Metformina ( łac.Metformini hydrochloridum) to lek stosowany w leczeniu cukrzycy typu 2. Jest to substancja aktywna, która pomaga regulować poziom glukozy we krwi poprzez różnorodne mechanizmy. Leki zawierające tę substancję są dostępne tylko na receptę ze względu na ich potencjalne interakcje i działania niepożądane.
Zastosowanie
Metformina jest stosowana przede wszystkim w terapii cukrzycy typu 2, stanu, w którym organizm staje się oporny na insulinę lub nie produkuje jej wystarczającej ilości. Lek ten pomaga obniżyć poziom glukozy we krwi, poprawiając wrażliwość tkanek na insulinę oraz hamując produkcję glukozy w wątrobie. Oprócz tego, metformina może być stosowana w leczeniu zespołu policystycznych jajników (PCOS), stanu charakteryzującego się zaburzeniami hormonalnymi, problemami z owulacją oraz opornością na insulinę.
Interakcje z innymi substancjami
Metformina może oddziaływać z innymi lekami i substancjami. Przyjmowanie alkoholu w trakcie stosowania metforminy może zwiększyć ryzyko wystąpienia kwasicy mleczanowej, czyli poważnego stanu zagrożenia życia. Ponadto leki, takie jak niektóre leki moczopędne czy inhibitory ACE, mogą wpływać na działanie metforminy lub zwiększać ryzyko hipoglikemii.
Działania niepożądane
Metformina jest ogólnie dobrze tolerowana, ale może powodować pewne działania niepożądane. Najczęściej występujące to nudności, wymioty, biegunka, bóle brzucha oraz utrata apetytu. Rzadziej mogą wystąpić zaburzenia smaku, niedobór witaminy B12, a w przypadkach skrajnie rzadkich - kwasica mleczanowa. W przypadku wystąpienia nietypowych objawów lub efektów ubocznych, należy skonsultować się z lekarzem.
Mechanizm działania
Głównym mechanizmem działania metforminy jest poprawa wrażliwości tkanek na insulinę. Stymuluje ona aktywność enzymu AMP-kinazy białkowej (AMPK), który kontroluje wiele procesów metabolicznych, w tym wchłanianie glukozy i produkcję glukozy w wątrobie. W wyniku aktywacji AMPK, organizm zaczyna lepiej wykorzystywać glukozę, co prowadzi do obniżenia poziomu cukru we krwi.
Bezpieczeństwo stosowania
Metformina jest uważana za stosunkowo bezpieczny lek, o ile jest stosowana zgodnie z zaleceniami lekarza. Jednakże istnieją pewne grupy pacjentów, u których stosowanie metforminy może być ograniczone lub wymagać szczególnej ostrożności. Należą do nich osoby z nadwrażliwością na metforminę, chorobami nerek, chorobami wątroby, chorobami serca, hipoksją, zatruciem alkoholem, alkoholizmem, a także kobiety w ciąży i karmiące piersią. Warto pamiętać, że metformina może być przeciwwskazana w stanach zwiększonego ryzyka kwasicy mleczanowej.
Podsumowanie
Metformina, jest skutecznym lekiem stosowanym w terapii cukrzycy typu 2 oraz zespole policystycznych jajników. Jej działanie opiera się na regulacji poziomu glukozy we krwi poprzez zwiększenie wrażliwości tkanek na insulinę oraz hamowanie produkcji glukozy w wątrobie. Choć metformina jest ogólnie dobrze tolerowana, istnieją pewne interakcje z innymi substancjami oraz możliwe działania niepożądane, które wymagają uwagi. W związku z tym leki zawierające tę substancję są dostępne wyłącznie na receptę, co pozwala lekarzom monitorować i kontrolować jej stosowanie dla zapewnienia najlepszych efektów zdrowotnych pacjentów.
Metformina dostępna jest między innymi w preparacie Metformax 500, Metformax 850 oraz Metformax 1000.
Bibliografia
Medycyna praktyczna, “Metformina”, dostępny online: https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=550
Charakterystyka Produktu Leczniczego - METFORMAX 500, [online], [kwiecień 2024], dostępny w Internecie:
https://rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl/api/rpl/medicinal-products/4300/characteristic
