;

• noszenie bielizny z oddychającego, przewiewnego i odpowiednio luźnego materiału;

• korzystanie z prezerwatywy podczas seksu;

• unikanie antybiotykoterapii, gdy nie jest ona absolutnie konieczna;

• stosowanie probiotyków po antybiotykoterapii oraz w przypadku obniżonej odporności;

• mycie i wycieranie okolic intymnych w kierunku od przodu do tyłu;

• unikanie korzystania z gąbek - są one siedliskiem dla drobnoustrojów, mogących wywołać infekcję intymną;

• unikanie siadania bezpośrednio na deskę w trakcie korzystania z publicznych toalet;

• dbanie o odpowiednie nawilżenie i zmiękczenie włosków w trakcie golenia miejsc intymnych;

• odbywanie regularnych wizyt u ginekologa.

Jak pozbyć się swędzenia pochwy? Domowe sposoby na swędzenie pochwy

Osoby niechętne do korzystania z farmakoterapii mogą skorzystać z domowych, naturalnych sposobów na walkę ze świądem pochwy. Polecaną przez część kobiet metodą na tego typu dolegliwości są ziołowe nasiadówki.

Ziołowe nasiadówki polegają na zaparzeniu ziół, ostudzeniu wywaru i zanurzeniu w nim miejsc intymnych. Można wykonać je z rumianku, kory dębu, pokrzywy lub szałwii. Zazwyczaj nie likwidują one źródła problemu, ale mogą złagodzić objawy świądu.

Należy mieć świadomość, że korzystanie z domowych sposobów na świąd może być nieskuteczne i opóźniać wdrożenie odpowiedniego leczenia.

Swędzenie pochwy - leczenie. Jakie leki stosować, aby złagodzić swędzenie pochwy?

Leki zalecane do stosowania w swędzeniu pochwy różnią się w zależności od przyczyny tej dolegliwości. Najlepszym sposobem na dobranie odpowiedniego leczenia jest wizyta u lekarza, który z największym prawdopodobieństwem będzie w stanie ustalić przyczynę problemu i zalecić odpowiednie leki.

Leczenie infekcji intymnych

Świąd wywołany infekcją leczy się za pomocą antybiotyków lub środków przeciwgrzybiczych, zazwyczaj w formie tabletek lub globulek dopochwowych oraz kremów (jeśli infekcja zlokalizowana jest w obrębie narządów płciowych zewnętrznych). Co istotne, walka z infekcjami intymnymi powinna być prowadzona odpowiednio długo i nigdy nie należy jej przerywać bez zgody lekarza. Może to doprowadzić do powstania lekooporności bakterii.

Maść na swędzenie pochwy

Często używanymi środkami farmaceutycznymi używanymi w leczeniu świądu pochwy są maści przeciwgrzybicze. Do najpopularniejszych z nich należą: Clotrimazolum GSK, Clotrimazolum Hasco, Ectifem, Clotidal, Gynoxin, Clotrimazolum Ziaja. Maści te można kupić bez recepty.

W przeciwieństwie do maści, preparaty w formie globulek lub tabletek, takie jak: Gyno-Pevaryl, Gynazol, Gynoflor, dostępne są tylko na receptę, którą można uzyskać między innymi na stronie erecept.pl.

Leczenie problemów endokrynologicznych

W przypadku endokrynologicznej etiologii problemu wynikającej ze zmniejszonego stężenia estrogenów, lekarz może zalecić stosowanie preparatów zawierających estrogen np. w postaci tabletek czy plastrów.

Leczenie schorzeń dermatologicznych

Choroby dermatologiczne, takie jak np. liszaj, często leczy się za pomocą glikokortykosteroidów miejscowych, np. w postaci maści lub żelu.

Bibliografia

Inni czytali również

15.02.2024

Regulon - Recepta online - e-Recepta z konsultacją | cena, dawkowanie, przeciwwskazania

Czytaj wpis

25.07.2024

Antykoncepcja a karmienie piersią - jakie są dostępne opcje?

Czytaj wpis

16.04.2024

Yasmin - Recepta online - e-Recepta z konsultacją | cena, dawkowanie, przeciwwskazania

Czytaj wpis

25.07.2024

PCOS - objawy fizyczne i psychiczne, przyczyny, leczenie

Czytaj wpis